Dünyada Geçen Hafta
Dünya geçen hafta İran'ı konuştu. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından muhalefetin yaptığı gösteriler devam etti. Gerilim tırmandıkça, olaylara şiddet karıştı. Anayasa Koruyucular Konseyi'nin, “rastgele” seçilen oyların yüzde 10’unun sayılmasına karar vermesi de muhaliflerin öfkesini dindirmeye yetmedi. İşte dünyada geçen hafta meydana gelen belli başlı olaylar...
İran'da gerilim tırmanıyor
İran’da Mahmud Ahmedinejad'ın yeniden cumhurbaşkanı seçildiğinin ilan edilmesinden sonra patlak veren olaylar hafta boyunca devam etti. Reformcularla polis çatışırken, aralarında reformcu liderlerin de bulunduğu yüzlerce kişinin gözaltına alındığı bildirildi. 8 kişinin çıkan olaylarda öldüğü duyurulurken, Uluslararası Af Örgütü bu rakamın 10 olduğunu öne sürdü.
İran’da muhalif gösteriler başladığından beri 20 Haziran’da ilk kez kamuoyu önünde konuşan dini lider Ayetullah Ali Hamaney, seçimlere hile karıştırıldığı yolundaki suçlamaları reddederek muhalefetin gösterilere son vermesini istedi. Hamaney, gösteriler sırasında kan dökülmesi durumunda bundan muhalefetin sorumlu olacağını da söyleyerek gözdağı verdi.
İran’da 21 Haziran’da seçim sonuçlarına yapılan itirazları görüşen Anayasa Koruyucular Konseyi, “rastgele” seçilen oyların yüzde 10’unun sayılmasına karar verdi. Gösteri yasağına karşın 21 Haziran’da Tahran sokaklarına dökülen muhaliflere polis çok sert müdahalede bulundu. Çatışmalarda Musavi yanlılarıyla Ahmedijad yanlıları da karşı karşıya geldi.
Cumhurbaşkanlığı seçimini yitiren Hüseyin Musavi, İran Anayasayı Koruyucular Konseyi’ne yazdığı mektupta seçimin iptal edilmesini istedi. Seçim hilelerinin aylar öncesinden planlandığını savunan Musavi, yandaşlarına yönelik yaptığı konuşmada “şehitliğe hazır olduğu” mesajını verdi
Öte yandan The Sunday Times gazetesi, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in, cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde 5 bin seçmenin katılımıyla gerçekleştirilen kamuoyu yoklaması yaptırdığı ve bu araştırmada reformcu aday Mir Hüseyin Musavi’nin yüzde 58 oranında oy toplamasının öngörüldüğünü iddia etti.
ABD Başkanı Barack Obama, sonuçlara tepki gösteren muhalefetin taleplerinin haklı olduğunu belirtti. Obama, İran yönetiminden halka karşı şiddet uygulamamasını da istedi.
Netanyahu: Silahsız Filistin devletine 'evet'
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, göreve gelmesinden sonra beklenen Ortadoğu konuşmasını 14 Haziran'da yaptı. Netanyahu, silahtan arındırılmış bir Filistin devletini kabul edeceklerini, Filistinliler'in de İsrail'i bir Yahudi devleti olarak tanıması gerektiğini söyledi. Kudüs’ün tamamının İsrail'in başkenti olması gerektiğini savunan Netanyahu, Filistinli mülteciler sorununun da “İsrail dışında” çözülmesi gerektiğini ve mültecileri kesinlikle İsrail’e kabul etmeyeceklerini söyledi. İsrail’in yeni yerleşim birimi inşa etmeyeceğini ifade eden Netanyahu, “bölgesel barışı geliştirmek için Arap liderlerle görüşmeye hazır olduğunu” ve Filistinli liderlere barış görüşmelerine hemen önkoşulsuz başlamaları çağrısında bulunduğunu kaydetti. Filistin yönetimi ise konuşmaya, “barış çabası sabote edildi” yorumuyla karşılık verdi.
Netanyahu konuşmasında İsrailli siyasileri de memnun edemedi. İsrail solu Netanyahu'nun önerilerini yetersiz bulurken, İsrail sağı da Başbakan'ı fazla ileriye gitmekle suçladı. ABD ve Avrupa Birliği “ileriye doğru atılmış önemli bir adım” olarak değerlendirirken, Mısır ve Suriye İsrail Başbakanı‘nın konuşmalarının barış çabalarını rayından çıkaracağını belirtti.
