Devlet en az İstanbulluya harcadı

Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri üzerinden yapılan hesaplamalara göre, geçen yıl Merkezi Yönetim Bütçesinden 313 milyar 301,8 milyon lira harcama yapıldı. Kişi başına en yüksek harcama Tunceli'de gerçekleşti. Devletin kişi başına 5 bin 948 lira harcama yaptığı Tunceli'de, devlet de bu şehirden kişi başına 646 lira gelir elde etti. Tunceli'ye geçen yıl toplam 505,9 milyon lira harcama yapılırken, buna karşın devlet 54,9 milyon lira gelir elde etti.

Bütçe gelir ve giderlerine bakıldığında Başkent Ankara ise Tunceli'nin ardından kişi başına en yüksek harcamanın yapıldığı ikinci il olarak kayıtlara geçti. Ankara'da kişi başına harcama 5 bin 694 lira olurken, kişi başına gelir 7 bin 386 lira olarak belirlendi. Bu dönemde il bazında en yüksek harcama da 27 milyar 846,9 milyon lira ile bakanlıklar ve diğer kamu kuruluşlarının merkezi birimlerinin bulunduğu yine Ankara'da gerçekleştirildi. Tunceli ve Ankara'yı Artvin izledi.

Devletin kişi başına 3 bin 663 lira harcadığı Artvin'de kişi başına gelir bin 257 lira oldu. Devlet, 2011'de Artvin için 609,6 milyon lira harcamada bulundu. Buna karşılık Artvin'den 209,1 milyon gelir elde edildi.

Kişi başına 3 bin 325 lira harcamayla Hakkari, 3 bin 175 lira ile Elazığ, 3 bin 137 lira ile Erzurum, 3 bin 72 lira ile Kastamonu, 2 bin 939 lira ile Isparta; Tunceli, Ankara ve Artvin'in ardında yer aldı.

Bu illerden Hakkari'de kişi başına gelir 124 lira, Elazığ'da 883 lira, Erzurum'da 831 lira, Kastamonu'da 991 lira, Isparta'da ise bin 40 lira düzeyinde gerçekleşti.
Kişi başına en düşük harcama bin 113 lira ile İstanbul'da, bin 132 lira ile Gaziantep'te, bin 202 lira ile de Tekirdağ'da oldu.

Kişi bazında devlete en fazla kazanç Kocaeli'den

Öte yandan, Kocaeli, 21 bin 405 lira ile kişi bazında devlete en fazla kazanç sağlayan il oldu.

Bir çok fabrika ve işletmenin de katkısıyla bütçeye 34 milyar 284,3 milyon lira gelir aktaran Kocaeli'ye geçen yıl bütçeden 2 milyar 711,3 milyon lira harcama yapıldı. Böylece Kocaeli'de kişi başına bin 693 liralık harcamaya karşılık 21 bin 405 liralık gelir rakamına ulaşıldı.

İstanbul ise geçen yıl devletten aldığı her 1 liranın karşılığını 8 lira olarak ödedi. Bütçe gelirlerinin yaklaşık yüzde 40'ını tek başına üstlenen İstanbul, bu süreçte Hazine'ye 118,6 milyar lira kazandırdı. Buna karşılık devletin İstanbul için yaptığı harcama 15,2 milyar lirada kaldı. Bu rakamlara göre, İstanbul'da kişi başına harcama bin 113 lira, kişi başına gelir 8 bin 705 lira oldu.

Kişi bazında devlete en fazla katkı sağlayan iller arasında Kocaeli ve İstanbul'un ardından İzmir geldi. İzmir'de kişi başına harcama bin 777 lira, kişi başına gelir ise 7 bin 191 lira oldu. Devlet, İzmir dışında, Tekirdağ, Mersin, Ankara, Bursa, Antalya, Zonguldak, Muğla, Kırıkkale ve Hatay'da harcadığından daha fazlasını geri aldı.
Bu illerden Tekirdağ'da kişi başına harcama bin 202 lira, kişi başına gelir 3 bin 205 lira, Mersin'de kişi başına harcama bin 579 lira, kişi başına gelir 3 bin 510 lira, Ankara'da kişi başına harcama 5 bin 694 lira, kişi başına gelir 7 bin 386 lira düzeyinde gerçekleşti.

