"Boğazlar yük taşımacılığını kaldırmaz hale geldi"

Çanakkale Gemi Trafik Hizmetleri Müdürü Rıdvan Gezgin, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri'nin kuruluşunun 7. yıl dönümü nedeniyle kurumun Akbaş mevkisindeki istasyonunda düzenlenen törende yaptığı konuşmada, gemi trafik hizmetlerinin kurulmasında biraz geç kalındığını ancak buna rağmen aradaki mesafenin çok kısa sürede kapatıldığını ifade etti.

Dünyadaki gemi trafik hizmetleri içinde Türk Gemi Trafik Hizmetleri'nin ''Best of the VTS (En iyi Gemi Trafik Hizmetleri)'' olarak gösterildiğine işaret eden Gezgin, bunu iftiharla söylediklerini belirtti.

Rıdvan Gezgin, Türk bayraklı gemilerin daha önce yabancı limanlarda yapılan denetimlerde kara listede olduğunu, Denizcilik Müsteşarlığı ile diğer kuruluşların gayretleriyle şu anda beyaz listeye yükseldiğini ifade ederek, ''Artık gemilerimiz Avrupa limanlarındaki denetlemelerde alıkonulmuyor. Şu anda İMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü) Genel Kurulu'nda Türkiye, 129 oyla temsilci bulundurmaktadır. Bu hatırı sayılır bir gelişmedir'' diye konuştu.

Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin imzalandığı dönemde, boğazlardan yılda 4 bin 500 geminin geçtiğini, şimdi ise ayda 4 bin 500 geminin yol aldığını ifade eden Gezgin, şu bilgileri verdi:
''2008 yılında Çanakkale Boğazı'ndan ortalama 49 bin gemi geçiş yaptı. Bu gemilerin sadece yüzde 37'si kılavuz kaptan aldı. Uğraksız gemilerde maalesef bu rakam yüzde 14-15'lere düşüyor. Krizin etkisiyle gemi geçiş sayısı azaldı. Bu yıl da kasım ayı sonu itibariyle geçen gemi sayısı 45 bin 495'tir. Gemilerin 17 bin 66 tanesi kılavuz kaptan almış. Bu gemilerle 148 milyon ton tehlikeli yük taşınmış. Türk boğazları artık bu kadar yüksek rakamda tehlikeli yük taşımacılığını kaldıramaz hale geldi. Bakü-Ceyhan petrol boru hattının faaliyete geçmesi boğazlarımızı biraz rahatlattı.''

Gezgin, 2003 yılı öncesi İMO'da yapılan deniz emniyet komitesi toplantılarında, özellikle Karadeniz'e kıyısı bulunan ülkelerin boğazlardaki gemi trafik yönetimiyle ilgili Türkiye'ye eleştiriler getirdiğini, Gemi Trafik Hizmetleri'nin kurulmasıyla bu eleştirilerin teşekküre ve şükrana dönüştüğünü vurguladı.

Gemi Trafik Hizmetleri'nin boğazlar üzerindeki Türk hakimiyetini pekiştirdiğine işaret eden Gezgin, ''Bu bir abartma değildir. Artık deniz emniyeti komite toplantılarında Türkiye eleştiri almıyor, aksine örnek ülke olarak gösteriyor. Şu anda dünyanın en iyi gemi trafik hizmetleri olduğumuz iddiasındayız'' diye konuştu.

Çanakkale Boğazı'ndaki gemi kazası

Rıdvan Gezgin, önceki hafta Çanakkale Boğazı'nda yaşanan ve Eceabat mendireğine çarparak karaya oturan ''Lady Juliet'' adlı geminin karıştığı kazaya da değindi.

Gemi Trafik Hizmetleri'nde seyir, can, mal ve çevre emniyetini artırmak amacıyla görev yaptıklarını anlatan Gezgin, boğazda seyreden gemilere, trafik ve meteorolojik durumlar, gemilerin birbirlerine olan pozisyonları hakkında bilgiler verdiklerini ifade etti.

Gezgin, boğazdan geçiş yapan gemilerin kaptanlarının Boğazlar Tüzüğü'ne aykırı hareket etmeleri, tehlikeli bir durumla karşı karşıya kalmaları halinde nadiren de olsa bazı talimatlar verdiklerini, bunun dışında her geminin kaptanının gemisinden sorumlu olduğunu dile getirdi.
Kaza gecesi gemi kaptanının, Gemi Trafik Hizmetleri Müdürlüğü'nde görev yapan personel tarafından sürekli uyarıldığını anlatan Rıdvan Gezgin, şunları söyledi:
''Görevli arkadaşımız o gece geminin bir problemi olup olmadığı konusunda adeta kendini parçalamış. Ancak, gemi bir türlü rotasından dönüş yapamamış. Bu sırada bu geminin arkasından gelen bir başka gemi var. Önündeki gemi dönmediği için o da dönüş yapamıyor. Onu ikaz ediyoruz, o da yol kesiyor. Geminin gerçekten iyi bir kaptanı varmış, o gece düzgün bir manevrayla daha büyük bir felaketin önüne geçildi. Lady Juliet ile arkasındaki bu gemi çarpışabilirdi.''