Dünyada Geçen Hafta

Afganistan'da hile iddiaları büyüyor

Afganistan’da 20 Ağustos’ta yapılan devlet başkanlığı seçimlerinde hile iddiaları büyüyor. Oy sayımı sürerken, şu ana kadar sandıklardan çıkan sonuçlar Devlet Başkanı Hamid Karzai'nin az bir farkla önde gittiğini gösteriyor.

Karzai'nin en yakın rakibi Abdullah Abdullah seçimlerde usulsüzlük yapıldığını iddia ederken, Bağımsız Seçim Komisyonu'na yüzlerce hile nedeniyle şikayet başvuruları yapıldığı bildirildi. AB gözlemcileri, oy verme işleminin “adil olduğunu, ancak Taliban'ın tehditleri nedeniyle özgür olmadığını” belirtti.

Öte yandan, oy verme işlemini engellemek üzere seçim gününde çok sayıda saldırı gerçekleştiren Taliban’ın, oy kullanan en az iki kişinin parmaklarını kestiği bildirildi. Taliban, devlet başkanlığı seçimleri öncesinde halka boykot çağrısı yaparak, oy verenlerin cezalandırılacağını açıklamıştı.

Pakistan Talibanı’na yeni lider seçildi

Pakistan’da öldüğü yolundaki haberler doğrulanmayan Taliban lideri Beytullah Mesud’un yerine 28 yaşındaki Hekimullah Mesud’un seçildiği duyuruldu. Taliban açıklamasında Beytullah Mesud hasta olduğu için yeni bir lider seçildiği belirtildi.
 

Kadın haklarına protesto

Batı Afrika ülkesi Mali’de on binlerce kişi, evlilikte kadınlara erkeklerle eşit haklar veren yasayı protesto etmek için sokaklara döküldü. Ülke çapında gerçekleşen protesto gösterilerinde erkeklerin yanı sıra kadınların da protestocular arasında yer alması dikkati çekti. Bunun üzerine hafta içinde Mali Devlet Başkanı yasayı veto ederek, gözden geçirilmesi için meclise geri gönderdiğini açıkladı. Ay başında mecliste kabul edilen yasa, kadınların kocalarına itaat etme zorunluluğunu kaldırmanın yanı sıra evlilik dışı ilişkiden doğan çocuklara da daha fazla hak tanınmasını öngörüyor.
İtalyan mafyasında ‘ana’ dönemi

Suç oranını aşağıya çekmek için büyük uğraş veren İtalya hükümetinin başı şimdi de İtalyan mafyasında hızla yükselen ‘mafya analar’ ile dertte. Yetkililer, mafya içinde başı çeken kadın sayısının arttığını, bu kadınların ölen veya cezaevine konulan eski mafya babalarının eşleri olduğunu söyledi. Mafya anaları, ‘Camorra’ adıyla bilinen Napoli mafyasının içinde yükselmek için güç kullanmaktan, hatta öldürmekten kaçınmıyor.


El Maliki yalnızlaşıyor

Irak Başbakanı Nuri el Maliki’nin, hükümetin büyük ortağı olan Şii grupların yeni oluşturduğu ittifakın dışında kaldığı bildirildi. Ocak ayında yapılacak seçimlerde halen iktidarda olan Birleşik Irak İttifakı’nın yerini alması beklenen Irak Ulusal İttifakı’nda, ülkenin en büyük Şii grubu olan Irak İslam Yüksek Konseyi (IİYK) ve radikal Şii din adamı Mukteda el Sadr’ın grubu ile bazı bağımsız, laiklik yanlısı ve Sünni politikacılar yer alıyor. Yeni ittifakın duyurulduğu basın toplantısında konuşan eski Başbakan İbrahim Caferi, yeni ittifakın gündeminde ekonomi ve güvenliğin başı çekeceğini söyledi.

ABD’den uzman sorgucular

ABD yönetimi önemli “terör şüphelilerini” sorgulayacak yeni bir birim kuruyor. Washington Post gazetesinde pazartesi günü yayımlanan haberde ABD Başkanı Barack Obama’nın selefi Bush döneminde adı işkenceyle anılan sorgulama politikasının düzeltilmesi çabaları çerçevesinde yeni bir birimin oluşturulması planını onayladığı belirtildi.
Öte yandan ABD Adalet Bakanlığı, eski Başkan George Bush döneminde Merkezi Haberalma Teşkilatı’nın (CIA) terör zanlılarına işkence ve kötü muamelesiyle ilgili soruşturma açılmasına karar verdi.
 