Hakkari vergi tahsilatının en düşük gerçekleştiği il oldu

Hakkari, geçen yıl yüzde 25,6'lık oranla, Türkiye'de vergi tahsilatının en düşük seviyede gerçekleştiği il olarak dikkati çekti.

Hakkari'de tahakkuk eden 131,2 milyon verginin sadece 33,6 milyon lirası tahsil edilebildi. Buna karşılık, vergi tahsilat oranı Iğdır'da yüzde 42,7, Şırnak'ta yüzde 47,6, Adana'da 49,2 ve Adıyaman'da 51,4, Düzce ve Kırşehir'de yüzde 52,3, Sakarya'da 52,9, Gaziantep'te yüzde 53,9, Kırklareli'de yüzde 54,16, Batman'da yüzde 54,4, Aydın'da yüzde 55,5, Denizli'de yüzde 57,1, Niğde'de yüzde 57,4, Antalya'da yüzde 57,8, Nevşehir'de yüzde 59,7 olarak belirlendi.

Ankara'da yüzde 72, İstanbul'da yüzde 73,8, İzmir'de yüzde 78,8 olan tahsilat oranı, Kocaeli'de yüzde 89,9'u buldu.

Şehirler itibariyle gelir giderler

Maliye Bakanlığına göre, geçen yıl bütçe gelir ve gider rakamları ile kişi başına harcama ve gelir tutarları şöyle:

