AİHM'e göre 10 yıl fazla

AİHM'in Türkiye'yi mahkum ettiği kararlar arasında 5 yıl 3 ay tutuklu kalan bir kişinin açtığı dava da yer aldı. Mahkûmiyetin nedeni olarak ise yargılamada “makul süreyi” düzenleyen Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS)5/3 maddesinin ihlal edilmesi gösteriliyor. Adalet Bakanı Sadullah Ergin, uzun tutukluluk hali nedeniyle Türkiye’nin AİHM’de 436 kez mahkum olduğu açıklamıştı.

Türkiye’nin uzun tutukluluk nedeniyle AİHM’de kaybettiği davalardan bazıları şöyle:
Ali Hıdır Polat-Türkiye Davası: Ali Hıdır Polat, 1996’da MLKP örgütü üyesi olduğu iddiasıyla İstanbul’da gözaltına alındı ve tutuklandı. 15 Mart 1996 tarihinde başlayan tutukluluk hali 4 Haziran 2001’de salıverilmesiyle sona erdi. Yaklaşık beş yıl üç ay cezaevinde kalan Polat, AİHM’e başvurdu. AİHM de AİHS’nin 5/3 maddesinin ihlal edildiğine karar vererek, Türkiye’yi 4 bin euro manevi tazminat ödemeye mahkum etti. Mahkeme, Devlet Güvenlik Mahkemesi’nin başvuranın yinelediği serbest bırakılma taleplerini reddettiğini, “isnat edilen suçun niteliğini” ve “delillerin durumunu” ifade etmeksizin, her duruşmada benzer basmakalıp ifadelerle tutukluluk halinin devamına karar verdiğini kaydetti.

Cahit Demirel-Türkiye: Cahit Demirel, PKK üyesi olduğu gerekçesiyle yaklaşık 6 yıl 4 ay tutuklu kaldı. Bu durumu AİHM’e şikayet etmesi üzerine, Türkiye’nin 7 bin euro ödemesine karar verildi. Kararda, “AİHM, genel olarak, ‘delillerin durumu’ ifadesinin, ciddi suç göstergelerinin mevcudiyeti ve devamlılığı hususunda bir etken olabileceğini değerlendirmiştir. Ancak, AİHM, söz konusu davada, ne delillerin durumunun ne suçlamanın ciddiyetinin altı yıl dört aydan uzun tutukluluk süresini haklı çıkaracağı görüşündedir” denildi. 

Cahit Solmaz-Türkiye: DHKP-C üyesi olduğu iddiasıyla 1995’de tutuklandı. Yargılama sonucunda 2002 yılında yaklaşık 44 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ancak dosya itiraz üzerine Yargıtay tarafından bozuldu. 2004 yılında DGM’ler kaldırılınca yargılama İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam etti. 2004 yılında TCK’de yapılan değişiklik üzerine tahliye edilen Solmaz, 8 yıl 6 ay tutuklu kaldı. Bu davada da AİHM, Türkiye’yi 10 bin euro tazminat ödemeye mahkum etti.

Kesikkulak-Türkiye: Anayasal rejimi yıkma suçlamasıyla 11 yıl tutuklu kalması nedeniyle AİHM’e giden Ahmet Kesikkulak’a Türkiye’nin 9 bin euro tazminat ödemisi kararlaştırıldı. AİHM kararında, “Mahkeme ilk olarak başvuranın durumunun halen devam ettiğini hatırlatır. AİHM, tespit edilen ihlale son vermek için uygun yolun adaletin tecellisinin gereklerini yerine getirmek için davanın biran önce sonuçlandırılması veya AİHS’nin 5/3 maddesinde öngörüldüğü gibi başvuranın tahliye edilmesi olduğunun altını çizer” dedi.