Anayasaya seçim ayarı

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın, parti tüzüğündeki üç dönem sınırına takılan çoğunluğu bakan partinin önde gelen vekillerini belediyelere gönderme planı, yeni anayasanın zamanlamasını da etkileyecek hesapları AKP’nin gündemine taşıdı. Yerel seçimler, genel seçimlerden önce yapılacağı ve 10-15 milletvekilinin belediye başkanı olması durumunda AKP’nin seçimlere kadar geçecek yaklaşık bir yılı Meclis’te eksik sandalyeyle geçirmesi riski ortaya çıktı. Erdoğan, bu nedenle yeni anayasanın yerel seçimlerden önce mutlaka tamamlanmasını istiyor.

AKP’nin 30 Eylül’de yapılacak büyük kongre tarihi yaklaştıkça, üç dönem sınırına takılan, aralarında bakanların da olduğu 73 milletvekilinin durumlarına ilişkin tartışmalar sürüyor. Üç dönemden sonra bir dönem ara verdikten sonra yeniden seçilmeleri yolunda yumuşamalar için tüzük değişikliği çalışmaları başlatıldı, ancak halen üç dönem sınırına takılanların ilk seçimde milletvekili olamayacakları büyük oranda kesinleşti. Bu nedenle Erdoğan’la birlikte AKP’li 73 milletvekili bir dahaki dönem Meclis’te olmayacak. Bu durumu aşmak için Erdoğan, “Meclis’ten belediyeye” diye tanımlanan bir formül geliştirdi. Formüle göre tüzüğe takılan ve çoğunluğu halen bakan olan isimler yerel seçimlerde belediye başkan adayı yapılacak.

Belediye başkan adayı yapılacak isimler arasında bakanlar Ali Babacan’ın Ankara, Egemen Bağış’ın İstanbul, Binali Yıldırım’ın İzmir, Taner Yıldız’ın Kayseri, Suat Kılıç’ın Ankara ya da Samsun, Fatma Şahin’in Gaziantep, Faruk Çelik’in Bursa büyükşehir belediyeleri için aday yapılabileceği parti kulislerinde uzun süredir dile getiriliyor. Bakanların yanı sıra yine tüzük yasağı kapsamındaki çok sayıda parti yöneticisinin de isimleri belediyeler için yakıştırılıyor.

Yeni anayasa kaygısı

Halen TBMM’de 16 olan büyükşehir sayısının 29’a çıkarılmasını öngören bir tasarı bulunuyor. Bunun da gerçekleşmesinin ardından üç dönem yasağı nedeniyle belediye başkanı adaylığına transfer edilecek milletvekili sayısının 10-15’i bulabileceği ifade ediliyor.

Anayasal süreye göre yerel seçimler Mart 2014’te, genel seçimlerse Haziran 2015’te yapılacak. Yerel seçimlerde üç dönemlik isimlerin aday yapılıp belediye başkanı seçilmeleri durumunda, AKP genel seçimlere kadar olan bir yıllık süreyi 10-15 eksik sandalyeyle geçirmek zorunda kalacak. Partide, Erdoğan’ın bu konudaki tek hassasiyetinin yeni anayasa olduğuna vurgu yapılıyor. Buna göre Erdoğan, halen 327 olan partisinin sandalye sayısından özellikle yeni anayasa konusunda tek bir fireye dahi tahammülü bulunmuyor. Erdoğan, yeni anayasanın Meclis’teki oylamalarında bu sayının altına kesinlikle düşülmemesini istiyor. Erdoğan’ın, vekil sayısı nedeniyle yeni anayasanın yerel seçimden önce mutlaka bitirilmesini istediği belirtiliyor.