Diyabet hastalığında artış

Yapılan araştırmalara göre dünyada 225 milyon, ülkemizde ise 5 milyon şeker hastasının (diyabet) olduğu tahmin ediliyor. Uzmanlar, obezitenin artması, hareketsiz yaşam, dengesiz beslenme gibi nedenlerden dolayı dünyada ve ülkemizde şeker hastalığının “salgın” şekilde ilerlediğini, tedavi konusunda çeşitli araştırmaların devam ettiğini belirterek, “Dünyanın çeşitli merkezlerinde yapay pankreas, kök hücre nakli, sprey ve yapıştırmalı insülin gibi tedaviler üzerinde klinik çalışmalar sürüyor. Bu yöntemlerin hastalar üzerinde tedavi amaçlı kullanılması şu an için mümkün değil. Önümüzdeki 10-20 yıllık bir süre içinde çalışmaların sonuçlanması bekleniyor” dedi.
 

Tedavide gelişme

Çamlıca Erdem Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Mustafa Ergül, diyabetin pankreasın salgıladığı insülin eksikliği ya da insülin etkisindeki bozukluklar nedeniyle ortaya çıkan kronik bir metabolizma hastalığı olduğunu belirterek, diyabetin Tip 1 (gençlik tipi) ve Tip 2 (erişkin tipi) olarak ikiye ayrıldığını söyledi. Dünyada obezite ve diyabetten oluşan ikili bir salgından söz edildiğini anımsatan Ergül, tüm hastalar arasında Tip 2 diyabet oranının yüzde 90’nın üzerinde olduğunu ve bu hastaların yüzde 80-90’ının obez olduğunu vurguladı. Hastalığın tedavisinde son 20 yılda önemli gelişmeler yaşandığını anımsatan Ergül, hastalığın tedavisinde yapay pankreasları geleceğin gündemine aldığını dile getirdi. Ergül, özetle şunları söyledi:

“Dünyanın farklı araştırma merkezlerinde, çeşitli kök hücre kaynaklı (embriyonik, erişkin, fetal) adacık ya da beta hücrelerini laboratuvar koşullarında üretip Tip 1 diyabetin (gençlik tipi) tedavisinde kullanmaya yönelik çalışmalar devam ediyor. Uygun merkezlerde, son dönem böbrek yetersizliği gelişmiş ve böbrek transplantasyonu yapılacak veya yapılmış olan Tip 1 diyabetli hastalarda pankreas transplantasyonu da düşünülebilir.”

Gaziosmanpaşa Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Müjdat Kara ise günümüzde diyabetin kökten çözümüne yönelik için bir tedavi yönteminin mümkün olmadığını, tedavide hap, insülin iğneleri ve insülin pompalarının kullanıldığını söyledi. Kara, özetle şunları söyledi:
 

‘Araştırmalar klinik aşamada’

“Pankreas nakli çalışmalarında en önemli sorun, doku reddinin yaşanmasıdır. Yetişkin kök hücre çalışmalarında ise tamamen tedavi söz konusu değildir. Yetişkin kök hücresi enjekte edilen hastaların insülin oranlarında belli oranlarda düşmelerin yaşandığı görülmüştür.

Örneğin 100 insülin direnci kullanan hastanın aldığı insülin oranını 50-60’a düşmüştür. Kök hücre naklini ülkemizde yapan bir, iki merkez var var. Bunlarda tedavi amaçlı olmayan seçilmiş ve rızası alınmış hastalara yapılan çalışmalardır. İnsülin bantlarının ise öksürüğe neden olması gibi yan etkileri görülmüştür. Akciğerlere ise etkisi tam olarak bilinmiyor. Tüm bu araştırmalar şu an için klinik aşamada, önümüzdeki 10-20 yıllık süre içinde ne olacağı bilinmiyor, belki tedavide yer alabilirler.”