'6 bcm'lik kontratın uzatılmasından yanayız'

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ve Rusya Başbakan Yardımcısı Igor Seçin, heyetler arası görüşmelerin ardından ortak bir basın toplantısı düzenledi. Yıldız, toplantıda yaptığı konuşmada, Rusya Federasyonu ve Türkiye arasındaki ikili ilişkilerin stratejik işbirliği anlamında önem kazandığını ifade ederek, toplantıların Rusya Devlet Başkanı Medvedev'in ziyareti öncesinde yapılan hazırlıklar olduğunu söyledi.

Enerji projelerinden doğalgaz alanındaki yeni projelere, nükleer santraller konusundaki işbirliklerinden petrolle ilgili olarak 3. ülkelerdeki işbirliklerine kadar pekçok konuyu görüştüklerini ifade eden Yıldız, Rusya Federasyonu'nda kurulacak lojistik merkezinin yeri ve bu konudaki işbirliğinin ele alındığını anlattı. Ulaştırma konusunda karayolu, demiryolu ve havayoluyla ilgili mesafe alındığına işaret eden Yıldız, özellikle beyaz ette ihracat konusunda yeterliliğe sahip olan firmaların vergi miktarları ve kotalarıyla ilgili sıcak yaklaşım gördüklerini vurguladı. Taner Yıldız, bu sabah Rusya'da iş yapan Türkiye'den firmaların yöneticileriyle bir toplantıda bir araya geldiklerini söyledi.
 

'BOTAŞ ve Gazprom görüşmelerine devam ediyor'

Rusya'dan alınan doğalgaz konusundaki sözleşmelere ilişkin bir soru üzerine ise Yıldız, Türkiye'nin hem arz güvenliğiyle ilgili konuları hem de ''al ya da öde'' ile ilgili yükümlülükleri düzenlediğini kaydederek, ''Aynı zamanda serbestleşen piyasada özel sektör payının artmasıyla alakalı başından beri konulan hedefe yaklaşmamız gerekiyor'' dedi. Yıldız, ''Biz 6 bcm'lik bu kontratın uzatılmasından yana olduğumuzu Rusya Federasyonu heyetine, Sayın Seçin'e bildirdik. Ancak bunun, özel sektör tarafından talep edilen yanının özel sektöre devri mi olmalı, olmamalı mı? Bununla alakalı görüşmelerimiz devam ediyor. Genelde kararlılığımız; dün nasıl elektrik dağıtım şirketlerinde özelleşen firma sayısı arttıysa, doğalgaz piyasasında da aynı şekilde devam etmesidir'' diye konuştu. İç piyasadaki fiyatlara ilişkin bir soru üzerine, Bakanlık olarak kamu, ilgili özel sektör ve vatandaşların fiyatlarla ilgili beklentilerini yönetmek durumunda olduklarının altını çizen Yıldız, ''Bunun tek bir dengesi yok. Birçok düzeyi var. O yüzden ilgili kuruluşlar BOTAŞ ve Gazprom, görüşmelerine devam ediyor'' şeklinde konuştu.

Taner Yıldız, bölgedeki gelişmeleri takip ettiklerini ve kendi aralarında değerlendirdiklerini belirterek, her iki ülkenin ve firmalarının çıkarlarına olacak işbirlikleri yapmak konusunda prensip kararı aldıklarını bildirdi. Irak'ta TPAO ve Gazprom'un birlikte proje yürüttüğünü hatırlatan Yıldız, farklı ülkelerde proje geliştirme çabası içinde bulunduklarını, nükleer santrallerin kurulmasıyla ilgili 4 alt komisyon kurulduğunu ve bunların iki haftada bir bir araya geleceğini söyledi. Beyaz ette yapılacak ihracatın miktarına ilişkin soru üzerine ise Yıldız, bu miktarın Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile görüşülüp belirleneceğini ve kendisinin önce Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a arz edeceğini daha sonra Rusya'ya bildirileceğini, kota ve vergi dilimi ihracat yapılabilecek seviyede olduğu için bunun önemli olduğunu söyledi. Yıldız, ihracat konusunun kısa sürede sonuca bağlanacağını ümit ettiğini vurguladı.

'Türkiye'den 11 üreticinin denetimi yapıldı'

Seçin, heyetler arası görüşmelerde, çeşitli alanlarda işbirliği konuları ve gerekli altyapının oluşturulmasına ilişkin görüş alışverişinde bulunduklarını belirtti. Türk tarafının talebi üzerine kurulacak lojistik merkezinin Rostov bölgesinden başka bir yere kaydırılması konusunu değerlendirdiklerini ifade eden Seçin, gerekli incelemelerin ardından her iki tarafı memnun edecek çözümün bulunacağı kanaatini taşıdığını kaydetti. Türkiye'den tavuk etinin Rusya'ya ihracatını da ele aldıklarını anlatan Seçin, ''Türkiye'den 11 üreticinin denetimi yapıldı. 6'sında uygun şartlar tespit edildi. En yakın zamanda Rusya'ya ihracatlarının başlayacağını düşünüyorum'' dedi.

