Doğalgaza beklenmedik zam

İtalyanlara indirim yapan Rusya Türkiye'ye verdiği gazın fiyatını artırdı. Rus doğalgaz şirketi Gazprom geçen ay, İtalyan Edison şirketine sattığı gaz fiyatında indirim yaptı.

Zaman gazetesinin haberine göre, indirim, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ'yi (BOTAŞ) de ümitlendirdi. Ancak kamu şirketinin sevinci kısa sürdü. BOTAŞ'ın Rusya'dan aldığı (Gazprom Export) gazın fiyatı temmuzdan geçerli olmak üzere yaklaşık 50 dolar zamlandı. Enerji Bakanlığı ve BOTAŞ kaynaklarından alınan bilgiye göre yeni zam, 3 ayda bir yenilenen fiyat formülünden kaynaklandı. Zamla birlikte bin metreküp doğalgazın BOTAŞ'a maliyeti 400-450 dolar bandına oturdu.

Son yıllarda yaşanan ekonomik kriz ve doğalgaz satışlarındaki düşüş üzerine, Türkiye ve Avrupa ülkeleri Rusya'dan fiyatlarını düşürmesini istedi. Rus şirketi Gazprom bu taleplere olumsuz cevap verirken, birçok Avrupalı şirket indirim için mahkemeye (tahkim) başvurdu. İtalyan Edison da Kasım 2010'da Stockholm Tahkim Mahkemesi'ne 'fiyatların düşmesi ve zararını' gerekçe göstererek indirim talebiyle dava açtı. Rus şirketinin ilk defa uzun süreli bir anlaşma için fiyat indirimini kabul etmesi üzerine taraflar anlaşmaya vardı. Bu gelişme, BOTAŞ'ta da Gazprom ile yapılacak fiyat görüşmelerinde olumlu sonuç alınacağı görüşünü güçlendirdi. Ancak beklenenin aksine Rusya, Türkiye'ye verdiği doğalgaz fiyatlarını artırdı.

Bakanlık ve BOTAŞ kaynakları, fiyat artışını, anlaşmalarda yer alan formüle bağlıyor. Buna göre, doğalgaz alım fiyatları her 3 ayda bir yeniden belirleniyor. Formül gereği yılın son fiyat belirlemesi 1 Ekim'de yapılacak. Son günlerde petrol fiyatlarındaki düşüş sevindirici bir gelişme. Ham petrol fiyatlarının bu düzeyde devam etmesi halinde gaz alım fiyatlarında da iyileşme söz konusu olabilecek. Ancak döviz kurunun artması indirim ihtimalini zora sokuyor.