Peru'da yerlilerin zaferi
Peru’da yerlilerin protestolarına ve en az 34 kişinin yaşamını yitirmesine neden olan toprak yasası, Kongre tarafından yürürlükten kaldırıldı. Yasaların iptalini sevinç gösterileriyle karşılayan yerliler, iki aydır sürdürdükleri protesto ve ablukaya son vereceklerini duyurdu. Atalarının topraklarının yabancı yatırımlara açılmasını istemeyen Amazon yerlileriyle polis arasındaki çatışmalar, 5 Haziran’da patlak vermişti.
Fransa’da çarşafa hayır girişimi
Fransa’da farklı siyasi gruplardan 65 milletvekili, kadınların baş ve vücutlarının tamamını örten çarşaf ve burka giymesiyle ilgili olarak soruşturma komisyonu kurulmasını talep etti. Ülkede son dönemde özellikle büyük kentlerin sorunlu ve izole banliyölerinde başgösteren çarşaf ve burkalı kadın sayısındaki artış laik kesimlerin tepkisine neden olurken iktidar partisi UMP’den 50, Sosyalist Parti’den 7, Komünist ve bağımsızlardan 3’er ve Merkez’den 2 milletvekili, meclise verdikleri önergeyle acilen bir parlamento araştırma komisyonu oluşturulmasını istediler.
ABD Irak’tan çıkış için üs ve liman istiyor
ABD’nin Ankara Büyükelçisi James Jeffrey, Irak’taki ABD askerlerinin çekilmesi sırasında Türk limanlarının ya da askeri üslerinin kullanılması konusunda Türk yetkililerle teknik müzakerelere başladıklarını açıkladı.
Dünyada her altı kişiden biri aç
BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), 2009 yılında dünya genelinde aç insan sayısının ilk kez bir milyarın üzerinde olacağını bildirdi. Kısacası, dünya nüfusunun yaklaşık altıda biri aç insanlardan oluşuyor. FAO tarafından 19 Haziran'da açıklanan 2009 yılına ilişkin raporda, geçen yıla oranla aç insan sayısında 100 milyonun üzerinde artış yaşanmasının beklendiği de kaydedildi. Raporda, aç insan sayısındaki bu rekor artışta, gelirin düşmesine ve işsizliğin artmasına neden olan küresel ekonomik krizin de belirleyici bir rol oynadığı ifade edildi.
\tAİHM Dink dosyasını açtı
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Hrant Dink dosyasını açtı. Mahkeme, Hrant Dink'in, "Türklüğe hakaret ettiği" gerekçesiyle hakkında 2006 yılında kesinleşen mahkumiyet kararı ile öldürüldükten sonra yakınlarının yaptığı ek şikayetlerle ilgili dosyaları gündemine alarak incelemeye başladı. AİHM, Türk hükümetine, Hrant Dink'in yaşamını koruma görevini yerine getirip getirmediğini ve kendisine Ermeni kökenli olduğu için ayrımcılık yapılıp yapılmadığını sordu.
Hrant Dink'in avukatları, 11 Ocak 2007 tarihinde Strasbourg Mahkemesi'ne yaptıkları başvuruda, Dink hakkında "Türklüğe hakaret ettiği" gerekçesiyle verilen mahkumiyet kararının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ifade özgürlüğü, adil yargılanma ve cezaların yasallığıyla ilgili maddelerine aykırı olduğunu savunmuşlar, Dink'in Ermeni kökenli olduğu için ayrımcılığa uğradığı tezini işlemişlerdi. Mahkemeye Dink'in eşi, çocukları ve erkek kardeşi tarafından 2008 ve 2009 yılında yapılan başvurularda ise Türk devleti, Dink'i düşüncelerinden ötürü mahkum ederek aşırı milliyetçi grupların hedefi haline getirmek ve cinayet hazırlığından haberdar olmasına rağmen gerekli önlemleri almamakla suçlanmıştı. Dink davasında kararın ne zaman açıklanacağı henüz bilinmiyor.
