Atatürk’ü kamuoyuna ilk tanıtan kişi gazetemizin kurucusu Yunus Nadi

Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü öğretim üyesi Mehmet Emin Elmacı, ulu önder Mustafa Kemal Atatürk’ün basında yayımlanmış ilk fotoğrafını ve ondan söz eden yazıyı bulduğunu açıkladı. Elmacı, Mayıs 1912 tarihli Şehbal dergisinde Mustafa Kemal’in olduğu bir fotoğrafı ve o sayıda gazetemizin kurucusu Yunus Nadi’nin, Mustafa Kemal’den, “Osmanlı ordusunun gözbebeklerinden Erkan-ı Harbiye zabitlerinden Mustafa Kemal” diye yazdığını belirterek böylece Atatürk’ü “kamuoyuna ilk tanıtan kişinin gazetemizin kurucusu Yunus Nadi olduğuna” dikkat çekti.

Çanakkale’den önce...

15-18 Mayıs tarihleri arasında, Hacettepe Üniversitesi ve Anıtkabir Derneği tarafından düzenlenen “19 Mayıs’ın 100. Yıldönümünde Atatürk ve Türk İstiklali Uluslararası Sempozyumu”na bir bildiriyle katılan Mehmet Emin Elmacı, Atatürk’ün basında yayımlanmış ilk fotoğrafını ve ondan söz eden yazıyı bulduğunu açıkladı.

Atatürk’ün iç ve dış basında yer alan en erken fotoğrafları ile ilgili bir çalışma yapan Elmacı; “Yeni Bulgular Işığında Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a Çıkışı Öncesi Kamuoyunda Tanınması Konusu (1912- 1919)” başlıklı bildirisinde, Mustafa Kemal Paşa’nın Çanakkale Savaşı’ndaki başarılarından sonra basında daha yaygın bir şekilde fotoğraflarının yayımlandığını, adının geçtiğini ve 1918’e gelindiğinde onun kamuoyunda tanınan ve bilinen bir kişilik olduğunu anlattı.

Elmacı, Mustafa Kemal’in adının ve fotoğrafının Çanakkale Savaşı sırasında ve sonrasındaki başarılarında basına nasıl yansıdığı ile ilgili çalışmalar yaparken Mustafa Kemal’in daha önce de yayımlanmış ilk haber ve fotoğraflarına da yöneldiğini ve bilinmeyen, en erken basılan bazı fotoğraflarına ulaştığını açıkladı.

Fransız basınında...

Bugüne kadar Mustafa Kemal’in basında ismi verilerek çıkan ilk fotoğrafının; yıllardır Çanakkale’deki başarısı üzerine Tesfir-i Efkar gazetesindeki, 29 Ekim 1915 tarihli, elinde Türk bayraklı bir askerin olduğu sayıda yayımlanmış fotoğrafı olarak bilindiğini belirten Elmacı, daha sonra Şehbal dergisinde, 14 Eylül 1912 tarihli, Trablusgarp fotoğraflarının ortaya çıkarıldığını, en sonunda ise Fransız L’Illustration gazetesinin 22 Haziran 1912 tarihli sayısında yine Trablusgarp’taki fotoğraflarının bulunduğunu ekledi. Elmacı, kendisinin ise Mayıs 1912 tarihli Şehbal dergisinde Mustafa Kemal’in olduğu bir fotoğrafı ve o sayıda gazetemizin kurucusu Yunus Nadi’nin, Mustafa Kemal’den, “Osmanlı ordusunun gözbebeklerinden Erkan-ı Harbiye zabitlerinden Mustafa Kemal” diye söz ettiği yazıyı bulduğunu belirtti.

Elmacı, Atatürk’ün ilk fotoğrafını Yunus Nadi’nin elde ederek yayımlattığına da işaret ederek böylece Atatürk’ü kamuoyuna ilk tanıtan kişinin o dönem İzmir Mebusu Yunus Nadi olduğunu da sözlerine ekledi.