Kız öğrencilere ‘kapan’ baskısı

Hamas yönetimi altındaki Gazze Şeridi’ndeki liselerde kız öğrencilerin örtünmeye zorlandığı bildirildi. Filistin basınına konu olan uygulama için Hamas hükümeti, Eğitim Bakanlığı’nın yazılı bir talimatının olmadığını, okul yönetimlerinin bu yönde karar aldığını öne sürdü. Haberlere göre, yeni eğitim-öğretim yılının başladığı Gazze Şeridi’nde liselere giden kız öğrencilere, lacivert uzun pardösü, beyaz veya siyah ayakkabı giymek, beyaz başörtüsü takmak zorunda oldukları duyuruldu. Devlet okullarında okuyan Hıristiyan kız öğrencilerin de başlarını kapatmaya zorlandıkları ifade ediliyor.

 

'2 yıla kadar Filistin devletini kuracağız'

Filistin Yönetimi Başbakanı Selam Feyyad iki yıla kadar kendi devletlerini kuracaklarını bildirdi. İngiliz Times gazetesine konuşan Feyyad, “16 yıldır devam eden başarısız müzakereleri bırakıp neden söylem değişikliğine gitmeyelim” diye sordu. Feyyad, İsrail işbirliği yapsın ya da yapmasın, güvenlik gücü, işleyen kamu hizmetleri ve gelişen ekonomisi olan bir Filistin Devleti’ni “de facto” olarak 2011’in ortalarına doğru hayata geçirmeyi planladıklarını söyledi. Feyyad, İsrail’in bu devlete karşı tutumunun 42 yıldır sürdürdüğü işgali sona erdirmekte ciddi olup olmadığını gözler önüne sereceğini de sözlerine ekledi.


Reformcuların davası sürüyor

İran’da 12 Haziran’da yapılan devlet başkanlığı seçiminden sonraki protestoları örgütleyip “kadife devrim” planlamakla suçlanan İran’ın önde gelen reformcularının yargılanmasına devam ediliyor. Dördüncü duruşmada hâkim karşısına çıkarılan muhaliflere, “izinsiz gösteri düzenlemek, halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye atmak” suçlaması yöneltildi. Tutuklanan 100’ü aşkın muhalifin, “olayları planlayan ve emir verenler, yabancı istihbarat teşkilatlarına bağlı olanlar ile halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye atanlar” olmak üzere üç gruba ayrıldığı belirtilmişti.

Yargılananlar arasında eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi döneminde üst düzey görevler yapan, eski İçişleri Bakan Yardımcısı Mustafa Taczade, eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhsin Eminzade ve eski Hükümet Sözcüsü Abdullah Ramazanzade gibi isimler de bulunuyor. Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, muhalif cumhurbaşkanı adayları Mir Hüseyin Musavi ile Mehdi Kerrubi’nin de yargılanmasını istiyor.

Öte yandan İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından patlak veren muhalif gösterilerle ilgili olarak haklarında dava açılanları “yabancı güçlere çalışmakla” suçlayamayacağını söyledi.
 

Cevat 7 yıl sonra evine döndü

Guantanamo’daki en genç tutsaklardan Afgan Muhammet Cevat, esir kampında geçirdiği 7 yılın ardından pazartesi günü serbest bırakılarak, Afganistan’ın başkenti Kâbil’deki evine döndü. Genç yaşından dolayı insan hakları örgütlerinin Guantanamo’ya karşı verdikleri mücadelenin simgesi haline gelen Cevat’ın avukatı Eric Montalzo, Cevat’a tutsak olduğu süre boyunca yetişkin gibi muamele edildiğini belirterek “Yedi yıldır kafesteydi ve bu onun için zor oldu” dedi. Cevat, yaptığı açıklamada esir alındığı sırada 12 yaşında olduğunu söyledi. Pentagon ise 16-17 yaşında olduğunu iddia ediyor. Cevat, 2002’de Kâbil’de düzenlenen, 2 ABD askeriyle tercümanlarının yaralandığı saldırı yüzünden esir alınmıştı.

