Bosna-Hersek Anayasası'na ABD ve AB'den yeni girişim

Bosnalı Hırvat lider Dragan Coviç, ABD ve AB Dönem Başkanı İspanya'daki yetkililerin, anayasa değişikliklerine ilişkin bir taslak hazırladığını belirtti. Coviç, taslağın, ABD ve AB temsilcileriyle Bosna Hersek'teki belli siyasi partilerin liderlerinin gelecek ayın başında Saraybosna'da yapacağı toplantıda ele alınacağını söyledi.

Bosna-Hersek'teki Amerikan Büyükelçiliğinden yapılan açıklamada da ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Jim Steinberg ve İspanya Dışişleri Bakanı Miguel Angel Moratinos'un, "Bosna-Hersek'in AB ve NATO üyeliğine doğru sağlam bir yolda olabilmesi için anayasal reformların kaçınılmaz olduğunu vurgulamak amacıyla" Bosna'ya geleceği bildirildi. AB ve ABD, Bosna Hersek'teki etnik gerginlikten ve reformların yavaş gidişatından uzun süredir endişe duyduğunu belirtiyor.

ABD'nin arabuluculuğunda varılan Dayton anlaşmasıyla Boşnaklar, Sıplar ve Hırvatlar arasında 1992-1995 yılları arasında süren Bosna Savaşı sona ermişti. Dayton'daki müzakerelerle bir anayasa yazılmış, bu anayasa savaşın bitmesi için yeterli olmuş, ancak işler bir ülke yaratmakta başarısız kalmıştı.

Anlaşmayla Boşnak-Hırvat Federasyonu ve Sırp Cumhuriyeti olarak iki devletçiğe bölünen ülkede, üç devlet başkanı, üç parlamento ve yüzlerce bakanın yer aldığı üçlü başkanlık sistemi uygulanıyor. Dayton anlaşmasından sonra, ülkeye, geniş yetkilerle donatılmış bir uluslararası yüksek temsilci atandı.

Sırp Cumhuriyetindeki yetkililer, mümkün olduğunca geniş özerklik isterken, ülkenin bölünmüşlüğünün de devam etmesini arzuluyor. Sırp yetkilileri, ayrıca özerkliklerini genişleterek neredeyse ayrı bir devlet olma seviyesine yükselmesine engel olan uluslararası temsilciden kurtulmak istiyor.

Boşnaklar da iki mini devleti feshetmek suretiyle birleşerek AB'ye katılabilmeyi isterken, uluslararası temsilcinin görevinin devam etmesinden yana tavır sergiliyor. Bosnalı Hırvatlar ise genel olarak birleşmeye sıcak bakıyor, ancak etnik bölünmenin devam etmesi halinde herkesin kendi bölgesine sahip olmasının adil olacağını savunuyor.