"Araştırma üniversiteleri" geliyor

YÖK, TÜBİTAK ULAKBİM tarafından hazırlanan ve üniversitelerdeki öğretim elemanları ile lisans ve lisansüstü öğrencilerinin tümünün bilimsel yayınları kişi başına kullanma oranlarını gösteren istatistikleri yayınladı.

YÖK Başkanı Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan, ''Bu istatistikler bir üniversitenin araştırmayla ne kadar ilgilendiğini gösteriyor. Yakında üniversiteleri, araştırma üniversiteleri ve eğitim-öğretim yapan üniversiteler diye ayıracağız. Bunun için baz alınacak kriterlerden biri de bu istatistikler olacak'' dedi.

TÜBİTAK ULAKBİM'in hazırladığı istatistiklere göre, Türkiye'de bilimsel yayın sayısı için temel kabul edilen ve Science Citation Index, Social Sciences Citation Index ile Arts& Humanites Citation Index'i kapsayan Web of Science (WoS) isimli veri tabanını kişi başına en fazla kullanan yükseköğretim kurumları sırasıyla GATA, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Koç Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, ODTÜ, Sabancı Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi ve Akdeniz Üniversitesi olarak belirlendi.

Tıp ile ilgili bilimsel makalelerin yer aldığı BMJ veri tabanı kullanım grafiğinde sırasıyla GATA, Başkent Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Fatih Üniversitesi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Yeditepe Üniversitesi ve Adnan Menderes Üniversitesi yer aldı.

Dünyada çeşitli alanlarda yayımlanan bilimsel makalelerin tam metinlerinin yer aldığı EBSCO isimli veri tabanını kişi başına en fazla kullanan üniversiteler ise Koç Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi, İzmir Ekonomi Üniversitesi, ODTÜ, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Akdeniz Üniversitesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi ve Galatasaray Üniversitesi olarak sıralandı.

Uluslararası Elektrik Elektronik Mühendisleri Entitüsü'nün (IEEE) veri tabanındaki makaleleri kullanım oranları en yüksek üniversiteler sırasıyla Sabancı Üniversitesi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Bilkent Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, ODTÜ, TOBB ETÜ, Koç Üniversitesi ve Işık Üniversitesi olarak belirlendi.

Elsevier Yayınevi'ne ait çeşitli alanlardaki bilimsel dergilerin tam metinlerinin yer aldığı ScienceDirect veri tabanını ise kişi başına en fazla Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, GATA, ODTÜ, Başkent Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi ve Fırat Üniversitesi kullandı.
 

''Araştırma üniversiteleri düşünüyoruz"

YÖK Başkanı Prof. Dr. Özcan, söz konusu istatistiklerin ''bir üniversitenin araştırmayla ne kadar ilgilendiğini gösterdiğini'' belirterek, ''Eğer o üniversitenin öğretim elemanları bu veri tabanlarını kullanıyorlarsa, daha önce çıkmış makalelere bakıyorlarsa, demek ki araştırmayla çok ilgililer. Bu, bir üniversitenin araştırmaya ne kadar dönük olduğunu gösterir. Eğer bakmıyorlarsa demek ki araştırma yapmıyorlar, ihtiyaç duymuyorlar'' diye konuştu.

Üniversiteleri ''araştırma üniversiteleri'' ve ''eğitim-öğretim üniversiteleri'' olarak ayıracaklarını ifade eden Özcan, ''Eğer üniversiteleri araştırma üniversiteleri ve eğitim-öğretim yapan üniversiteler diye ayırırsak, bunun için baz olacak kriterlerden biri de veri tabanlarının kullanımıyla ilgili bu istatistikler olacak'' dedi.

Bazı üniversitelerin ''lisans kontenjanlarının azaltılması'' talebini lisansüstü kontenjanlarını artırmaları koşuluyla kabul ettiklerini söyleyen Özcan, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Üniversitelerin kontenjanlarını belirlerken, bazı üniversitelerin kontenjanlarını lisans programlarında çok az artırdık. Mesela ODTÜ, Hacettepe, Galatasaray, İstanbul, İstanbul Teknik ve Boğaziçi üniversiteleri (bizim lisans kontenjanlarımızı çok artırmayın ama lisansüstü kontenjanlarımızı artırın) diye rica ettiler. Biz de dedik ki 'lisansüstü kontenjanını iki misli artırırsan lisans kontenjanını az artırırız.' Bu üniversiteleri ilerde araştırma üniversitelerine dönüşmesini, öğretim üyesi yetiştirecek üniversiteler olmasını istiyoruz. Araştırma üniversiteleri olsun ve öğretim üyesi yetiştirsinler. Diğer üniversitelerin, yeni açılan, ilerde açılacak olan ve vakıf üniversitelerinde ihtiyaç duyduğumuz öğretim üyelerini bu üniversiteler yetiştirsinler. Diğer üniversiteler de hem normal fonksiyonlarını yapacaklar hem de araştırmalarını. Yani hem eğitim-öğretimi hem de araştırmayı birlikte götürecekler.''

Özcan, veri tabanlarının kullanımıyla ilgili istatistiklerin, üniversitelerin kütüphaneleri kullanım oranları konusunda da yapılacağını belirterek, ''Bu da araştırma üniversitelerini belirleyecek parametrelerden bir tanesi olacak. Bir okulda ne kadar çok kitap kullanılıyorsa, kütüphaneye ne kadar çok gidiliyorsa o kadar araştırmaya ilgililer demektir'' diye konuştu.