DİSK Genel-İş Sendikası’nın araştırması: Kadınların yarıya yakını kayıt dışı çalıştırılıyor

DİSK Genel-İş Sendikası’nın araştırması Türkiye’deki kadınların zorlu yaşam koşullarını ortaya koydu. Her 10 kadından sadece 3’ü çalışıyor. Kadınların yarısı kayıt dışı çalıştırılıyor. Sendikalaşma oranı kadınlarda çok az. Yokulluk da en çok kadınları etkiliyor. DİSK Genelİş Sendikası’nın 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü kapsamında hazırladığı “Türkiye’de Kadınlar ve Kadın Emeği Raporu”nda dikkat çeken değerlendirmeler şöyle:

* Yoksulluk en çok kadınları etkiliyor. Türkiye’de resmi rakamlara göre 16 milyondan fazla yoksul var ve nüfusuna göre yoksulluk oranı yüzde 21.2. Kadınların yoksulluk oranı ise 21.6. Yani her 10 kadından 2’si yoksul.

* Türkiye cinsiyet eşitliğinde son sıralarda. Dünya Ekonomik Forumu’nun 2017 yılında hazırladığı Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi sonuçlarına göre, Türkiye 145 ülke içinde 131. sırada yer alıyor. Çalışma hayatındaki kadınların durumunu ortaya koyan “ekonomik katılım ve fırsat eşitliği” göstergesine bakıldığında da Türkiye 144 ülke içinde 128. sırada. Eğitime ulaşım fırsatlarında, siyasete katılımda, ekonomik katılım ve fırsatlarda 144 ülke içerisinde sonlarda.

* Kadınların işgücüne katılma oranı, 2017 yılı kasım ayında bir önceki yılın kasım ayına göre 1.1 puan artarak yüzde 33.8’e yükseldi. Ancak bu artışa rağmen, Türkiye’de kadınların işgücüne katılma düzeyi, OECD ve AB’ye üye ülke ortalamalarının çok altında. 2016 yılında kadınların işgücüne katılma oranı Türkiye’de yüzde 32.5 iken OECD üye ülke ortalamalarında yüzde 51.9, AB üye ülke ortalamalarında yüzde 46.

* Her 10 kadından yalnızca 3’ü çalışıyor. Kadınların istihdama katılım oranı, 2017 yılı kasım ayında bir önceki yılın kasım ayına göre 1.8 puan artarak yüzde 29.3’e çıktı. Yıllık bazda bakıldığında ise artış oranı daha az. 2015 yılında kadınların istihdama katılım oranı yüzde 30.2 iken, 2016 yılında sadece 0.4 puan artarak 30.6’ya yükseldi. 11 milyondan fazla kadın ev işleri nedeniyle çalışma hayatına katılamıyor.

* Türkiye’de kadın istihdamı da OECD ve AB üye ülke ortalamalarının altında. Yıllık verilere göre 2016 yılında kadınların istihdama katılım oranı OECD üye ülke ortalamalarında yüzde 44.4, AB üye ülke ortalamalarında yüzde 45.9.

* Kadınların işteki durumuna bakıldığında ise ücretli, maaşlı veya yevmiyeli olarak çalışan kadınların sayısı artarken, kendi hesabına ve ücretsiz aile işçisi olarak çalışan kadınların sayısı düştü. Ücretli, maaşlı veya yevmiyeli olarak çalışan kadın oranı 2014 yılında yüzde 60 iken, 2016 yılında yüzde 63’e, 2017 yılı kasım ayında ise yüzde 65.2’ye yükseldi. Ücretsiz aile işçisi olarak çalışan kadınların oranı ise 2014 yılında yüzde 29.4 iken, 2016 yılında yüzde 26.3’e geriledi. 2017 yılı kasım ayında ise yüzde 24 oldu.

17 bin kız çocuğu doğum yaptı

* Çocuk yaşta zorla evlendirilenlerin ve anne olanların sayısı arttı. Her 10 kadından en az 3’ü 18 yaşının altında evlendirildi. 17 bine yakın kız çocuğu doğum yaptı. Doğum yapan kız çocuklarının 234’ü ise 15 yaşın altında.

* Her gün en az 4 kadın şiddete maruz kaldı. 2017 yılında en az 286 kadın ve kız çocuğu öldürüldü. 101 kadın tecavüze, 248 kadın tacize, 377 kız çocuğu cinsel istismara ve 418 kadın şiddete maruz kaldı.

GENÇ KADINLAR İŞSİZ

* İşsizlikten en çok genç kadınlar etkileniyor. Türkiye’de genç kadın işsizliği OECD ve AB üye ülke ortalamalarının yaklaşık 2 katı. 2014 yılında yüzde 20 olan genç kadın işsizliği, 2016 yılında yüzde 23.5’e, 2017 yılı kasım ayında ise yüzde 25’e çıktı. 2014 yılında yüzde 36.1 olan geniş tanımlı kadın işsizliği 2016 yılında yüzde 36.4, 2017 yılı kasım ayında ise 760 binle yüzde 35.8 oldu. . Üniversite mezunu kadın işsizliği, OECD ve AB üye ülke ortalamalarının 4 katına ulaştı. Yükseköğrenim mezunu kadınların işsizlik oranı 2016 yılı için yüzde 16.9 olarak gerçekleşti. Ancak bu oran AB ve OECD’ye üye ülke ortalamalarının oldukça üstünde. OECD’ye üye ülke ortalamalarında yükseköğrenim mezunu kadın işsizliği yüzde 4.9 iken, AB’ye üye ülke ortalamalarında yükseköğrenim mezunu kadın işsizliği yüzde 5.6.