Beyin tümöründe herkese farklı tedavi

Tıp dünyası çağımızın vebası kansere karşı pek çok yöntem üzerinde çalışıyor. Araştırmalara göre ABD’de metastatik beyin tümörlerinden her yıl 180 ile 500 bin kişi yaşamını yitiriyor.

Bilim adamları bu nedenle beyin tümörünün tedavisi üzerinde yoğunlaşmış durumda. Aynı cins tümör bile olsa herkese aynı tedavinin uygulanması artık doğru bir yaklaşım olarak görülmüyor.

ABD’de beyin tümörüne karşı geliştirilen aşı da bu yaklaşımın bir sonucu. “Glioblastoma” tümörüne karşı geliştirilen aşı, herkesin kendi tümöründen alınan bir parçayla üretiliyor. Amaç hastaların yaşam süresini uzatabilmek.

Florence Nightingale Hastaneleri Nöroşirürji Bölüm Koordinatörü Prof. Cengiz Kuday, tıp dünyasında beyin tümörlerinin tedavisi ile ilgili yeni bir yaklaşım belirlendiğini kaydediyor: “ABD’de de bazı büyük merkezlerde tümörün moleküler yapısı inceleniyor. Ondan sonra tedavi yolu çiziliyor.”

Prof. Kuday, tümörün cinsi aynı olsa da, iki ayrı kişide aynı tedavinin işe yaramadığını söylüyor: “Yani Ahmet Mehmet’in tümörü aynı bile olsa tümör moleküler profili farklı. Bu ne demektir hepsinin aynı tedaviye cevabı farklı. Aynı tümörde biri 3 ay yaşıyor da, biri 3 yıl yaşıyor. Bu nasıl oluyor? Tümör profilindeki farklılıktan dolayı.”

Her kişideki tümörün farklılığını ortaya koyan analizin ileri teknoloji gerektirdiğini belirten Prof. Kuday, bu durumun çok yeni olduğunu kaydediyor: “Türkiye’de bu inceleme henüz yapılmıyor. Her tümöre aynı tedavi uygulanıyor. Çünkü bu profil yapısını incelemek daha yeni yeni ortaya çıktı. ABD’de de sadece bazı büyük merkezlerde var.”

Metastatik ve beynin kendi yapısından kaynaklanan (primer) tümörlerin bulunduğunu belirten Prof. Kuday, mesastatik (başka organlardan beyne sıçrayan) tümörlerin sayıca daha fazla olduğunu belirtiyor: “Eskiden bu metastazlarda birden fazla olunca ameliyat etmezdik. Bugünkü konsept birden fazla da olsa teknik olanaklarımız yeterli. Bunların büyük bir kısmı tekrar ameliyat edilebiliyor. Yüzlerce değişik şekilde tedavi var. Kemoterapi bazı hastalarda hiç faydalı olmuyor. Aynı cins tümör olsa da birinde faydalı oluyor, diğerinde faydalı olmuyor. Ezbere de kullanılmaz. Çünkü yan etkileri var. Bu profil yapılmadan kemoterapi yapmak ya da radyoterapi yapmak bana göre doğru değil. Maalesef bugün radyoterapinin artı kemoterapinin beyin tümörlerindeki yaşamı uzatma marjı çok kısa.”

Nöroonkolojinin tümörün genetik moleküler yapısının incelenmesi ile şekillendiğini belirten Prof. Kuday, ilerde anne karnındayken kişinin tümöre yatkın olup olmadığının tespit edileceğini söylüyor.

Prof. Kuday, beyin tümörlerinde (çıkarılabildiği ölçüde) cerrahinin hâlâ altın tedavi olduğunu vurguluyor.

Beyin tümörü aşısı ile ilgili Clifornia Ucla Üniversitesi’nde büyük çalışmalar olduğunu kaydeden Prof. Cengiz Kuday, oraya birçok kişini son çare olarak müracaat ettiğini belirtiyor. Aşı çalışmalarında tıp dünyasının henüz başlangıç aşamasında olduğunu ifade eden Prof. Kuday, aşının belli tümörlere uygulandığını kaydediyor: “Bazı tümörler var, bunlar aşıya da ilaca da hassas. Ama bazılarının ne aşıya ne ilaca hassasiyeti var.”

Aşı henüz kesin değil

2010-2013’e kadar aşı çalışmalarında önemli mesafeler alınacağının altını çizen Prof. Kuday, sadece beyin tümörü değil, tedavisi olmayan bazı hastalıklarda da tıbbın önemli bir yol kat edeceğini belirtiyor.

“Bir kere hastalara gereksiz ümit vermekten kaçınmak lazım. Henüz her şey araştırma safhasında. Aşı üzerinde çalışmalar var. Her toplantıda bunun bir kademe ilerlediğini de görüyoruz. Ama rutin kullanımda olan bir aşı henüz yok. Ama belirli merkezlerde tümörün bir parçası alınıp bir aşı hazırlanıp o tatbik ediliyor. Neticeler henüz kesin değil.”