\tAir France havada parçalanmış olabilir
Fransız Havayolları Air France'ın Rio-Paris seferini yaparken 1 Haziran'da Atlas Okyanusu'na düşen uçaktaki kişilere ait Bulunan cesetler üzerinde yapılan otopside ayak, kalça ve kol kırıklarının tespit edildiği bunun da uzmanlarca uçağın havada parçalandığını düşündürdüğü bildirildi. Öte yandan Air France yetkilileri, düşen uçaktaki yolcuların yakınlarına yaklaşık 25'er bin dolar ödeme yapacaklarını açıkladı.
\tObama sinek avında
ABD Başkanı Barack Obama Beyaz Saray'da CNBC televizyonuna verdiği bir mülakat sırasında sırasında uçuşarak dikkatini dağıtan sineği, tek vuruşta öldürdü. “Enayiyi çiviledim” diyen Obama'ya ilerleyen günlerde hayvan hakları derneklerinden tepki geldi. PETA Derneği, Obama'ya ‘insani böcek yakalayıcı’ adı verilen bir alet gönderdi.
Somali dramı büyüyor
Somali Meclis Başkanı Muhammed Nur, radikal dinci grupların saldırıları karşısında hükümetin güç kaybettiğini söyleyerek komşu ülkeleri asker göndermeye çağırdı. Nur, “Hükümet, isyancıların taarruzları ile zayıfladı. Komşularımız Kenya, Cibuti, Etiyopya ve Yemen’in 24 saat içinde Somali’ye asker göndermelerini bekliyoruz” dedi.
Ilımlı İslamcı çizgideki Devlet Başkanı Şeyh Şerif Ahmed’in ocak ayında seçimle iktidara gelmesi ile beraber, radikal İslamcı gruplar Şebab ve Hizbül İslam, başkent Mogadişu’yu hedef alan saldırılar düzenliyor. Saldırıların ve çatışmaların şiddetlenmesi üzerine Mogadişu’da yaşayan halk, 20 Haziran’da evlerini terk ederek başkentten kaçmaya başladı. Ahmed’i devirmek isteyen İslamcı militanların başkent Mogadişu’ya hücum başlatmalarından beri en büyük kitlesel kaçışların yaşandığı belirtilirken BM yetkilileri şimdiye kadar en az 125 bin kişinin evlerini terk ettiğini kaydetti. Çatışmalarda hayatını kaybedenlerin sayısı ise 300 civarında. Geçen hafta ölenler arasında, Mogadişu Emniyet Müdürü ve Ulusal Güvenlik Bakanı ile bir milletvekilinin de bulunduğu bildirildi.
Kerkük’te kanlı cumartesi
Irak’ın kuzeyindeki Kerkük kentinde 20 Haziran’da bomba yüklü araçla düzenlenen intihar saldırısında en az 70 kişi öldü, 150 kişi yaralandı. Ölenlerin hepsinin Türkmen olduğu kaydedildi. Yetkililer, patlamanın Şiilerin çoğunlukta yaşadığı Taze kasabasında Resul El Azam Camisi önünde, öğle namazının hemen ardından meydana geldiğini, imamın da ölü ya da yaralılar arasında bulunduğunu açıkladı. Yaralılar arasında çok sayıda çocuğun olduğu da kaydedildi. Patlamanın şiddetiyle 25 evin yıkıldığı, evlerin enkazında arama kurtarma çalışmalarının devam ettiği bildirildi. Irak'ta bu yıl içindeki en kanlı saldırı olarak tanımlanan olayın sorumluluğunu henüz üstlenen olmadı.
(Derleyen: Berza Şimşek)
En Çok Okunan Haberler
- Türkiye'nin 'konumu' hakkında açıklama
- Son anket: AKP eridi, fark kapanıyor
- Adliyede silahlı saldırı: Ölü ve yaralılar var!
- Kalın Colani'nin yolcusu!
- Çanakkale'de korkutan deprem!
- 35 milyon TL değerinde altın sikke ele geçirildi
- Naci Görür'den korkutan uyarı
- Erdoğan'a kendi sözleriyle yanıt verdi
- Türkiye'den Şam Büyükelçiliği'ne atama!
- Ayşenur Arslan’ın Colani ile ilişkisi