'Avrupa'da Türkiye: Kısır Döngüyü Kırmak'

İngiliz düşünce kuruluşu "Chatham House"da düzenlenen "Türkiye'nin sonraki adımları" başlıklı konferansa, Martti Ahtisaari'nin yanı sıra raportör ve Avusturya'nın eski Dışişleri Genel Sekreteri Albert Rohan da konuşmacı olarak katıldı. Türkiye'nin Londra Büyükelçisi Yiğit Alpogan'ın dinleyiciler arasında yerini aldığı konferansı, İngiltere'nin eski Ankara Büyükelçisi David Logan yönetti.

Eski Finlandiya Cumhurbaşkanı Ahtisaari, Türkiye'nin AB üyeliğini destekleyen "Bağımsız Türkiye Komisyonunun" 2004 yılında kurulduğunu belirterek, komisyonun ilk raporunu 5 yıl önce "Avrupa'da Türkiye: Bir Sözden Fazlası mı" başlığıyla yayımladığını anımsattı. Ahtisaari, eylül başında ise ikinci raporlarını, "Avrupa'da Türkiye: Kısır Döngüyü Kırmak" adıyla yayımladıklarını ve Avrupa'nın birçok başkentine giderek, bu raporu anlattıklarını ve tartıştıklarını kaydetti. Martti Ahtisaari, rapora ilişkin Türkiye'yi de kasım ayında ziyaret edeceklerini duyurdu.
 

Rohan: Türkiye zaten AB'nin imtiyazlı ortağı

Konferansta raporun içeriğinden bahseden raportör ve Avusturya'nın eski Dışişleri Genel Sekreteri Rohan, Avrupa'da ortak amacın, Türkiye'nin AB'ye tam üyeliğini sağlamak olması gerektiğini söyledi. Türkiye'nin AB'ye imtiyazlı ortaklığını isteyen ülkeleri de eleştiren Rohan, "Gümrük birliğine dahil olmuş bir ülke olarak Türkiye, zaten AB'nin imtiyazlı ortağıdır" dedi.

2007'den bu yana Türkiye'nin iç politikasının hareketli olduğunu ve iç meselelerden kaynaklanan gelişmeler meydana geldiğini belirten Rohan, bu gelişmelere bağlı olarak AB reform sürecinin yavaşladığını kaydetti. Rohan ayrıca, Türk kamuoyundaki AB ile ilgili olumsuz algıya dikkati çekerek, yayımladıkları raporda da ifade ettikleri gibi, "Avrupa'dan Türkiye'nin üyeliğiyle ilgili gelen olumsuz tepkilerin, AB'nin kapılarının Türkiye'ye açık olmadığı izlenimi verdiğini" belirtti.

Rohan, son dönemde Türkiye'de ulusal programın yayımlanması, yeni bir AB müzakerecisinin görevlendirilmesi, TRT-6'nın yayınlarına başlaması gibi gelişmelerin, Türkiye'nin AB sürecine ve reformlara bağlılığını gösterdiğini ifade etti.
 

'Protokollerin imzalanması olumlu bir adım'

Raporda da "Türkiye'nin Ermenistan açılımı" başlığıyla değinilen son dönemdeki Türkiye-Ermenistan ilişkilerinden bahseden Rohan, "Bu konuyu tartışmak birkaç yıl öncesine kadar tabuydu" dedi. Türkiye ile Ermenistan arasında imzalanan protokolleri "olumlu bir adım olarak" değerlendiren Rohan, "Ancak yine de son noktaya gelinmediğini, bu protokollerin uygulanması gerektiğini, bundan hem iki ülkenin hem de Kafkasya bölgesinin yarar sağlayacağını" ifade etti.

'Türkiye'nin AB için çekiciliği arttı'

Albert Rohan, "20 yıl önce Türkiye'nin çok sayıdaki komşularıyla ilişkileri çoğunlukla tedirgin veya hasmane idi. Bugün sekiz komşu ülkeden sadece iki tanesi, Kıbrıs ve Ermenistan ile ilişkiler sorunludur" ifadeleriyle raporda yer alan, "Türkiye'nin bölgesindeki yeni rolünden" de bahsetti. Rohan, Türkiye'nin, İsrail, Suriye, Pakistan, Afganistan, Irak ve birçok ülkeyle yakın ve önemli ilişkiler yürütmesinin,"Türkiye'nin AB için çekiciliğini artırdığını" söyledi.

"Avrupa'da Türkiye: Kısır döngüyü kırmak" raporunun sonuç bölümünde, Bağımsız Türkiye Komisyonu, Avrupa'daki hükümetlere, verdikleri taahhütlerin arkasında durmaları ve Türkiye'ye adil davranmaları gerektiği önerisinde bulunuyor. Raporun sonunda ayrıca, "Türkiye'nin dönüşümünü sağlamak için Avrupa perspektifinin korunması gerektiği" belirtiliyor. Raporda, Kıbrıs, Kürt sorunu, Ermenistan'la ilişkiler, İslam ve laik Türk devleti, ekonomik dayanıklılık başlıkları altındaki konular masaya yatırılıyor.

Bağımsız Türkiye Komisyonu'nda, Ahtisaari ve Rohan'ın yanı sıra Almanya'nın Saksonya eyaletinin eski başbakanı Kurt Bledenkopf, Avrupa Komisyonunun eski üyesi, İtalya'nın eski Uluslararası Ticaret ve Avrupa İşleri Bakanı ve İtalyan Senatosu Başkan Yardımcısı Emma Bonino, Hollanda'nın eski Dışişleri Bakanı ve Avrupa Komisyonu'nun eski üyesi Hans van den Broek, Sosyoloji Profesörü Anthony Giddens, Fransa'nın eski Başbakanı Michel Rocard ile İspanya'nın eski Dışişleri Bakanı Marcelino Oreja Aguirre bulunuyor.