'Ayılarla aramızdaki düzeni HES ve barajlar bozdu'

Doğa Derneği İnsan-Ayı Çatışması Projesi Koordinatörü Eray Çağlayan, yaşam alanları tahrip edildiği için yerleşim bölgelerine daha yakın alanlarda yaşamak zorunda bırakılan ayılarla insanlar arasında çatışmanın artarak devam edeceğini belirtti. Ayı saldısının gerçekleştiği köyde yaşayan Murat Çimen ise “Ayılarla aramızdaki düzeni HES ve barajlar bozdu” dedi. Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Oğuz Kurdoğlu, doğaya müdahaleler nedeniyle ayıların beslenme düzeninin bozulduğunu, aç kalan başka canlılar gibi ayıların beslenmek için yerleşim yerine indiğini söyledi.

Eray Çağlayan, ayıların insanlara saldırmasına ilişkin yaptığı açıklamada İspir ve Çoruh vadisinde HES ve baraj gibi habitatları parçalayan yatırımlar nedeniyle ayıların yaşam alanlarının parçalanarak küçük alanlarda yaşamaya zorlanmasının neden olduğunu söyledi. Yaşam alanları küçülen ve doğada yeteri kadar beslenemeyen hayvanların besin bulmak için insan yerleşimlerinin yakınlarına girerek bahçelerden veya çöplüklerden beslenmek zorunda kaldığını vurgulayan Çağlayan, “Özellikle İspir gibi habitatın zayıf ve doğal yaşam alanlarının küçüldüğü alanlarda boz ayıların bağ, bahçe gibi insanların yaşam alanlarına gelerek besin aramaları kaçınılmazdır. Dünyanın en barışçıl ayıları Türkiye’de olmasına karşın doğanın dengesinin gözetilmediği ve çatışmayı önleyecek gerekli önlemlerin almadığı İspir gibi bölgelerde gelecekte insan-ayı çatışması giderek artacaktır” dedi.
 

Ayıların yuvaları tahrip edildi

Soyak tarafından inşa edilen Gülbağ Hidroelektrik Santrali’nin (HES) inşası sırasında ayıların su yatakları dinamitlendiğini buralarda da çok sık yavru ayı görüldüğünü belirten Murat Çimen, “Ayılar daha önce insanlardan kaçıyordu. Çoruh ve tüm kolları HES ve baraj nedeniyle şantiye ve dinamit yatağına döndüğü için ayılara sığınacak yer kalmadı. Ayılarla aramızdaki düzeni HES ve barajlar bozdu”diye konuştu. KTÜ Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Oğuz Kurdoğlu ise insanların dünyanın pekçok yerinde yabani hayvan saldırısına maruz kalabildiğini belirterek, “Bu tür olayların sosyal ormancılık açısından değerlendirilmesi lazım. Ormanlarda turizm amaçlı kesmeler, yüksek yaylaların sayfiye amaçlı kullanılması gibi nedenlerle ayıların doğal yaşam alanlarına girmeye başlandı. Hal böyle olunca da ayıyla insanların karşılaşma ihtimali arttı” dedi. Ayıların, yanlarında yavruları varken her şeyi tehdit olarak algıladıklarını anlatan Kurdoğlu, şöyle devam etti:

“Ayı insana tehdit olarak algıladığı için saldırır. Ekosistemi yeniden rehabilite etmek, ayıyı insan yerleşiminden uzak tutar. Ayı popülasyonunun olduğu yerlerde meyveli ağaç dikimi gerçekleştirilmeli. Doğal dengeye insan müdahalesi ne kadar fazla olursa bu ve benzeri durumlarla karşılaşma oranı daha da artacaktır. Ayı-insan çatışması ya da yaban hayvanı-insan çatışması sosyal ormancılık problemidir”