Altmış yıllık dostluk

Türkiye’de solun önde gelen adlarından Orhan Suda ile Halim Spatar’ın yazışmalarından oluşan “Orhan Suda-Halim Spatar Mektuplar: Yurtdışından-İstanbul’dan” adlı kitap ile Orhan Suda’nın anılarını içeren “Bir Ömrün Kıyılarında” Literatür Yayıncılık tarafından yayımlandı.

Yayıncı, yazar ve çevirmen Suda ile yazar ve çevirmen Spatar’ın yazışmaları, 1983 ile 2003 arasındaki yirmi yıllık dönemi kapsıyor. Spatar ile Suda’nın, 1952’de Harbiye Askeri Cezaevi’nde başlamış olan altmış yıllık dostluklarının belgeleri niteliğindeki mektuplar, günlük yaşamdan sanata, müzikten felsefe ve siyasete uzanan konular bağlamında, bir dönemin Türkiye’den ve yurtdışından görünümünü sunuyor.

“Halim hapishanede fesleğen yetiştirendir. Bir doğa tutkunudur. Ağaçları, çiçekleri en iyi bilendir. Üstelik kaleminden kan damlayanlardandır...” diyen Suda, Spatar’la yazışmalarını şöyle niteliyor: “Sayfalar dolusu bu mektuplar, okununca görüleceği gibi, yirmi yıllık bir dönemin güncel hayattan, sanattan, edebiyattan, resimden, müzikten, felsefeden, siyasete kadar uzanan ibret verici bir tablosudur...”

Orhan Suda’nın “Bir Ömrün Kıyılarında” adıyla yayımlanan anıları ise, Nemika Tuğcu’nun deyişiyle, “Suda’nın çocukluğundan mahpusluğuna, Suda Yayınları’na, uzun yol arkadaşı, eşi Sevgi Suda’yla Fransa ve İngiltere’de devam eden yaşantılarına uzanıyor”. “Bir Ömrün Kıyılarında”, “Mücadele gücü, yaşama ve özgürlüğe tutkusu, insana sevgisi ve inancı tükenmeyen bir aydının, bir dil işçisinin, gerçek bir vatanseverin, bir müzik tutkununun, doğa âşığının yaşam serüveni”ni anlatıyor.