'Senato'nun Aslanı' öldü

ABD siyasetinin en etkin isimlerinden Edward “Ted” Kennedy, 26 Ağustos'ta 77 yaşında yaşama veda etti. ABD Senatosu’nda Massachusetts eyaleti senatörü olarak 1962’den itibaren aralıksız görev yapan Kennedy beyin tümörü nedeniyle hayatını kaybetti. Kennedy, medeni haklar, engellilere yönelik haklar, göç, eğitim, sağlık gibi sosyal konulardaki başarılı çalışmaları ve sosyal adalete olan tutkusu nedeniyle “Senato’nun Aslanı” lakabını kazanmıştı. Kennedy, ABD Başkanı Barack Obama'nın ve son günlerde ülkede tartışma konusu olan sağlık reformu pakedinin de önemli bir destekçisiydi. Ünlü Kennedy ailesinin aktif siyasetteki son ismi olan Ted Kennedy, ağabeyi ABD Başkanı John Kennedy'i 1963’te, diğer ağabeyi Demokrat Parti başkan adayı Robert Kennedy'i ise 1968’de suikasta kurban vermişti.


Iraklı Şiiler yasta

Uzun süredir ciddi sağlık sorunları bulunan Irak’ın en büyük Şii partisi Irak İslam Yüksek Konseyi’nin (IİYK) lideri Abdülaziz el Hekim çarşamba günü yaşamını yitirdi. El Hekim’in cenazesi cumartesi günü Necef kentindeki Hz. Ali türbesinde düzenlenen ve on binlerce kişinin katıldığı törenin ardından toprağa verildi. El Hekim törende okunan vasiyetinde, Irak’ın birliğini bozmaya çalışanların oyun ve uğraşlarının boşa çıkarılmasını istedi.
2007’den beri belli aralıklarla İran’ın başkenti Tahran’a giderek tedavi gören 59 yaşındaki El Hekim, doktorların isteği üzerine geçen pazartesi günü yeniden hastaneye kaldırılmıştı.
 

Kaddafi’nin çadırı New York’u gerdi

Libya lideri Muammer Kaddafi’nin, BM Genel Kurulu toplantılarına katılmak üzere  gelecek ay sonlarında ABD’ye yapacağı ziyaret sırasında New York yakınlarındaki New Jersey’ye bağlı Englewood’da, Libya devletine ait bir alanda, diğer yurtdışı ziyaretlerinde yaptığı gibi Bedevi çadırı kurma olasılığı ABD’de endişe ve tepkilere yol açtı. Ancak gelen tepkiler üzerine Kaddafi Bedevi çadırı kurmamayı kabul etti.

Englewood’da 1988’deki Lockerbie faciasında ölen birçok kurbanın yakınları yaşıyor. 1988’de Londra-New York seferini yapan Pan Amerikan yolcu uçağı, bombalı saldırı sonucu İskoçya’nın Lockerbie kasabası üzerinde infilak etmiş, olayda 270 kişi hayatını kaybetmişti. Saldırının sorumlusu olduğu gerekçesiyle İskoçya’da ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Libyalı Abdülbaset Ali Muhammed El Megrahi, önceki hafta kanser olduğu ve üç aylık ömrü kaldığı gerekçesiyle serbest bırakılmış ve ülkesine dönmüştü. Libya’da sevinç gösterileriyle karşılanan El Megrahi, Kaddafi tarafından kabul edilmişti.
 

Füze sistemi Türkiye’ye kayabilir

Polonya’nın saygın gazetesi Gazeta Wyborcza’nın, Amerikan kaynaklarına dayandırdığı haberinde, Amerikan yönetiminin, Rusya’ya meydan okuma olarak görülen füze savunma sistemini Çek Cumhuriyeti ve Polonya’da kurmaktan vazgeçmek üzere olduğunu, bunun yerine sistemi Türkiye ve İsrail’e kaydırabileceği kaydedildi.
CNN’den 'Kürdistan' özrü

ABD'nin önde gelen televizyon kanallarından CNN, geçtiğimiz hafta yayımlanan bir programda Türkiye'nin doğusunu "Kürdistan" olarak gösteren haritaya yer verdiği için özür diledi. CNN televizyonunda gazeteci Campbell Brown'ın 21 Ağustos'ta yayımlanan programında Türkiye topraklarının bir bölümünü "Kürdistan" olarak gösteren harita yer almış, bunun üzerine Türk-Amerikan Dernekleri Asamblesi (ATAA), CNN'in bu hatayı düzeltmesi için ABD'de yaşayan Türkler nezdinde kampanya başlatmıştı.

(Derleyen: Berza Şimşek)