AB'nin büyük sınavı

Avrupa Birliği (AB) devlet ve hükümet başkanlarının yarın başlayacak zirvesinde AB Komisyonu'nun önerdiği 200 milyar Avro'luk ekonomik teşvik paketi, sera gazı salınımının düşürülmesini öngören iklim değişikliği paketi ve İrlanda'daki referandum mağlubiyetinin ardından belirsizliğe giren AB'nin yeni anayasası Lizbon Anlaşması'nın yürürlüğe giriş takvimi tartışılacak.

AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, 11-12 Aralık zirvesinin ''AB'nin muhtemelen son yılların en önemli toplantısı ve Avrupa için gerçek bir sınav olacağını'' söyledi.

Zirvede üye ülkeler arasında en şiddetli tartışmaların iklim değişikliği paketi üzerinde yaşanması bekleniyor. AB Komisyonu, karbondioksit başta olmak üzere sera etkisi yapan gazların 1990 yılındaki seviye esas alınarak 2020'ye kadar yüzde 20 düşürülmesi hedefini benimsemişti. Öneriye en sert eleştiri, termik santralleri devre dışı bırakarak elektrik fiyatlarını yükselteceği gerekçesiyle Polonya'dan gelirken Almanya, Fransa ve İtalya gibi büyük üyeler, sanayileşmiş diğer ülkelerin sera gazı salınımının düşürülmesinde bağlayıcı hedef belirlememesi halinde uluslararası rekabet gücünün kaybedilmemesi için AB'nin de kilit sektörlerini koruması gerektiğini savunuyor.

Almanya Başbakanı Angela Merkel, hafta başında Bild gazetesine yaptığı açıklamada, ''Almanya'da istihdam ve yatırımları tehlikeye atması halinde'' AB'nin iklim değişikliği paketini onaylamayacaklarını vurgulamıştı.

Üye ülkeler, AB Komisyonu'nun 26 Kasım'da açıkladığı 200 milyar Avro'luk teşvik paketi üzerinde de uzlaşma arayacak. Daha çok üye ülkelerin ulusal teşvik paketlerinin koordinasyonu görünümündeki ekonomiyi canlandırma paketinin ortak bütçeden sağlanacak 30 milyar Avro'luk kısmının paylaşılmasında anlaşmazlık yaşanıyor. Bazı üyeler, AB Komisyonu'nun hızlı internet yatırımları ve ulusal enerji ağlarının birbirine bağlanmasına yönlendirmek istediği 5 milyar Avro'luk harcanmayan AB kaynağının geri ödenmesini talep ediyor.

Zirvede AB'nin yeni anayasası Lizbon Anlaşması'nın İrlanda'daki referandum mağlubiyetine rağmen nasıl uygulamaya gireceği sorusu da gündemi meşgul edecek.

AB anayasasının yürürlüğe girebilmesi için tüm üyelerce onaylanması gerekiyor. İrlanda'yla birlikte gelecek dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti dışındaki 25 üyece onaylanan Lizbon Anlaşması için kalan 2 ülkeye baskı yapılması bekleniyor.

İrlanda'dan 2009'un ikinci yarısında yeniden referanduma gitmesi isteniyor. Anayasa Mahkemesi'nden görüş beklediği gerekçesiyle Lizbon Anlaşması'nın onayını uzun süre geciktiren ve 26 Kasım'da gelen olumlu görüşe rağmen sessizliğini koruyan Çek Cumhuriyeti ise tepki çekiyor.