ABD, İran'a yaptırımları genişletti (17.06.2010)

ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner, Beyaz Saray'da düzenlediği basın toplantısında, yeni Amerikan yaptırımlarının, İran'ın nükleer programını geliştirmesine yardım edenleri hedef aldığını bildirdi.

Geithner'ın duyurusunu yaptığı yeni tedbirler, Washington'ın, BM Güvenlik Konseyinde geçen hafta İran'a karşı kabul edilen yaptırım kararının hayata geçirilmesine yönelik ilk adımını oluşturuyor.

''İran'a mali baskıyı gelecek haftalarda daha da artırmaya ve İran'ın terör örgütlerine desteğini hedef almaya devam edeceklerini'' ifade eden Geithner, ''İran Devrim Muhafızlarına odaklanmayı ve İran'ın uluslararası yaptırımlardan kurtulma çabalarını açığa çıkarmayı sürdüreceğiz'' dedi.
Amerikan yönetimi olarak, diğer ülkelerden de İran'a karşı kendi yeni yaptırımlarını açıklamalarını beklediklerini belirten Geithner, ''Bu, ABD'nin tek başına yapabileceği bir şey değil'' ifadesini kullandı.

BM Güvenlik Konseyinde kabul edilen karar, BM yaptırımlarının yanı sıra ülkelerin de İranlı şahıs ve şirketlere yönelik olarak kendi yaptırımlarını gözden geçirmeleri ve genişletmeleri çağrısında bulunuyor.

ABD Hazine Bakanlığı, yeni tedbirlerin, ''İran'ın, nükleer silahların yayılması faaliyetlerini hayata geçirmek ve maskelemek için mali sektörü, nakliye endüstrisi ve Devrim Muhafızlarını kullandığının'' altını çizdiğini bildirdi.

Hazine Bakanı Geithner, tedbirlerin ''diğer hükümetler ve yabancı mali kurumları, yeni yaptırımlar getirilen bu kuruluşlarla temas etmeleri ve böylece İran'ın yasa dışı faaliyetlerini desteklemelerinden caydırmayı amaçladığını'' belirtti.

Yeni yaptırımlar, Amerikalıların ''kara liste''ye alınan şirket ve bireylerle ticari ilişki içine girmesini yasaklıyor ve bunların ABD'nin yetki sınırları içine girebilecek mal varlıklarını donduruyor.

Hazine Bakanlığının açıklamasına göre, açıklanan son tedbirler çerçevesinde, ''nükleer silahların yayılmasına'' desteğinden ötürü İran Post Bankası da kara listeye alındı. Böylece ABD'nin yaptırım listesindeki İran bankalarının sayısı 16'ya çıktı.

Bakanlık, Post Bankasının, İran'daki daha büyük bir banka olan ve 2007'de ABD'nin yaptırım uygulamaya başladığı Sepah Bankasının uluslararası işlemlerini gizlemeye dönük paravan şirketi olarak faaliyet gösterdiğini savunuyor.

İran İslam Cumhuriyeti Gemicilik Hattının (IRISL), gemilerinin adlarını değiştirerek ya da onları yeni paravan şirketlere kaydırarak yaptırımlardan sıyırmaya çalışmasını önlemeyi amaçlayan tedbirlerle bu ür beş paravan şirket kara listeye alındı. Ayrıca 27 gemi daha yaptırım listesine eklendi ve isimleri değiştirilen 71'inin ise kayıtları yenilendi.

Kara listeye alınanlar arasında, ''balistik füzelerin geliştirilmesi konusundaki faaliyetlerinden ötürü'' Devrim Muhafızlarının hava gücü ve füze komutanları da yer alıyor.

ABD Hazine Bakanlığı Müsteşarı Stuart Levey, yeni yaptırımların, İran Devrim Muhafızları Komutanı Muhammed Ali Caferi ve üst düzey komutanlardan Muhammed Rıza Nakdi'yi de hedef aldığını, ayrıca İran'ın içinde ve dışında bulunan, İran yönetiminin sahip olduğu ya da kontrol ettiği 22 petrol, enerji ve sigorta şirketinin yaptırım listesine eklendiğini bildirdi.

Bu arada Levey, Beyaz Saray'da düzenlenen basın toplantısında bir soru üzerine, ''Sadece BM Güvenlik Konseyinin değil, BM'nin de birer üyeleri olarak Türkiye ve Brezilya'nın, Konseydeki oylamada kullandıkları 'hayır' oyuna rağmen, bu bağlayıcı karara uyacaklarına inanmaları için her türlü nedenlerinin bulunduğunu" söyledi.