Darwin’in Tazı Yolculuğu

1831 sonbaharında botanik profesörü John Stevens Henslow, genç Charles Darwin'i HMS Beagle (Tazı) gemisinin kaptanı Robert FitzRoy ile tanıştırdı. Gemi, Aralık 1831'de FitzRoy'un komutasında iki yıllık bir Güney Amerika yolculuğuna çıkacaktı ve kaptan yolda kendisine arkadaşlık edecek iyi eğitimli bir doğabilimci istiyordu. Henslow'un tavsiyesi üzerine FitzRoy, Darwin'i gemisine almayı kabul etti.

HMS Beagle'ın yolculuğu iki yerine beş yıl sürdü. Darwin, yolculuk boyunca çok çeşitli jeolojik oluşumlar, fosiller ve canlılar keşfetti ve bunlardan örnekler topladı. Fırsat buldukça Cambridge'e keşiflerini anlatan ayrıntılı mektuplar yazıyor, topladığı ilginç örnekleri postalıyordu. Bu sayede, kendisi uzakta olmasına rağmen, İngiliz doğabilimcileri arasında ünü epey yayıldı.

Yolculuk boyunca tuttuğu günlüğüne, doğabilimsel keşiflerinin yanı sıra, karşılaştığı değişik insan topluluklarıyla ilgili kültürel ve antropolojik gözlemlerini de yazıyordu. Bu günlüğü 1839'da The Voyage of the Beagle (Beagle Yolculuğu / Tazı Yolculuğu) adıyla yayımlayacaktı.

Tazı Yolculuğu kuşkusuz Darwin için eşsiz bir deneyimdi. 1831’de başlayıp 1836’nın sonlarına doğru tamamlanan bu yolculuk bilimsel gözlemler yapmasını, hayvan ve bitki türlerini toplamasını, o zamanlar Avrupalı doğa bilimcilerin çok az fikir sahibi olduğu bir dizi ülkeye seyahat etmesini sağladı.

Yolculuk sayesinde din adamı olmaktan vazgeçti ve Londra’nın elit bilim dünyasına katılması gerektiğine ikna oldu. Bu keşif gezisi sayesinde bulduğu türleri sınıflandırdı ve onları tanımladı, gördüğü çoğu şeyle ilgili pek çok kitap ve bir sürü makale yazdı.

Darwin Tazı ile yolculuğa çıkmasaydı bugün Birleşik Krallığın en büyük müzelerine dağılmış olan önemli koleksiyonlara, Araştırmalar Günlüğü’ne Tazı’nın dünya çevresinde yaptığı seyahatlerden elde edilen zoolojik ve jeolojik açıklamaların anlatıldığı metinlere ve belki de evrim teorisine sahip olamazdık.

Charles Darwin, Türlerin Kökeni’ni yayımladıktan ve biyolojik devrim yavaş yavaş tamamlandıktan çok sonra, altmış yedi yaşındayken bile otobiyografisinde “Tazı ile çıktığım yolculuk hayatımda yaşadığım en önemli olaydır ve kariyerimin bütün seyrini bu yolculuk belirledi” der.

Tazı Yolculuğu / Charles Darwin / Çeviren: Derman Kızılay / Pinhan Yayıncılık / 512 s.