Bakan Ergün'ün gafı

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün’ün Türkiye Bilimler Akademisi’nde (TÜBA) çalışamadığını ifade ettiği Prof. Dr. Halil İnalcık, akademinin şeref üyeleri arasınde yer alıyor. Prof. İnalcık’ın TÜBA Yayınları’ndan çıkan pek çok kitabı bulunurken, akademinin düzenlendiği strateji toplantılarına katıldığı belirtildi. Üniversite Öğretim Üyeleri Derneği (ÜNİVDER) Başkanı Prof. Dr. Tahsil Yeşildere, TÜBA’ya yapılan müdahalenin Türkiye’nin bilim alınında ilerlemesine engel olacağına işaret etti.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, 27 Ağustos 2011 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren TÜBA’nın özerk yapısını darbe vuran kanun hükmünde kararnameyi savunurken büyük bir gafa imza attı. Ergün, düzenlemenin kenarda kalan bilim adamları olarak nitelendirdiği Prof. Dr. Halil İnalcık, Prof. Dr. Şerif Mardin gibi akademisyenlerin kurumda çalışması için yapıldığına işaret ederek, “Örneğin Halil İnalcık. Dünyanın en ünlü Osmanlı tarihçisi ama burada çalışma fırsatı bulamadı” ifadesini kullandı. Bakan Ergün’ün TÜBA’da çalışma fırsatı bulamadığını söylediği Prof. İnalcık, akademinin şeref üyeleri arasında bulunurken, akademinin düzenlediği pek çok toplantıya aktif olarak katıldığı belirtildi. İnalcık’ın TÜBA Yayınevi’nden çıkan “Tanzimat”, “Tarih ve Akademi” adlarında iki önemli eseri de bulunuyor. Öte yandan TÜBA’nın pek çok konuda yaptığı strateji toplantılarına katılan ve fikirlerine danışılan Prof. İnalcık hakkında akademinin internet sitesinde kapsamlı bir tanıtım da yer alıyor. TÜ
BA’nın sitesinde “Bilimi Aydınlatanlar” bölümünde 1 saat 16 dakika süren programda İnalcık’ın yaşamöyküsü ve yaptığı çalışmalar anlatılırken, programda İnalcık bizzat konuk ediliyor.

Şeref üyelerinin haklarına tırpan

Ayrıca 27 Ağustos 2011’de kabul edilen kanun hükmünde kararnameyle Prof. Halil İnalcık’ın da yer aldığı şeref üyelerinin TÜBA’daki bazı hakları tırpanlanıyor. Başka bir deyişle Ergün’ün Prof. İnalçık’ın çalışma fırsatı bulamadığı iddiasıyla savunduğu yeni düzenlemeyle birlikte şeref üyelerinin TÜBA Genel Kurulu’na katılma  ve üye seçiminde oy kullanma hakları elinden alınıyor. Öte yandan 70 yaşında şeref üyesi olma sınırı da yeni düzenlemeyle 67 yaşına indiriliyor.

İnalcık yaştan ötürü şeref üyesi

1993 yılında kanun hükmünde kararnameyle kurulan TÜBA’nı eski üyelik kriterlerine göre 70 yaşını dolduran akademisyenler akademide asil üye olarak görev yapamıyor. 70 yaşını dolduran akademisyenler için asil üyelik koşullarını taşımaları şartıyla TÜBA şeref üyesi olmaları düzenleniyor. 1916 doğumlu İnalcık, TÜBA’nın söz konusu kriterine göre akademi kurulduğunda 77 yaşında olması nedeniyle akedemide uzun yıllardır şeref üyesi olarak görev yapıyor.

‘Türkiye’nin gelişmesine engel’

ÜNİVDER Başkanı Prof. Dr. Tahsin Yeşildere, akademinin hükümete bağlanmasının doğru olmadığını belirterek, “Dünyanın hiçbir yerinde bu tip bilimsel kuruluşların hükümet ya da siyasi iktidarlarla hiçbir ilişkisi yoktur” dedi. Yeşildere, hangi düşünceden olursa olsun siyasi iktidarın bilim kuruluşlarına müdahale etmesinin bilim özgürlüğüne ve kurumun özerkliğine aykırı olduğunu kaydetti. Yapılan değişikliğin tamamıyla TÜBA’ya yapılan bir müdahale olduğunu vurgulayan Yeşildere, “Bu tip akademik kurumların da kan kaybetmesi Türkiye’nin geleceğinde bilim ve araştırmanın, teknolojinin ilerlemesinin önünde engel teşkil edebilir. Siyasiler üniversitelerden, bilimsel kuruluşlardan, akademiden ellerini çekmelidir” diye konuştu.

‘Manavdan kasaptan üye seçmeyeceğiz’

AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik, TÜBA’nın yapısının yeniden düzenlenmesine ilişkin eleştirileri yanıtlarken, akademininküçük bir yapıdan oluştuğunu, düzenlemeyle kurumun daha da büyüdüğünü savundu. Çelik, “Neymiş; Bakanlar Kurulu seçerse yanlış olurmuş. Bakanlar Kurulu herhalde manavlardan kasaplardan birisini tercih etmeyecek. Üyeler bilimsel kriterlere göre seçilecek” diye konuştu. Çelik, düzenlemenin aslına bakılmadan eleştiri yapıldığını savunarak, “Almanya’da rektörleri milli eğitim bakanı tek başına tayin ediyor. Bilim ortadan kalkmıyor. Biz bunu yapalım da demiyoruz” dedi.