Çılgın rant

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın çılgın projesi Kanal İstanbul’un güzergâhının hâlâ kesinleşmemesi nedeniyle Çatalca, Silivri ve Arnavutköy’de araziler durmadan el değiştiriyor. Projenin açıklandığı 2011 yılından bugüne arazi fiyatları Silivri’de yüzde 100, Çatalca’da yüzde 350-400 oranında yükseldi. Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı avukat Ali Yüksel, kanal için özel bir yasa çıkarılması gerektiğini vurgulayarak aksi takdirde 10 yıl sonra bölgenin Maslak, Zeytinburnu ya da Kâğıthane’den farkının kalmayacağını vurguladı.

Kanal İstanbul’un yeri ile ilgili bugüne dek 5-6 farklı güzergâh gündeme geldi. En son 44 kilometre uzunluğundaki kanalın Yeniköy’den başlayıp Sazlıdere Barajı’nı takip ederek Küçükçekmece Gölü’nden denize döküleceği iddia edildi. Güzergâhın belirsizliği arazi fiyatlarını da köylülerin kafasını karıştırdı.

Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı avukat Ali Yüksel, bu süreçte en büyük kaybı bölge köylüsünün yaşadığına dikkat çekerek “Köylünün çoğu artık bir evi, samanlığı, ahırı elinde kalacak şekilde malını sattı. Bir kısmı da halen satıyor. Su havzası bölgeleri zaten İSKİ tarafından satın alındı ya da el konuldu. Kalan da bu şekilde yatırımcılarca satın alındı. Çatalca, Silivri ve Arnavutköy’de bir arazi ele geçirme çılgınlığı yaşanıyor. Bazı köylerde, yerler kapanın elinde kalıyor, fiyatlar günlük yükseliyor” diye konuştu.

Ucuza aldılar

Her söylentide tarla satın alan yatırımcıların da kaybettiğini belirten Yüksel “Kanalın yeri söylenti ve açıklamalarla 5-6 defa değişti. Bir bölgeden yüksek fiyata yer alan kişi, birkaç ay sonra kanalın ya da yolun yeri değişince düşen fiyattan etkilendi” dedi.

Yüksel, bazı arazilerin mutlak koruma havzasında olduğu için İSKİ tarafından metrekaresi 15-35 TL’ye satın alındığını, birçok yatırımcının da bu arazileri ucuza alarak İSKİ’yi mahkemeye vermek ve bedeli yükseltmek suretiyle kâr ettiğini anlattı.

Yüksel; kanal, yeni havalimanı ve köprü ile bağlantı yollarına ilişkin resmi çalışmalardan haberdar olan kesimlerin de arazi alıp sattığının bilindiğine dikkat çekti.

Yüksel “Bazıları gerçekten net koordinatları bilerek, bazıları ise bunun dedikodusunu yayarak, biliyormuş gibi kitleleri yönlendirerek fiyatların artmasını ya da düşmesini sağladı. El değiştirmeler oldu. Metrekaresi 10 TL’ye alınan arazinin 6 ay sonra 60-70 TL’ye satıldığı da oluyor, bir arazi 6 ayda 4 defa el de değiştirebiliyor” dedi.

Yüksel, kanal için de bu bölgeye özel bir yasa çıkarılması gerektiğini vurgulayarak su, toprak, orman, bitki, canlı dengesinin korunması için sıkı kurallar ve sert cezalar getirilmesini istedi. Aksi takdirde, bu bölgenin hızla gecekondulaşacağını söyleyen Yüksel “Bölgenin tamamı santim santim planlanmalı ve en az 30 yıl değişmeyeceği de garanti altına alınmalı. Aksi takdirde bölgenin 10 yıl sonra Maslak, Zeytinburnu ya da Kâğıthane’den farkı kalmaz.”

Fiyatlar Kanal’a uçtu

Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü’nün araştırmasına göre bölgedeki yoğunlaşma nedeniyle Anadolu yakasında Tuzla, Şile, Beykoz, Avrupa yakasında Sarıyer’in bazı köylerinde fiyatlar son 2 yılda sabit kaldı çünkü para kanal bölgesine hücum etti. Silivri’de 2010 yılında arsa fiyatlarının en düşük olduğu yer olan Çanta’da metrekaresi 50 liraya arazi satılıyordu. Şimdi Çanta’daki en düşük rakam 110 lira. Projenin açıklandığı 2011 yılında ise rakamlar tam anlamıyla uçtu. Selimpaşa’da arazilerin metrekaresi 650 liraya kadar çıktı, en düşük rakam ise 200 lira idi. Güzergâh dedikoduları değiştikçe fiyatlar da indi. Selimpaşa’da şimdi rakamlar metrekare başına 90-500 lira arasında. Çatalca’da da metrekaresi 75 liraya arazi satılan Çakıl’da 2011’de alt rakam 110 lira oldu. Bugün en yüksek rakam metrekare başına 380 lira. Çatalca’nın en pahalı yeri olan Elbasan’da 2010’da alabileceğiniz en pahalı arazinin metrekaresi 270 lirayken bugün bu rakam 440 lira.