Bosna-Hersek'te yerel seçime doğru

Yerel seçimlerin 4 yılda bir yapıldığı Bosna-Hersek'te, kayıtlı bulunan yaklaşık 3 milyon seçmen, Bosna Hersek Federasyonu'nda 78 ve Bosna Sırp Cumhuriyeti'nde 58 olmak üzere 2 otonom yapıda toplam 136 belediye başkanını belirlemek için oy kullanacak. Ülke genelinde belediye başkanlığı ve belediye meclis üyeliği için 30 bin civarında kişinin aday olduğu açıklandı. Seçimlerde 84 siyasi parti, 59 siyasi koalisyon ve 224 bağımsız aday yarışacak.

Toplam 3 milyon 144 bin 296 seçmenin oy kullanacağı seçimlerde, yayınlanan liste gereği, 10 bin 682 seçmen, 1991 yılından önce yaşadığı yerde oy kullanma hakkına sahip olacak. Ülke genelinde 7 Ekim'de yapılacak seçimlerde, belediye başkanlığı için 30 bin 351, büyükşehir belediye başkanlığı için 550, belediye konseyi için 29 bin 652, milli azınlık temsilciliği için de 149 aday var. Bosna-Hersek Seçim Yasasına göre, 18 yaşını doldurmuş herkes seçme ve seçilme hakkına sahip.

Parti ve adayların başlattıkları seçim kampanyaları kapsamında ülke genelindeki kentlerde caddelere afişler asıldı. Renkli bir seçim döneminin yaşandığı ülkede siyasi parti ve adayların, yerel bazda ve devlet düzeyinde yayın yapan medya kuruluşları aracılığı ile reklamları yayımlandı.

Boşnakları temsil eden en büyük parti konumunda olan ve Bosna-Hersek'in merhum Devlet Başkanı Aliya İzzetbegoviç'in kurduğu Demokrat Eylem Partisi (SDA), "Bosna-Hersek'in Gücü" sloganıyla seçmenden oy istiyor.

Anketler, Boşnak nüfusun ağırlıklı olarak yaşadığı belediyelerde başkanlık ve meclislerde seçimin, her ikisinde de çoğunluğu kazanmayı hedefleyen SDA ile 2010'da yapılan genel seçimlerin ardından koalisyona girdikten sonra iktidarı paylaştığı, daha sonra ise koalisyondaki iyi ilişkilerin bozulduğu Sosyal Demokrat Partisi (SDP) arasında geçeceğini gösteriyor.

2010'da yapılan genel seçimlerde başarılı olan SDP ise "İleriye gidiyoruz" sloganıyla seçmenlerin dikkatini çekmeye çalışıyor. Başkent Saraybosna'daki merkez ve Ilıca belediyelerini kazanma konusunda iddialı olan sosyal demokratlar, Bosna-Hersek'in batısındaki Bihaç ve Sanski Most kentlerinde de seçimi kazanma umudunu taşıyor.

Başkent Saraybosna'nın cadde ve meydanlarında renkli görüntüler oluşturan seçim afişleri arasında, Bosna-Hersek'in günlük gazetesi Dnevni Avaz'ın sahibi Fahrudin Radonçiç'in başkanlığını yaptığı Bosna-Hersek'in Daha İyi Geleceği İçin İşbirliği Partisi'nin (SBB) afişleri de yer alıyor.

"Adalet ve Kalkınma" sloganıyla seçmenlerden destek isteyen SBB, özellikle Saraybosna'nın Stari Grad Belediyesi'nin mevcut başkanı olan ve SDA'dan SBB'ye geçerek yeniden aday olan İbrahim Hacibayriç'in başkanlığı yeniden kazanacağı iddiasını taşıyor.

Sırp partiler "milliyetçiliği" kullanmaya devam etti

Seçimin yaklaşmasıyla birlikte "ayrılıkçı söylemlerini yoğunlaştıran" Bosnalı Sırpların lideri ve Bosna Sırp Cumhuriyeti'nin Başkanı Milorad Dodik, başında bulunduğu "Bağımsız Sosyal Demokratlar Birliği"nin (SNSD) politikasında da aynı taktiği kullandı. Banya Luka, Zvornik, Biyelyina, Priyedor, Bratunac ve Bosna Sırp Cumhuriyeti'nde yer alan diğer belediyelerin başkanlıklarını kazanmayı hedefleyen SNSD, kampanyasını "Sırp Cumhuriyeti, yan yana evler" sloganı çerçevesine oturttu.

Bir zamanlar başkanlığını eski Yugoslavya'da işlenen savaş suçları için Lahey'de kurulan mahkemece yargılanan Radovan Karaciç'in de yaptığı Sırp Demokrat Partisi de (SDS) 7 Ekim'de yapılacak seçimlere "Bizim Sırp Cumhuriyetimiz İçin" sloganıyla katılacak.

Milliyetçi Hırvat Demokrat Birliği (HDZ BiH) ile Hırvat Demokrat Birliği 1990 de (HDZ) Hırvat nüfusun ağırlıklı olarak yaşadığı Hersek bölgesindeki belediyeleri kazanmak için çalışıyor. Hırvat milliyetçi partilerin liderleri Dragan Çoviç ve Bojo Lyubiç, 2010'da yapılan genel seçimlerde olduğu gibi ülkede Hırvatlara ait "üçüncü entitenin" kurulması gerektiğini gündeme getirerek oy toplamak istiyor.

Boşnaklar Srebrenitsa'da "tek ses"

Ülkenin doğusunda yer alan ve 1995 yılında 8 bin Boşnak'ın öldürüldüğü soykırıma sahne olan Srebrenitsa'da yerel seçimlerde belediye başkanlığını Sırpların kazanmaması için 4 Boşnak partisi (SDA, SDP, SBB ve SBiH) birleşerek, belediye başkanlığına mevcut Srebrenitsa Belediye Başkanı Çamil Durakoviç'i aday gösterdi.

Uluslararası kamuoyunun da dikkatle izlediği seçimde gözler Srebrenitsa şehrinde olacak. Srebrenitsa'daki yerel seçimlerde tüm Boşnak partilerin mutabık olduğu Çamil Durakoviç ile Sırp aday Vesna Koçeviç yarışacak.

Srebrenitsa'da faaliyet gösteren "Oyum Srebrenitsa'ya" sivil toplum örgütü, Srebrenitsalı olan ancak savaş sırasında buradan göç eden Boşnakların kayıtlarını yeniden Srebrenitsa'ya aldırmasına yönelik yürüttüğü kampanya kapsamında 3 bin 700 Boşnak'ın seçmen listesine eklenmesini, Sırbistan vatandaşı olan ve yasa dışı yollarla seçmen listelerine kaydolan bin 700 Sırp'ın ise kaydının iptal edilmesini sağladı.

2008'deki yerel seçimler öncesinde Bosna-Hersek Parlamentosu, ülkede görev yapan AB Yüksek Temsilcisi Miroslav Layçak'ın önerisi üzerine, Srebrenitsa için geçerli olan yasa değişikliğiyle Srebrenitsa doğumlu olan ancak burada yaşamayanlara da oy kullanma hakkı vermişti. Bu yılki yerel seçimlerde ise mevcut kanunun uygulanacağı açıklanmış, Srebrenitsa'dan 1995'te işlenen katliam nedeniyle ayrılmak zorunda kalan Boşnaklar'a bu seçimde oy hakkı tanımayan yasa tepkilere neden olmuştu.