Aykal ve Boldoczki aynı sahnede...

Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası (BİFO) Krzysztof Penderecki’nin Trompet Konçertinosu’nun ülkemizdeki ilk seslendirilişini yarın saat 20.00’de İstanbul Lütfi Kırdar’da gerçekleştirecek. Konserde Gürer Aykal yönetimindeki BİFO, trompet sanatçısı Gábor Boldoczki ve soprano Burcu Hancı’ya eşlik edecek. Konser, Alban Berg’in ilk dönemden yedi şarkısı ile başlayacak. Trompetin yıldızı Gábor Boldoczki, bu konserde Mozart’ın Mi bemol Majör Konçerto’sunu da seslendirecek. Aykal ve Boldoczki ile konser öncesi buluştuk.

‘Herkes beste yapabilir ancak kompozitör olamaz’

- BİFO ile Bir Prömiyer konseri için bestecilere ve esin kaynaklarına saygıyla oluşturulmuş özel bir program içeriyor. Konserin programından bahseder misiniz?

Gürer Aykal: BİFO yıllardır yaptığı konserlerde birçok ilk seslendirilişe yer vermiştir. Bu prömiyerler yalnız prömiyer olmak adına programlara alınmamıştır. Bu bestecilerin seçkin yapıtlarını ülkemizde çalarak, bilinmelerini sağlamıştır. Yıllardır yapılan bu çalışmalar BİFO dünyada tanınmasına da ön ayak olmuştur.

Bir orkestra şefi olarak bu güne değin vermiş olduğum konserlerdeki programların hep tutarlı olması yönünde çalışmışımdır. Programda yer alan bestecilerin uygunluğu benim için çok önemlidir. Orkestrama yeni eserler çaldırarak onların dağarcığını zenginleştirmek ve bu yolla siz değerli dinleyicilerimize yepyeni müzikler tattırmak, benim ülkeme olan borcumdur.

- Boldoczki ile daha önce birlikte çalışma veya onu dinleme fırsatı bulmuş muydunuz?

Sanatçı hakkında sizin görüşleriniz nelerdir? Boldoczki ile daha önce birlikte müzik yaptık. Değerli bir trompetçidir. Birbirinden zor olan iki konçertoyu sizlere çok iyi bir yorumla çalacaktır. Buna adım gibi eminim. ‘

‘Penderecki ender ustalardan biri...’

- Konserde Penderecki’nin Trompet Konçertinosu’nun ülkemizdeki ilk seslendirilişi gerçekleştirilecek. Esere ve Penderecki’ye dair neler söylemek istersiniz?

Penderecki çağımızın en önemli bestecilerinden birisidir. BİFO sayesinde kendisini yakından tanıma fırsatına eriştik. Herkes beste yapabilir ancak kompozitör olamaz. Penderecki yapıtlarında, her notanın hesabını verebilen o köklü anlayışı çağımıza taşıyabilmiş ender ustalardan biridir.

- Kurucusu olduğunuz BİFO’nun sizde nasıl bir yeri var?

Orkestranın yıllar içinde izlediği yolun da tanığı olarak, bugün geldiği noktayı nasıl yorumladığınızı kısaca anlatabilir misiniz? Bana BİFO’yu soruyorsunuz. Bu çok zor bir soru. Bu sorunuzu yanıtlamak çok isterdim. Bu dünyada BİFO’nun her geçen yıl geliştiğini görmek kadar beni mutlu kılan ne olabilir? Bu orkestrayı kuran, yaşatan ve geliştiren Kocabıyık ailesine bir insan olarak minnettarım.

Trompet çalmak performans gerektiren bir spora eşdeğer’

- Müzikle ilişkiniz ne zaman başladı? Müzikle ilgilenen bir aileden mi geliyorsunuz? Enstrümanınızla nasıl tanıştınız?

Gábor Boldoczki: Piyanoya başladığımda sekiz yaşındaydım ve bir yıl sonra trompet çalmaya başladım çünkü babam okuldaki bütün üflemeli enstrümanları öğretiyordu. Dolayısıyla birlikte çalmaya başlamamızın ve benim günlük pratik ve egzersizlerimi kontrol etmesinin mantıklı olduğunu düşündüm. Babama, bana trompetin temellerini çok iyi öğrettiği için minnettarım.

- Nasıl bir çalışma disiplininiz var? Günde kaç saat çalıyorsunuz? Verimli bir iş için nasıl bir ortam ararsınız? Bunun için çeşitli alışkanlıklarınız var mı?

Trompet çalmak yüksek performans gerektiren bir spora eşdeğerdir. Sırt kasları için çok streslidir. Bir trompetçi olarak çok fazla pratik yapmak çok da yardımcı olmuyor. Sırt kasları çok hassastır ve sahnedeki müzikal kalite sadece performanstan önce kas sisteminin aşırı derecede yorgun olmamasıyla garanti edilebilir. Ne çaldığım hakkında düşünmüyorum. Müzikal içerik sahnede çalarken en önemli faktördür. Odak her zaman müziktedir ve performans o kadar da önemli değildir. Pratik yaparken sık sık şarkı söylerim. Bana göre her enstrüman iyi bir şarkıcının sesine sahip olmalıdır.

- Bu konsere nasıl dahil oldunuz? Daha önce Gürer Aykal’la çalışma fırsatınız oldu mu? Konserde size eşlik edecek olan BİFO hakkında ne düşünüyorsunuz?

Fazıl Say gibi yakın bir arkadaşa sahip olduğum için çok mutluyum. Fazıl Say ile birlikte Şef Gürer Aykal’ın batonunun altında ve BİFO ile Türkiye’de birçok konserde sahne aldım. Konser turu çerçevesinde Fazıl Say’ın bana adadığı Fazıl Say Trompet Konçertosu’nu sahneledim. Maestro Gürer Aykal ve bu mükemmel orkestra ile tekrar çalışmak benim için özel bir onurdur. Harika bir müzikal işbirliği ile bağlantı kurduk.

- Konserde ülkemizde ilk defa çalınacak olan Penderecki’nin Trompet Konçertosu’nu çalacaksınız. Bu parçayı nasıl çalıyorsunuz?

2015 yılında bestelenen Trompet Konçertosu’nun bana adanmış olması büyük bir onurdur. Bu parçada solo kısımlar olduğu kadar oldukça aktif kısımlar da mevcut. Birçok farklı dramaturjik, yoğun, melankolik, kahramanlık ve satirik unsurlar vardır. Aynı zamanda dramaturjik elementleri trompette barok trompeti gibi sergiler, daha doğrusu şenlikçi bir ses olarak karakterize edilir bu harika bir meydan okumadır. Penderecki Trompet Konçertosu, hem sanatçı hem de izleyici için müzikal bir hediyedir. Ayrıca Krzysztof Penderecki’nin 85. yıl dönümü vesilesiyle, Varşova’daki Penderecki Trompet Konçertosu’nu bu sene Penderecki’nin tüm eserlerinin sahneleneceği yerde çalacağım.