Dijital oyunlarda ‘kriminal saat’e dikkat: 2-5 arasında tehlike var!

Çocuklar internette gereğinden çok zaman geçiriyor. Dijital oyunlar, birçok çocuğun günlük hayatının önemli bir parçası oldu. Ödevlerini, derslerini bir an önce bitirip oyun başına oturmak isteyen çocuklar, bu oyunlardan ister istemez etkileniyor. Savaş oyunlarında sürekli ekranda birbirini öldüren insanları gören çocukların, şiddete, cinayete karşı tutumu da farklı hale gelebiliyor.

“Tehlikeli Dijital Oyunlar ve Çocuklarımız” seminerinde Uğur Okulları velileri ile buluşan Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan, “Dijital oyunları çocuklara bir ödül ya da ceza olarak sunmayın. Çocuklar ödev yapmadıklarında ya da yaramazlık yaptığında oyun yasağı koyarak cezalandırmayın. Yani ödevini yapmazsan tablet yok ifadesi yanlış” dedi.

Prof. Dr. Levent Eraslan

Prof. Dr. Eraslan, dijital oyunların karanlık yüzünü ve çocukları bu tehlikelerden nasıl korumak gerektiğini şöyle anlattı:

“Özellikle pandemi döneminde eve kapanma durumu, çocuklar kadar anne ve babaları da bu oyunlara itti. Amacımız dijital tehlikeli oyunlara karşı farkındalık yaratmak. Çünkü karşımızda milyonlarca dolarlık bir endüstri var. Çocuklarda bağımlılığa neden olan bu oyunlar nedeniyle Türkiye’de ve dünyanın dört bir yanında dijital oyun cinayetleri işleniyor. Unutmayalım ki şiddet içeren dijital oyunlar eğitimli ya da eğitimsiz herkes için bir tehlike. Bu nedenle aileler, dijital dünya ile ilgili öncelikle kendileri bilgi sahibi olmalı ve dijital güvenliği çocuklarına erken yaşta anlatmalı. Ailelerin çocuklarına rol model olmaları, onlara vakit ayırmaları ve verdikleri değeri hissettirmeleri gerekiyor. Çocuklara, gerçek hayatta yapmak istemeyecekleri bir şeyi, online ortamda da yapmaması gerektiği söylenmeli. Özellikle küçük yaştaki çocukların internetteki faaliyetlerini gözlemlemek önem taşıyor.”

SALDIRGANLIK ARTIYOR

Tehlikeli dijital oyunları oynayan bireylerin fiziksel, psikolojik ve sosyal anlamda zarar görebileceğini ifade eden Prof. Eraslan oyun bağımlılığına ilişkin şunları söyledi:

“Araştırmalara göre bu oyunları en çok bağlantı ve ilişki problemi yaşayan, içine kapanık çocuklar oynuyor. Rekabet ihtiyacı, sosyalleşme, yalnızlık hissi, benlik saygısının düşük olması gibi çocuğun kendine bağlı faktörler oyun bağımlılığını tetikleyebiliyor. Bunun yanı sıra ev ortamındaki ilgisizlik, tutarsızlık, şiddet, sosyal çevredeki olumsuz rol modeller ve dijital teknolojiye erişim kolaylıkları da çocukları tehlikeli oyunların tuzağına düşürüyor. İşte bu noktada ebeveyn ve çocuk ilişkisi hayat kurtaran bir faktör. Eğer anne baba bilinçli bir şekilde hareket eder ve çocuğun kendi dünyasını iyi görürse bu problemler ortadan kalkabilir. İnsanlar tehlikeli dijital oyunlar oynadıklarında, tıpkı uyuşturucu kullanımında olduğu gibi dopamin ve seratonin hormonları salgılanıyor.”

SAVAŞ OYUNLARI

Dijital savaş oyunlarının çocukları şiddete karşı duyarsızlaştırdığını söyleyen Prof. Eraslan’a göre saatlerce bilgisayar başında birbirini öldüren insanlar için caddede işlenen cinayetin bir anlamı olmuyor. Hayatını ekran başında geçiren bir kitle bulunduğuna dikkat çeken Prof. Eraslan, “Oyuncular gerçeklik algısını kaybedebiliyor. Oyundaki kahramanla özdeşleşenler ve bu avatarların gücüne sahip olduklarına inananlar var. Aileler, mutlaka çocuklarının internet bağlantılarını takip etmeli. Özellikle ‘kriminal zaman dilimi’ olarak adlandırılan ve 02.00 ile 05.00 saatleri arasını kapsayan sürede online suç bağlantılarının gerçekleştiğini bilmeli” dedi.