'Benim işim asilerle'

ABD’nin en büyük pazarlamacısı olarak tanımlanan Seth Godin bir bilgi çağı girişimcisi. Yeni medya, pazarlama, liderlik ve gelecek konularında yazdığı 13 kitabıyla dünya çapında büyük bir izleyici kitlesine ulaşan Godin, 21. yüzyılın en iyi konuşmacıları arasında gösteriliyor. “İzinli Pazarlama” adını verdiği bir yöntemi ortaya atan Godin, Fikir Virüsü, Mor İnek ve Dip gibi pek çok kavramın da pazarlama literatürüne girmesine neden oldu. Bir süre Yahoo’nun Doğrudan Pazarlama Başkan Yardımcısı olarak çalışan Godin, HRdergi tarafından düzenlenen bir konferansta konuşma yapmak için ilk kez İstanbul’daydı.

- Siz statükonun yıkılması gerektiğini savunuyorsunuz.

GODIN - Statükonun var olmasının bir nedeni var. Eğer ondan kurtulmak kolay olsaydı çoktan gitmiş olurdu. Pek çok sistemde bir şeyler tıkandığı zaman dışardan gelen asiler bir dizi yeni kural getirir. Benim işim dünyanın her yerinde asi olmak isteyen milyonlarca insana konuşmak. Bu insanlar büyük değişimlere dönüşen küçük değişiklikler yapmak istiyor. Asileri birleştiren internet ise büyük bir güce sahip. Bir şirket ufak bir değişiklik yapınca diğer şirket bunu görüyor, o da değişiyor ve bu hızla yayılıyor. Otomobil endüstrisi buna iyi bir örnek.

- Yeni ekonominin inovasyon üzerine kurulması sürdürebilir mi?

- Hayır değil. Ancak bu çağ bütünüyle farklı kurallar dizisine sahip. Maliyet düşük ama o kadar da çok isabet ettiremiyorsunuz. Endüstri çağı modelinde 15 yılda 10 milyon dolar kazanma planı yapabilirsiniz. Ama bağlantı ya da inovasyon ekonomisinde 3 ay kâr edersiniz sonra yeniden başlamanız gerekebilir. Bu siyasi açıdan da gerçek bir sorun çünkü işsizlik sigortası gibi endüstriyel ekonominin getirdiği güvenceler de yok. Şu anda bu karmaşa yaşanıyor.

‘Fasulye ve pilav yiyerek de yaşanabilir’

- İnsanların yalnızca fikir satarak yaşaması mümkün mü?

- Günde 50 dolardan fazla kazanan herkesin yaşamsal ihtiyaçları için harcadığı para çok küçük bir oran. Fasulye ve pilav yiyerek de yaşanabilir. Bunun üstündeki her şey lükstür ve ihtiyaçlardan çok arzulardır. Neden arzulara dayanan bir ekonomide yaşayalım ki? Benim savunduğum aslında istediğimiz şeyin pahalı yeni bir araba değil deneyimler ve fikirlerle bağlantılı olduğu. İşte yeni sanat bu. Bunu belki duvara asamazsınız ancak insanlar artık zaman ve paralarını bunun için harcıyor.
 

‘Henry Ford, eski rüya’

- Otomobil şirketleri artık araba değil bir yaşam tarzı satıyor. Bu da bu fikrin bir parçası değil mi?

- Otomobil işindekiler aptal değil. Ellerindeki arabaları satmak için farklı yollara başvuruyorlar. Pahalı bir araba bir yerden diğer yere gitmek için değil, belli bir kabilenin parçası olmak isteyenler için. Elbette hâlâ daha insanlar araba alacaklarsa kendileriyle özdeşleştirdikleri arabayı satın alıyorlar.

Benim tanıdığım hiç kimse otomobil işine girmek istemiyor. Çoğunluk yürekle, liderlikle, bağlantı kurmakla ilgili bir iş yapmak istiyor. Bu rock yıldızı, konuşmacı ya da izleyicisi olan işler olabilir. Yeni rüya bu, eski rüya ise Henry Ford.

- Bu çağı nasıl tanımlıyorsunuz?

- Ben bu çağa bağlantı ekonomisi diyorum. Bence ilişkiler yaratılan değerdir.
 

‘Farklı olmalısınız’

- Siz farkılaşmanın önemini anlatırken sıradan değil Mor İnek olunması tavsiyesinde bulunuyorsunuz. Ya herkes Mor İnek olursa?

- O zaman hepsi çok sıkıcı olur. Ben üzerinde konuşulmaya değer şeylerden söz ediyorum. Bu kendi içinde farklılığı da taşır. Eğer herkesin kablosuz interneti varsa ve siz de bunu sunuyorsanız bu dikkat çekici olmaz. Başka bir şey yapmalısınız ve işte o başka bir şey döngünün sürmesini sağlar.

- Kendinizi nasıl tanımlıyorsunuz?

- Ben bir öğretmenim. Tüm yaşantım boyunca bunu istedim. Üniversiteye başladığımda bilgisayar dersi veren en genç öğretmendim. Ancak şunu gördüm ki eğitim ne kadar az kurumsal olursa o kadar daha fazla öğretebiliyorsunuz. Kuralları ve tüm yapıyı değiştirebiliyorsunuz. Bu insanları daha açık kılıyor.