32 sanayi kuruluşu kapandı, 6 bin kişi işsiz kaldı

İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi'nin (İAOSB)'den yapılan yazılı açıklamaya göre, krizin bölgedeki hasarı giderek büyüttüğü, iç ve dış pazardaki talep daralması, iş yerlerinin tam kapasiteyle çalışamaması sonucunda firmaların üretimi, ihracatı ve istihdamının gerilediği kaydedildi.

Ağustos 2008-Şubat 2009 döneminin değerlendirildiği araştırmada, anket çalışmasına katılan firmaların yüzde 29'unun önce elemanlarını ücretli ve ücretsiz izine çıkardığı, durgunluğun devam etmesiyle bir süre sonra da eleman sayısında azaltmaya gittiği belirtildi. Ankete yanıt veren firmaların yüzde 62'sinin eleman çıkardığı, yaşanan kriz nedeniyle firmaların yüzde 83'ünün siparişlerinin azaldığı, siparişlerde yüzde 47 oranında azalma olup, yüzde 4'ünün ise siparişlerinin arttığı dile getirildi.


Firmaların yüzde 79'u üretimini azalttı

Kriz ortamında firmaların yüzde 79'unun üretimlerini yüzde 45 oranında azaltmak zorunda kaldığı tespit edilen araştırmada, firmaların ihracatının özellikle Avrupa ekonomisindeki daralma ve resesyon nedeniyle yüzde 52 oranında azalma gösterdiği ifade edildi. Anketi yanıtlayan firmaların yüzde 41'inin ihracatının azaldığı yüzde 9'unun ise arttığı bildirildi.
Krizin ithalatı da azalttığı ithalatta da yüzde 57 oranında azalmanın yaşandığı belirtildi.
 

Tahsilat zorlaştı vadeler uzadı

Araştırmada firmaların yüzde 80'inin tahsilatlarda büyük sıkıntı yaşadığı, vadelerin uzayarak ortalama 132 güne çıktığı, firmalar arası alışverişlerde uzun vadeli çekler verilmesi nedeniyle nakit sorununun giderek derinleştiği sonucu ortaya çıktı.

Firmaların krizin etkilerini azaltmak için ''dövize endeksli borçların kapatılması, gayrimenkullerin satılarak borçların kapatılması, öz sermayenin güçlendirilmesi, stoklar eriyinceye kadar üretimin azaltılması veya durdurulması, fire ve kayıpların minimize edilmesi, giderlerin düşürülmesi, çalışanlara ücretli ya da ücretsiz izin kullandırılması, çalışma günlerinin ve vardiyaların azaltılması, yatırımların durdurulması ve küçülmeye gidilmesi'' gibi önlemler aldığı kaydedildi.

Beklentiler

İAOSB'den yapılan açıklamada, iş dünyasının ''vergi, geçici vergi, kurumlar vergisi oranlarının düşürülmesi ve bunun 6-12 ay süreyle ötelenmesi, SSK prim oranları düşürülmesi, prim ödemelerinin en az 6 ay ertelenmesi, ihtiyaç duyan tüm firmaların yararlanmasını sağlayacak şekilde Kısa Çalışma Ödeneğine işlerlik kazandırılarak başvurular daha kısa sürede sonuçlandırılması, asgari ücretin vergi dışı bırakılması, enerji faturaları üzerinden kesilen TRT payı, enerji fonu, belediye tüketim vergisi ve özel tüketim vergisinin kaldırılması, güven ortamının oluşturulması'' gibi beklentiler içinde olduğu vurgulandı.


Küresel krizde 2008 Ağustas'tan Mart 2009'a

İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi'nde krizin etkilerini belirlemek amacıyla 2008 Kasım ve 2009 Şubat aylarında iki adet anket çalışmasının yapıldığı bildirilen açıklamada, Kasım ayı sonunda 17 olan kapanan firma sayısının 32'ye yükselmesinin bölgede krizin ''dolu dizgin sürdüğünü'' gösterdiği ifade edildi.

Açıklamada şu görüşler yer verildi:
''Kasım ayı anketimizde, kapanan ve üretimini azaltmak zorunda kalan firmalarda çalışan 3 bin 500 kişi işlerini kaybetmişti. Bu sayı Şubat ayında 6 bine ulaşmıştır. Kasım ayında firmaların yüzde 45'i işçi çıkartmıştı. Şubat ayında bu oran yüzde 62'ye çıkmıştır. Firmaların yüzde 63'ü kasım ayında üretimlerini azaltmak zorunda kalmış, bu oran Şubat ayında yüzde 79'a çıkmıştır.

Kasım ayında firmaların yüzde 72'sinin siparişleri azalma göstermiş, Şubat ayında siparişleri azalan firma oranı yüzde 83'e ulaşmıştır. Kriz ortamında tahsilat süreleri kasım ayında ortalama 124 gün iken, Şubat'ta tahsilat süresi ortalama 132 güne çıkmıştır. İhracat yapan firmaların ihracatları kasım ayında yüzde 40 oranında azalmış, derinleşen kriz ile birlikte bu oran şubat ayında yüzde 52'ye çıkmıştır.''