80 bin kamu binasından 4 binine bakıldı

Bayındırlık ve İskan Bakanı Faruk Nafiz Özak, CHP Adana Milletvekili Hulusi Güvel'in depreme dayanıklılık analizi yapılan kamu binalarına ilişkin soru önergesini yanıtladı. Bakanlığının doğal afetlerle ilgili stratejisini risk yönetimini esas alan politikalar üzerine kurduğunu ve bu çerçevede Deprem Şurası düzenlendiğini ifade eden Bakan Özak, Şura kararları kapsamında da Ulusal Sismik Ağın iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için 'Ulusal Sismik Ağ Sisteminin Geliştirilmesi projesi' başlatıldığını bildirdi.

 

İstasyon sayısı arttı

Bakan Özak, Zayıf Hareket İstasyon sayısında 2003 yılına oranla yüzde 250, Kuvvetli Yer Harekete Kayıt Şebekesindeki sayısal deprem istasyonu sayısında da yüzde 209 oranında artış sağlandığını bildirdi. Türkiye ve yakın çevresinin deprem aktivitesinin Deprem Araştırma Dairesi tarafından 24 saat süreyle izlendiğini belirten Özak şu bilgileri verdi:

"Türkiye'de aktif fay hatları üzerinde olası deprem beklenen yerlerde ayrıntılı olarak çalışmak amacıyla 'Türkiye'nin Deprem Riski Yüksek Jeo-Stratejik ancak Tektonik Rejimleri Farklı- bölgelerinde Deprem Davranışının Çok Disiplinli Yaklaşımlarla Araştırılması (TÜRDEP) Projesi, Marmara, Ege ve Doğu Anadolu Fay zonlarında, Bakanlığımız Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araştırma Dairesi ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi işbirliğinde başlatılmıştır. Ayrıca depremlerin önceden belirlenmesi araştırmaları kapsamında bu projeden, deprem önceki kabuk hareketlerinin yüzeye çıkan suların fiziksel ya da kimyasal özelliklerinde ölçülebilir ve güvenilir değişikliklere neden olduğunun saptanabilmesi durumunda, yetkilileri depreme karşı uyarma ve gerekli tedbirlerin alınmasını sağlama gibi ölçülemez yararlar sağlanacaktır."

"Binalar yetersiz"

Bakan Özak, 1992 Erzincan Depremi ile başlayan ve özellikle 1999 Marmara Depreminde büyük hasara neden olan ve kentsel alanları etkileyen depremler sonucunda mevcut bina stokunun deprem güvenliğinin yetersiz olduğunun ortaya çıktığını söyledi. Yeni deprem yönetmeliğinin 6 Mart 2007'de Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdiğini ve yönetmelikle ilgili eğitimlere başlandığını ifade eden Özak, şu ana kadar 150 teknik elemanın 'Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik'le ilgili eğitim aldığını söyledi.

Ulusal afet arşiv sistemi hizmete girecek

Bakan Özak, bakanlığı tarafından Ulusal Afet Arşiv Sistemi kurulduğunu belirtirken, Türkiye'de meydana gelen tüm afetlere ilişkin verilerin bir araya getirildiğini ve tüm yurttaşların kullanımına uygun bir veri bankası oluşturulduğunu bildirdi. Özak, 2009'un ilk çeyreğinde hizmete girecek sistem aracılığıyla herkesin doğal afetler alanında tüm verilere, haritalara ulaşabileceğini söyledi.
 

4 bin binanın analizi yapıldı

Bakan Özak, 2005 yılında yapılan envanter çalışmaları sonucunda Türkiye'deki toplam kamu binaları (Milli Savunma bakanlığı, üniversiteler, özel okullar ve dersaneler hariç) stokunun yaklaşık 80 bin adet olduğunun tespit edildiğini bildirdi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın genel olarak kurumlarına tahsisli binaların depreme dayanıklılık analizleri ve güçlendirme işlerini kendi bünyelerinde veya valilikler kanalıyla yürüttüğünü belirten Özak, kapsamlı olarak deprem dayanıklılık analizleri yapılan kamu binası sayısının 4 bin civarında olduğunu söyledi. Özak, "Analizleri yapılan kamu binalarının büyük bir bölümünün 2007 yılında çıkarılan Deprem Yönetmeliği hükümlerinin öngördüğü performans düzeyine ulaşamadığı belirlenerek, bu binalar için bakanlığımızca güçlendirme projeleri hazırlatılmış ve bunlardan büyük bir bölümünün güçlendirme imalatları tamamlanmıştır. Geri kalan bölümün ise halen güçlendirme çalışmaları devam etmektedir" dedi.

Özak, detaylı incelemesi yapılan binaların 1998 yılında yürürlüğe giren Deprem Yönetmeliğinden önce yapıldığını belirterek şunları söyledi:
"Mevcut yapı stokunun , mevcut betan dayanımı ortalamasının projede öngörülen değerlerin çok altında bulunması, donatı düzeninin bozuk ve yetersiz olması, taşıyıcı sistemin önemli derecede düzensizlik ve olumsuzluklar göstermesi, yapılaşmaya uygun olmayan arsa ve zemin özellikleri ile kötü işçilik faktörlerinin bulunması nedenleriyle, yürürlükteki Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmeliğin öngördüğü performans düzeyinin yakalanması mümkün olamamaktadır. Ülkemizdeki yapı stokunun büyük bir bölümünün depreme karşı dayanıklı olmadığı ve büyük bir risk içerdiği gerçeğinden hareketle bakanlığımız ve ilgili tüm kurum ve kuruluşlar bahse konu hususlara ilişkin çalışmalarını titizlikle sürdürmektedir."