Seçin, hafif ve ağır sanayi alanındaki işbirliklerine de değinerek, bu yılın sonunda Rus yatırımcıların da katılımıyla şu anda inşa halinde olan demir çelik fabrikasının devreye sokulmasını beklediğini bildirdi. Konuşmasının ardından soruları yanıtlayan Seçin, doğal gaz kontratının uzatılmasında bir ertelemenin söz konusu olup olmayacağına ilişkin bir soruyu şöyle yanıtladı: ''2009 yılında Türkiye tarafından 'al ya da öde' sistemiyle ilgili bir talep geldi. Gazprom bu talebi değerlendirdi ve bazı kolaylıklar öngördü. Şu anda yürürlükte olan sözleşmeler ise devam etmektedir. Gazprom Türkiye'de kendi partnerleriyle görüşmelerini sürdürmektedir. Gaz piyasasının liberalleştirilmesi çerçevesinde bu görüşmeler devam etmektedir. Türk tarafından gelen talep üzerine Gazprom gaz sevkıyatı konusunda adresleri özel şirketlere doğru kaydırma prensibini de şu an değerlendirmektedir ve konuya olumlu yaklaşmaktadır.''

Türkiye'de son tüketicilerin doğal gazı hangi fiyattan alacağı konusuna ilişkin değerlendirmelerde bulunan Seçin, Türkiye'ye sadece Gazprom'un gaz tedariki yapmadığını, son fiyatların oluşumunda diğer faktörlerin de etkili olduğunu söyledi. Seçin, ''Türkiye gaz piyasasında yaşanan değişiklikleri de göz önünde bulundurmak durumundayız. Türkiye gaz piyasasına ilgi duyuyoruz. Bundan sonra da yapıcı şekilde çalışmaya devam edeceğiz'' dedi.
 

'Tavuk ihracatıyla ilgili kontratlar hazırlandı'

Tavuk ihracatıyla ilgili bir soru üzerine de, konuya ilişkin kontratların hazırlandığını ve onların imzalanması gerektiğini kaydeden Seçin, şöyle devam etti: ''Her iki tarafın bu konuya duyduğu ilgiye göre bunun fazla süreceğini sanmıyorum. Rusya tarafı, kısa süre içinde gerçekleşmesinden yanadır. Türk üreticileri için bir kota oluşturduk ve bu kota miktarı için, diğer ülkelerden ithal ettiğimiz beyaz et kotalarında bir azaltma yapmış bulunmaktayız. Fiyatların artmasını önlemek adına, Türk tarafından da kısa zaman içinde gerekli adımları atmasını bekliyoruz.'' Seçin, Türkiye'ye 500 bin tonluk bir kota ayrıldığını anımsatarak, gereken kalite sağlandığı takdirde daha fazla ithalat gerçekleştirmeye hazır olduklarını aktardı.
 

'Türkiye piyasasındaki gerçekleri kabul etmeye hazırız'

İgor Seçin, Türkiye'deki doğal gaz fiyatlandırma mekanizmasına ilişkin bir soru üzerine, Rusya ve Gazprom şirketi olarak Türkiye piyasasında varolan ve varolabilecek gerçekleri kabul etmeye hazır olduklarını kaydetti. İran'ın nükleer çalışmalarında Türkiye için öngörülen role yönelik bir soruya verdiği yanıtta, bu konuda kararın Türk halkına ve hükümetine ait olduğuna işaret etti.

Seçin, nükleer işbirliği konusunda Türkiye ile yapacakları ikili işbirliğinin üçüncü ülkelerin katılımıyla ve başka projelerde de sürdürülebileceğini, üçüncü ülkelerde de işbirliği için uygun fırsatlar bulunduğunu kaydetti. Nükleer çalışmalara ilişkin olarak 9 Mart 2010'da Moskova'da yeni toplantılar yapılacağını belirten Seçin, ''Türk tarafından nükleer enerji konusundaki işbirliğine ilişkin hükümetler arası işbirliği anlaşması taslağını önümüzdeki hafta sonuna doğru alacağımızı ümit ediyoruz. Konunun diğer yönleri, ki arasında fiyatlandırma, oradaki sahanın hazırlanması gibi konular yer almaktadır, biz nihai karar alma safhasına çok yaklaşmış bulunmaktayız'' şeklinde konuştu.

Türkiye'den yaş sebze-meyve ihracatının kolaylaştırılması konusunda yapılan çalışmalara ilişkin de bilgi veren Seçin, iki ülkenin başbakanlarının 5 yılda ticari ve ekonomik ilişkilerin hacminin 100 milyar dolara ulaştırılması talimatını verdiklerini anımsattı. Rusya Başbakan Yardımcısı Seçin ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız'ın basın toplantısının sonunda, toplantının gerçekleştirildiği salona Devlet Bakanı Zafer Çağlayan da geldi. Çağlayan, Seçin ve Yıldız'la birlikte gazetecilere poz verdi.