BDDK'ya kredi kartı şikayeti yağdı (30.03.2010)

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'na(BDDK), 2009 yılında yapılan 6 bin 329 talep ve şikayetin yüzde 27.2'sini kredi kartlarına yönelik şikayetler oluşturdu. Toplam şikayetlerin yüzde 23'ü bireysel kredilerden, yüzde 8.6'sı faiz, masraf ve komisyonlardan, yüzde 8.6'sı kurumsal kredilerden, yüzde 7.9'u negatif nitelikli kredilerden meydana geldi. BDDK'nın 2009 yılında aldığı 507 Kurul Kararı'ndan yüzde 43.2'si yaptırımlara yönelik kararlarken, bunun yüzde 90'ını idari para cezaları oluşturdu.

BDDK'nın 2009 yılı faaliyet raporuna göre Kurul geçen yıl 54 toplantıda 507 kurul kararı aldı. Kurul kararlarının yüzde 57.8'i bankalara, yüzde 14.8'i finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerine yönelik kararlardı. Kurul kararlarının konularına göre dağılımına bakıldığında, yaptırım uygulanmasına ilişkin kararların yüzde 43.2 oranı ile ilk sırada yer alırken bunun yüzde 90'ını idari para cezasına ilişkin kurul kararları oluşturdu. 2009 yılında alınan Kurul kararlarından yüzde16.8'ini izin işlemleri oluştururken, onu yüzde 12.8'le kurumun idari, mali ve personel işlemlerine ilişkin Kurul kararları izledi. Düzenlemeye ilişkin Kurul kararları, 2009 yılında yüzde 8.7 oranıyla dördüncü oldu. Düzenleme çerçevesinde verilen 37 kurul kararı (yüzde 84.1) bankalara, 7'si finansal kiralama, factoring ve finansman şirketlerine yönelik oldu.

197 idari para cezası kararı verildi

Yaptırım uygulanmasına yönelik 219 kurul kararından 197'si idari para cezası olarak verildi. 15 finansal kiralama, factoring, finansman şirketinin faaliyet iznini iptal eden BDDK, 4 kararında kuruluşların geçici olarak imza yetkilerini kaldırdı. Geçen yıl 3 bağımsız denetim şirketinin yetkisi de BDDK tarafından iptal edildi. Kurumun geçen yıl verdiği idari para cezalarından yüzde 76'sını bankalar oluşturdu.

85 izin verdi

BDDK 2009 yılında 85 izin verdi. Bunlardan yüzde 31.8'ini oluşturan 27 izin faaliyet genişletilmesine yönelikken, yüzde 25.9'unu oluşturan 22 izin ise hisse devri çerçevesinde verildi. BDDK geçen yıl yurtdışında şube veya temsilcilik açılması, ortaklık kurulması çerçevesinde 5 izin verirken, bu alanda 4 tasfiye kararının altına imza attı. BDDK 2009'da bir varlık yönetim şirketinin, 7 finansal kiralama, factoring ve finansman şirketinin faaliyet iznini onayladı.
 

17 düzenleme yaptı

BDDK, 2009 yılında 17 düzenlemeye imza attı. Geçen yıl 9 yönetmelik ve 5 tebliğ değişikliği yapan BDDK, 3 genelge yayınladı.

6 bin 329 başvuru ve şikayet hakkında işlem yapıldı

BDDK 2009 yılında 6 bin 329 adet talep ve şikayet hakkında işlem yaptı. İhbar ve şikayetlerin konu bazında dağılımına bakıldığında en çok şikayetin yüzde 27.2'si kredi kartlarına yönelik şikayetlerden meydana geldi. Onu yüzde 23 ile bireysel krediler yüzde 8.6 ile faiz, masraf ve komisyonlar ile kurumsal krediler, yüzde 7.9 ile negatif nitelikli krediler izledi.

Kredi kartının yeniden yapılandırılması şikayetleri yoğunlaştı

Kredi kartlarına ilişkin bin 720 şikayetin dağılımına bakıldığında, en yoğun başvurunun yüzde 34.3'le borcun yeniden yapılandırılması noktasında gerçekleştiği görüldü. Bu çerçevede BDDK'ya 590 şikayet geldi. Şikayetlerin yüzde 13.1'i kredi kartı ücret ve komisyonlarından, yüzde 6.2'si müşteriden haber kart tanziminden, yüzde 6.1'i kredi kartının bankaca iptal edilmemesinden kaynaklandı. Başvuranların yüzde 6'sı sigorta sorunlarından şikayet ederken, yüzde 4.9'u çalıntı, kayıp ve dolandırıcılık nedeniyle başvuruda bulunuldu. Faize ilişkin sorunlar ise başvuruların yüzde 2.5'ini oluşturdu.
 

