AYİM'de yetki tartışması

Milli Savunma ve İçişleri Bakanlıkları tarafından açığa alınmalarına karşı 3 generalin açtığı davaya bakan Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nde yetki tartışması yaşandığı ortaya çıktı. Çoğunluk üyeler, generallerin davasına kurulun bakması gerektiği yönünde görüş oluştururken, azınlık üyeler ise açığa alma işleminin üçüncü dairede bakılacak davalardan olduğu gerekçesiyle çoğunluğa katılmadılar. Tümgeneral Halil Helvacıoğlu, tümgeneral Gürbüz Kaya ve tuğamiral Abdullah Gavremoğlu’nun İçişleri ile Savunma Bakanlarınca açığa alınmalarıyla ilgili işlemin yürütmesinin durdurulması istemini 4’e karşı 6 oyla reddetmişti. Cumhuriyet’in ulaştığı kararda, ilginç bir ayrıntı ortaya çıktı. Tümgeneral Gürbüz Kaya, “hukuki açıdan kendisiyle benzer durumda bulunan ve hatta tutuklanıp tahliye edilen, tahliye edildiği halde görevine devam eden birçok muvazzaf askeri şahıs” olduğu halde, YAŞ’ta terfi ettirilen üç genarel ve amiralin açığa alınmasının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu savundu.

Davayı karara bağlayan Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Daireler Kurulu’nunun kararına göre, generallerin davasına kimin bakacağı konusunda yetki tartışması yaşandığı anlaşıldı. Kararda,  AYİM Başkanlar Kurulu’nun 9 Aralık 2005 tarihli kararı uyarınca açığa alınma işlemlerine ilişkin iptal davalarının görüm ve çözümünün üçüncü daireye ait olduğu belirtildiği anımsatılan karara, yetki tartışması şöyle yansıdı: “Davacının ‘Yüksek Asker şua Kararı uyarınca MSB makamına teklif edilen korgeneralliğe terfie ilişkin kararnamenin imzalanmaması suretiyle korgenaralleiğe terfi ettirilmeme işleminin iptali istemi’ ile açmış olduğu davanın daireler kurulunda derdest ve söz konusu dava ile işbu davanın maddi olgular yönünden kısmen ilgili olduğu gözetilerek, bu davanın da prensibe taalluk ettiği değerlendirmesiyle işbu davaya kurulumuzca bakılmasına oyçokluğu ile karar verilmiştir. Üye Dr. Hakim Albay Celal Işıklar ve üye hakim albay Sedat Çelenlioğlu açığa çıkarılmaya ilişkin davalara üçüncü daire tarafından bakıla geldiği, üçüncü dairenin bugüne kadar baktığı aynı konudaki davalar ile işbu davaya uygulanacak kanun maddesinin ayniyet taşıdığı, diğer bir anlatımla üçüncü daire tarafından anılan konuda içtihat oluşturulduğu, dolayısıyla işbu davanın ilk olma özelliğinin de bulunmadığı gerekçeleriyle davanın prensibe taalluk ettiği görüşüne katılmamıştır.”

Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Yasası’nda idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verilebileceğinin belirtildiği anımsatıldı. Generallerin yürütmenin durdurulması istemi, “Somut olayda, tedbir mahiyetindeki açığa çıkartılma işleminin uygulanmasının davacıya verebileceği zararın telafisinin güç veya imkansız olmadığı... davacı hakkında 5 yıl ve daha fazla hapis cezası gerektiren bir suçtan kamu davası açılmış olduğu göz önüne alındığında davacının açığa çıkartılabilmesi için (yasada) belirtilen objektif nedenin hukuken mevcut olduğu, idari işylemin açıkça hukuka aykırı olması olgusunun da somut davada gerçekleşmediği” gerekçesiyle 6 üyenin oyuyla reddeildi. Karşıoy kullanan dört üye ise, davanın Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı’nrın sıvunmasının alınmasından sonra karara bağlannması gerektiği görüşüyle çoğıunluğa karşı çıktı.