Gelir Harcama Nüfus Kişi başına gelir Kişi başına harcama Fark
İller (Bin TL) (Bin TL) (TL) (TL) (TL)
Merkez 17.977.993 169.795.078
Adana 2.290.636 3.285.563 2.108.805 1,086 1,558 -0,472
Adıyaman 253.893 893.334 593.931 0,427 1,504 -1,077
Afyonkarahisar 505.932 1.045.907 698.626 0,724 1,497 -0,773
Ağrı 147.169 892.722 555.479 0,265 1,607 -1,342
Amasya 222.734 722.770 323.079 0,689 2,237 -1,548
Ankara 36.123.740 27.846.932 4.890.893 7,386 5,694 1,692
Antalya 4.152.585 3.059.025 2.043.482 2,032 1,497 0,535
Artvin 209.148 609.569 166.394 1,257 3,663 -2,406
Aydın 928.634 1.520.092 999.163 0,929 1,521 -0,592
Balıkesir 1.441.678 2.083.627 1.154.314 1,249 1,805 -0,556
Bilecik 182.811 360.971 203.849 0,897 1,771 -0,874
Bingöl 97.613 675.480 262.263 0,372 2,576 -2,203
Bitlis 113.388 743.523 336.624 0,337 2,209 -1,872
Bolu 381.081 638.550 276.506 1,378 2,309 -0,931
Burdur 212.074 478.937 250.527 0,847 1,912 -1,065
Bursa 6.187.208 3.624.061 2.652.126 2,333 1,366 0,966
Çanakkale 679.842 933.801 486.445 1,398 1,920 -0,522
Çankırı 126.280 409.598 177.211 0,713 2,311 -1,599
Çorum 359.526 797.322 534.578 0,673 1,491 -0,819
Denizli 942.167 1.311.428 942.278 1,000 1,392 -0,392
Diyarbakır 898.122 3.621.781 1.570.943 0,572 2,305 -1,734
Edirne 664.019 943.802 399.316 1,663 2,364 -0,701
Elazığ 493.297 1.773.278 558.556 0,883 3,175 -2,292
Erzincan 171.181 587.114 215.277 0,795 2,727 -1,932
Erzurum 649.107 2.449.241 780.847 0,831 3,137 -2,305
Eskişehir 1.456.924 1.811.993 781.247 1,865 2,319 -0,454
Gaziantep 1.412.330 1.985.327 1.753.596 0,805 1,132 -0,327
Giresun 278.506 741.394 419.498 0,664 1,767 -1,103
Gümüşhane 67.045 307.584 132.374 0,506 2,324 -1,817
Hakkari 33.646 904.909 272.165 0,124 3,325 -3,201
Hatay 3.204.429 1.900.943 1.474.223 2,174 1,289 0,884
Isparta 427.711 1.208.493 411.245 1,040 2,939 -1,899
Mersin 5.855.050 2.634.509 1.667.939 3,510 1,579 1,931
İstanbul 118.601.780 15.164.290 13.624.240 8,705 1,113 7,592
İzmir 28.514.036 7.046.002 3.965.232 7,191 1,777 5,414
Kars 139.345 660.472 305.755 0,456 2,160 -1,704
Kastamonu 356.342 1.105.180 359.759 0,991 3,072 -2,081
Kayseri 1.709.222 2.467.697 1.255.349 1,362 1,966 -0,604
Kırklareli 396.790 521.627 340.199 1,166 1,533 -0,367
Kırşehir 152.615 446.744 221.015 0,691 2,021 -1,331
Kocaeli 34.284.346 2.711.340 1.601.720 21,405 1,693 19,712
Konya 2.139.020 3.380.406 2.038.555 1,049 1,658 -0,609
Kütahya 603.241 854.095 564.264 1,069 1,514 -0,445
Malatya 535.096 1.508.054 757.930 0,706 1,990 -1,284
Manisa 1.552.529 1.622.415 1.340.074 1,159 1,211 -0,052
K.Maraş 761.798 1.550.566 1.054.210 0,723 1,471 -0,748
Mardin 263.439 1.264.361 764.033 0,345 1,655 -1,310
Muğla 1.502.697 1.344.499 838.324 1,793 1,604 0,189
Muş 119.893 700.318 414.706 0,289 1,689 -1,400
Nevşehir 208.117 476.235 283.247 0,735 1,681 -0,947
Niğde 195.198 554.160 337.553 0,578 1,642 -1,063
Ordu 507.559 1.016.412 714.390 0,710 1,423 -0,712
Rize 433.285 573.539 323.012 1,341 1,776 -0,434
Sakarya 819.659 1.267.188 888.556 0,922 1,426 -0,504
Samsun 1.643.598 2.745.125 1.251.729 1,313 2,193 -0,880
Siirt 120.221 753.501 310.468 0,387 2,427 -2,040
Sinop 160.443 406.336 203.027 0,790 2,001 -1,211
Sivas 460.283 1.538.190 627.056 0,734 2,453 -1,719
Tekirdağ 2.659.362 997.581 829.873 3,205 1,202 2,002
Tokat 344.041 1.032.850 608.299 0,566 1,698 -1,132
Trabzon 1.007.781 2.184.846 757.353 1,331 2,885 -1,554
Tunceli 54.923 505.949 85.062 0,646 5,948 -5,302
Urfa 718.115 2.216.355 1.716.254 0,418 1,291 -0,873
Uşak 271.820 490.457 339.731 0,800 1,444 -0,644
Van 435.032 3.052.473 1.022.532 0,425 2,985 -2,560
Yozgat 240.420 756.720 465.696 0,516 1,625 -1,109
Zonguldak 1.524.693 871.738 612.406 2,490 1,423 1,066
Aksaray 475.275 502.076 378.823 1,255 1,325 -0,071
Bayburt 37.139 197.245 76.724 0,484 2,571 -2,087
Karaman 124.422 394.130 234.005 0,532 1,684 -1,153
Kırıkkale 674.378 623.737 274.992 2,452 2,268 0,184
Batman 240.451 973.274 524.499 0,458 1,856 -1,397
Şırnak 131.766 1.212.245 457.997 0,288 2,647 -2,359
Bartın 138.374 305.600 187.291 0,739 1,632 -0,893
Ardahan 45.285 248.871 107.455 0,421 2,316 -1,895
Iğdır 76.810 368.069 188.857 0,407 1,949 -1,542
Yalova 295.413 309.368 206.535 1,430 1,498 -0,068
Karabük 285.516 414.177 219.728 1,299 1,885 -0,586
Kilis 72.924 225.466 124.452 0,586 1,812 -1,226
Osmaniye 362.873 673.738 485.357 0,748 1,388 -0,640
Düzce 317.572 467.448 342.146 0,928 1,366 -0,438
Toplam 295.862.436 313.301.823 74.724.269 3,959 4,193 -0,233