16 suç duyurusunda bulunuldu

2009 yılında yerinde denetim ve uzaktan gözetim sonuçlarıyla ihbar ve şikayetlerin değerlendirilmesi sonucunda muhtelif bankalarla ilgili olarak sorumlulukları tespit edilen kişiler hakkında toplam 16 suç duyurusunda bulunuldu. 29 kişinin bankalarda imza yetkisi geçici olarak kaldırıldı. Bunlardan 6'sının imza yetkisi daha sonra iade edildi. Muhtelif faktoring şirketlerinde usulsüzlükleri tespit edilenler ile izinsiz faktoring işlemlerinde sorumlulukları tespit edilen kişiler hakkında toplam 18 suç duyurusunda bulunuldu.

'Balonu biraz söndürmeye çalışıyorlar'

Bilgin, tahvil ve bono ihracı enstrümanının yurt dışında serbest olduğunu, BDDK'nın aldığı kararın yurt içiyle ilgili olduğunu söyledi. Şu anda dünyada kaldıraç veya kaldıracın tersi konusunun tartışıldığını, bunun nasıl küçültüleceğinin düşünüldüğünü belirten Bilgin, şöyle devam etti: ''Bankalar 1'e 40 hacim yaratmış. 'Acaba 1'e 20'ye indirsek ne olur?' Balonu biraz söndürmeye çalışıyorlar. Biz bu ortamda gidişatı, özellikle yurt dışındaki gelişmeleri, Basel ile ilgili süreçlerde alınacak kararları gözlemlemek istiyoruz. Yüzde 7 ile kredi verip, yüzde 10'a aynı bankada veya yan komşuda mevduat yapılan bir ortamda bankalarımız bu enstrümanı istemekte ne kadar haklı? Demek ki likidite anlamında bir sorun yok. Bankalarımız ne zaman böyle geçmişten kalan hacim büyütmeye yönelik 3 ayda bir yaptıkları yarışları bırakırlarsa biz de bu konuyu değerlendiririz. Burada bir yerde yanlış var. Ya kredi ayağında yanlış var, ya mevduat ayağında ya da her ikisinde yanlış var. Dolayısıyla Bankalar Birliğinde oturup bankacılarımız elbette tartışırlar. Bize gerekli dileklerini, yazılarını gönderirler.''
 

'İlerleyen aylarda tekrar değerlendireceğiz'

Bilgin, dile getirdiği bu argümanlar neticesinde bu aşamada uygun görmediklerini ve izin vermediklerini, ancak ilerleyen aylarda bunu tekrar değerlendireceklerini söyledi. BDDK olarak gerçekleştirdikleri birçok uygulama ve aldıkları kararların eleştirildiğine dikkati çeken Bilgin, kumar tipi türevlere izin vermediklerinde, lisans konusunda, Karşılıklar Yönetmeliğini değiştirdiklerinde eleştirildiklerini, şu anda yaklaşık 11 milyar lira kredinin bu yönetmelik değişikliğinden yararlanarak yeniden yapılandırıldığını hatırlattı. Tevfik Bilgin, ''Biz bankacılığı bankalarımızdan bazen daha çok düşünüyoruz. Daha çok üzerine titriyoruz. Bazı bankacılarımızın 'BDDK'nın bu konuda yetkisi var mı? Sormaya gerek var mı?' gibi telaffuzlarını da duyuyoruz. Yetkimiz olmadığını düşünen bankacılarımız varsa izin almadan çıkarabilirler. Bu da kendi takdirleri...'' diye konuştu. Mevduat ve kredilerle ilgili, son zamanlarda bankaların girdiği yarışta yüzde 7 ile kredi verip yüzde 10 ile mevduat toplama noktasına değinen Bilgin, ''Bu ortamda bu yarış varken demek ki likidite sorunu yok. Ortamın biraz daha oturmasını bekliyoruz. 2010 yılını biraz daha net görmek, ondan sonra bu konuyu değerlendirmek istiyoruz'' dedi.
 

'Basel'e geçmeye hazırız'

BDDK Başkanı Bilgin, Finans Kurumları Kredi Derecelendirme Uygulamaları Zirvesinde yaptığı konuşmada ise Basel'e geçmeye hazır olduklarını, ancak kuralların tam olarak oturmasını beklediklerini, bu hafta içinde birçok yönetmeliği görüşe açmayı planladıklarını bildirdi. Kredi derecelendirme lisansına ilişkin düzenlemenin 2006 yılında çıktığını hatırlatan Bilgin, düzenlemenin ardından 3 kurumun lisans aldığını kaydetti.
Kredi derecelendirme lisansı verdikleri firmaları sürekli izlediklerini ve denetlediklerini ifade eden Bilgin, ''Sadece yetkilendirmeyle işimiz bitmiyor. Lisans verdiğimiz firmalardan eminiz. Ancak izlemeye devam ediyoruz'' dedi. 2010 yılı Ocak ayında bankacılık sektörü büyüklüğünün 817 milyar lira olduğunu anımsatan Bilgin, kredilerde cüzi bir artış, menkul kıymetlerde daha büyük bir artış yaşandığını, mevduattaki büyümenin ise bunların arasında bir yerde olduğunu söyledi.