Çukurca davasında bir tahliye

Genelkurmay Başkanlığı Askeri Mahkemesindeki duruşmaya, tutuklu sanık Tuğgeneral Zeki Es, tutuksuz sanıklar Kurmay Albay Rıza Atilla Erdoğan, Piyade Yüzbaşı Nurettin Altay ile avukatları, patlamada şehit olan bir askerin babası Refik Belen ile şehit yakınlarının avukatları katıldı. Tanıkların ifadelerine başvurulan duruşmada konuşan Kurmay Albay Taner Uysal, kendisinin söz konusu dönemde tugayda kurmay başkanlığı görevini yürüttüğünü belirtti. Uysal, 1 Mayıs 2009'da Binbaşı İsmail Top ya da Binbaşı Hakan Alaçam tarafından bir el yapımı patlayıcının imha edildiğine dair rapor geldiğini ifade ederek, raporla ilgili olarak tutuklu sanık Es ile görüşüp görüşmediğini hatırlamadığını söyledi. Alınan son bilgiye göre, Zeki Es tahliye edildi.

Patlamanın ardından harekat merkezinde yaşananlarla ilgili bilgi veren Albay Uysal, patlamanın ardından şehit ve yaralıların olay yerinden alınması için Tümen Komutanı Tümgeneral Gürbüz Kaya tarafından Hakkari'den helikopter istendiğini ancak hava muhalefeti dolayısıyla helikopterlerin Şırnak'tan bölgeye geldiğini ifade etti. Patlamanın ardından konunun adli boyutunun dışında idari tahkikat heyeti kurulduğunu, heyete kendisinin başkanlık ettiğini kaydeden Uysal, araştırma sonucu patlamayla ilgili kayda değer sorumluluğun bulunmadığını ifade etti.

Mahkeme Başkanı Mehmet Yüzbaşıoğlu'nun patlamanın erken ikaz sistemi sonucu olup olmadığını sorması üzerine Uysal, teröristlerin gelmesinin muhtemel olduğu alanlara 250-300 gramlık kutularda patlayıcılar konulduğunu, böylece erken ikaz sistemi oluşturulduğunu belirtti. Uysal, ''250 gram patlayıcıyla bu kadar kişinin şehit olması mümkün değildir'' dedi. Patlayıcıların kim tarafından döşendiğinin sorulması üzerine de tanık Albay Uysal, bu konuda bilgi sahibi olmadığını kaydetti.

Savcılıktaki ifadesinin de okunmasının ardından Uysal, bir soru üzerine, Tuğgeneral Es ile aralarında ''Bu patlayıcı bizimdi'' diye telefon görüşmesi olmadığını söyledi. Uysal, ''Tugay komutanımız operasyondan döndükten sonra başlangıçta bu patlayıcıların bize ait olabileceğini düşündü ama patlayıcıların sayımı ve incelenmesinin ardından bunlarda eksiklik olmadığını kendisinden duydum'' diye konuştu. Bazı sorulara Uysal'ın ''Net olarak hatırlayamıyorum'' yanıtını vermesi üzerine Mahkeme Başkanı Yüzbaşıoğlu, ''Siz koskoca bir kurmay albaysınız. Hiçbir şeyi de tam hatırlayamıyorsunuz'' diye uyarıda bulundu.

Başka bir soru üzerine de Uysal, olayın yaşandığı bölgenin sık sık teröristlerle temas sağlanan bir bölge olduğunu kaydetti. Bir diğer tanık Kurmay Binbaşı İsmail Top ise söz konusu dönemde tugayın hareket merkezinde plan subayı olarak görev yaptığını belirtti.
Patlama sırasında harekat merkezinde olduğunu, yaşananları ilk olarak telsizden takip ettiklerini ifade eden Binbaşı Top, görevi gereği olayla ilgili ilk raporu ana hatlarıyla hazırladığını söyledi. Bu raporla birlikte bir kroki de düzenlediğini ifade eden Top, harekat merkezinde bulunan tümen komutanı Kaya'nın incelemek üzere kendisinden raporu istediğini söyledi. Kaya'nın krokide birliklerin intikal güzergahını yanlış çizildiğini belirterek kendisinden bunu düzeltmesini istediğini kaydeden Top, ''İç olay bilgi raporunda gerekli düzenlemeyi yaptıktan sonra raporu ben ve kurmay başkanı imzaladık, üst komutanlığa gönderdik'' diye konuştu.

