Cuma Boynukara: Oyunu rezil ettiler

Oyun yazarı ve yönetmeni Cuma Boynukara’nın “eserde tahrifat yapıldığı” gerekçesiyle İstanbul Anadolu Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’ne açtığı dava sonuçlandı. Mahkeme, hükümetin “Kürt açılımı” politikalarının bir sonucu olarak Van DT’de sahnelenen, hatta o dönem eski Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın “ağlayarak” izlediği “Mem-u Zin” adlı oyun için “ihtiyati tedbir” kararı aldı. Oyun bundan böyle Devlet Tiyatroları (DT) sahnelerinde sahnelenemeyecek.

DT tarihinde bir ilk yaşandı. DT Genel Müdürlüğü, hükümetin “Kürt açılımı” politikalarının bir sonucu olarak, 2 Ekim 2012 tarihinden itibaren bir sezon boyunca, Van DT’de, Boynukara’nın yazdığı “Mem-u Zin” adlı oyunu sahneye taşımıştı. Ancak yazar Boynukara, “Oyunun metninde anlam ve kurgusal bütünlüğü bozacak şekilde yeni metin eklemelerinin yapıldığını” belirterek dönemin Genel Müdürü Lemi Bilgin, başrejisör, başdramaturg ve oyunun yönetmeni ile Kültür ve Turizm Bakanlığı hakkında, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunmuştu.

Boynukara, suç duyurusunun ardından da oyunun DT sahnelerinden kaldırılması için İstanbul Anadolu Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’ne dava açmıştı. Suç duyurusuyla ilgili dava sürerken İstanbul Anadolu Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’ndeki davadan oyun için “ihtiyati tedbir” kararı çıktı. Karara göre oyun bundan böyle DT’de sahnelenemeyecek.

‘Bakan’ı ağlatan oyun artık yok’

Cumhuriyet’e açıklama yapan yazar Boynukara, kararın DT tarihinde bir ilk olduğunu belirterek “Ben her zaman söylerim. DT’nin hikmetinden sual olunmaz, ona saygımız var. Ancak itirazım bu oyuna neden herhangi bir kaynaktan ekleme yapıldığıdır” dedi.

DT yönetiminin mahkemede, “Oyuna ekleme yapıldı mı?” sorusuna, “Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca yayımlanan kitaptan, Ahmed-i Hani’nin orijinal Mem-u Zin adlı eserinden ekleme yaptık” yanıtını verdiğini aktaran Boynukara, “Benim iznim olmadan oyunun belli yerlerine eklemeler yapılamaz. Buna hakları yok. Eğer orijinal destandan eklemeler yapıldıysa, orijinali sahneye taşısalardı. Umarım bu karar tüm oyun yazarlarını ‘dış kapının dış mandalı’ olarak görenlere de bir uyarı niteliği taşır” görüşünü dile getirdi.

Oyundan herhangi bir telif ücreti almadığını, çünkü DT ile imzalanan bir telif sözleşmesinin bulunmadığını, bunu da kerelerce DT yönetimine, “Oyunu korsan sahneliyorsunuz” sözleriyle dile getirdiğini belirten Boynukara, telif konusunda Günay’ın da yanıltıldığını ifade etti.

Günay’ın oyuna ilişkin bir soru önergesine verdiği yanıtta, telif sözleşmesi imzalandığını belirttiğini söyleyen Boynukara, “Oyun sahnelendiğinde ‘Bakan’ı ağlatan yazar’ oldum, oyun üzerinden açılım için bu kadar propaganda yapıldı ama artık bu oyun DT için yok. Oyunu rezil ettiler” diye konuştu.