Mahkeme Heyeti Başkanı'nın söz konusu değişikliğin usule aykırı olup olmadığını sorması üzerine Top, ''Harekat planı hakkında bilgi sahibiydim. Plana göre birliğin takip etmesi olası istikamete göre çizdim. Tümen komutanımız krokide işaretlediğim birliklerin ilerleme istikameti yerine, olayın olduğu, birliklerin gerçek durumunun, mevcut yerlerinin bulunduğu bölgeyi işaretletti'' dedi. Binbaşı Top, bir başka soru üzerine de Tümgeneral Kaya'nın raporla ilgili düzeltme yapacak bilgiye sahip olduğunu belirtti.

Duruşmada Binbaşı Top'un ifadesi de okundu. Mahkeme Başkanı, Top'a, ifadesiyle duruşma salonunda anlattıkları arasında bazı çelişkiler olduğunu söyleyerek, bununla ilgili sorular sordu. Öte yandan, askeri savcı, Binbaşı Top'a ''yalancı şahitlik yapmanın suç olduğunu'' söyleyerek, ifadesi alınmadan önce ve alındıktan sonra bu konuda uyarılıp uyarılmadığını sordu. Binbaşı Top, bu konuda bilgi sahibi olduğunu belirtti.
Duruşmaya verilen aranın ardından diğer tanıklar dinlenecek.

''Komutanım çok bağırdı bana"

Patlamanın olduğu dönemde mayın timinde detektör kullanan Uzman Çavuş Mustafa Topuz ise Hantepe Üs Bölgesi çevresine erken ikaz sistemi kapsamında döşediği patlayıcılarla ilgili bilgi verdi. Patlayıcıların koordinatlarını GPS ile alıp bir kağıda yazdığını anlatan Topuz, söz konusu kağıdın bir örneğini de tabur komutanına verdiğini belirtti. Topuz patlamanın ardından yaşananları da ayrıntılı olarak anlattı.

Topuz'un anlattıkları üzerine Mahkeme Başkanı Yüzbaşıoğlu, hazırlık soruşturması sırasında savcılık tarafından alınan ifadesinin farklı olduğunu belirterek bunun nedenini sordu. Bunun üzerine Topuz, ''Komutanım orada çok bağırdı bana. Ben de bir rahatsızlık geçirdim. Oradan hemen çıkmak istedim'' yanıtını verdi.

Yüzbaşıoğlu'nun yalancı şahitlik yapmanın suç olduğunu hatırlatarak ifadesindeki ve anlattıkları arasındaki çelişen konuları yeniden sordu. Mahkeme başkanının soruları üzerine Topuz, ifadesindeki ''Askerlerin şehit olmasına neden olan patlayıcı, Tugay Komutanının emrince Taylan tarafından döşenen 120 mm'lik havan mühimmatından yapılan bir el yapımı patlayıcıydı'' sözlerini söylemediğini savundu.
 

Savcı iddiaları reddetti

İfadesinin bazı bölümlerini de reddetmesi üzerine Topuz, kürsüye çağrılarak ifadesinin altındaki imzanın kendisine ait olup olmadığı soruldu. Kendi imzası olduğunu belirten Topuz, duruşmada anlattıklarının doğru olduğunu bildirdi. Askeri savcı ise Topuz'un iddialarını reddetti. Topuz'un ifadesi alınırken duygusallaştığını ve ağladığını belirten savcı, kendisine su ikram edildiğini belirtti. Savcı, ifadesinin alınmasının ardından Topuz'a okunduğunu, onun da ifadesini imzaladığını kaydetti.

Duruşmada tanıklardan o dönem tabur komutanlığı yapan Yarbay Mustafa Balcı'nın da ifadesine başvuruldu. Mahkeme Başkanı Yüzbaşıoğlu, diğer tanıkların ifadelerini okumasının ardından sanıkların ve avukatların taleplerini aldı. Karar için verilen aranın ardından yeniden toplanan Mahkeme heyetinin kararını açıklayan Yüzbaşıoğlu, tutuklu sanık Tuğgeneral Es'in tahliye edildiğini, tutuksuz sanıklardan Piyade Yüzbaşı Nurettin Altay'ın bundan sonraki duruşmalardan vareste tutulmasına ve mahkemenin 25 Şubatta devam edilmesine karar verildiğini söyledi.