Enflasyon neden yükseldi?

Merkez Bankası, Temmuz Ayı Fiyat Gelişmeleri değerlendirmesini açıkladı. Temmuz ayında tüketici fiyat endeksinin yüzde 0.25 oranında arttığı yıllık enflasyonun yüzde 5.39'a düşerken temel (çekirdek) enflasyon göstergelerinin yükseldiğinin anımsatıldığı açıklamada, "Giyim sektöründe mevsimsel fiyat azalışlarının geçen yıla kıyasla sınırlı kalması ve dayanıklı tüketim mallarındaki vergi indirimlerinin kısmen geri alınması, temel enflasyon göstergelerinin yükselmesinde belirleyici olmuştur. Nitekim, söz konusu etkilerden arındırıldığında yakın dönemde temel enflasyon göstergelerinin ana eğiliminin oldukça düşük düzeylerde seyrettiği görülmektedir. Bunun yanında, hizmet grubunun yıllık fiyat artış oranı da istikrarlı olarak gerilemeye devam etmektedir. Önümüzdeki aylarda baz etkisi nedeniyle enflasyonda sınırlı yükselişler görülebileceği düşünülse de, temel enflasyon göstergelerinin düşük düzeylerini koruyacağı tahmin edilmektedir" denildi.

Yıllık enflasyon mal grubunda 5.21'e düştü

Enerji, işlenmemiş gıda ürünleri, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altını dışlayan ÖKTG-H endeksinin yıllık artış oranının 0.47 puan artarak yüzde 2.78 düzeyinde gerçekleştiğinin ifade edildiği açıklamada, bu endeksten işlenmiş gıda ürünleri çıkarılarak elde edilen ÖKTG-I göstergesinin yıllık artış oranının 0.80 puan yükselerek yüzde 3.78 olduğu belirtildi. Temmuz ayında mal ve hizmet gruplarında fiyatlar sırasıyla yüzde 0.12 ve 0.61 oranlarında arttığına dikkat çekilen açıklamada, böylece, yıllık enflasyon mal grubunda yüzde 5.21'e, hizmet grubunda ise yüzde 5.92'ye düştüğü vurgulandı.


Hizmet grubu yıllık fiyat artışı yavaşlamaya devam etti

Temmuz ayında hizmet grubu yıllık fiyat artışındaki yavaşlama eğiliminin sürdüğünün ifade edildiği açıklamada, ulaştırma ve lokanta-otel hizmetlerinde yıllık enflasyon sırasıyla yüzde 5.23 ve 7.88'e gerilediği kaydedildi. Kiranın yıllık artışındaki istikrarlı gerilemenin devam ettiği, böylelikle, son bir yıllık dönemde kira yıllık enflasyonundaki gerilemenin 5.64 puana ulaştığının belirtildiği anılan açıklamada, Temmuz ayında zorunlu trafik sigortası ile noter ücretlerinde yüksek oranlı artışlar gözlendiğinin altı çizildi.


Endeks tarihinde ilk kez, işlenmiş gıda grubu fiyatları yıllık bazda düştü

Temmuz ayında işlenmemiş gıda fiyatlarının yüzde 1.72 oranında gerilediğinin kaydedildiği açıklamada, bu gelişmede, meyve fiyatlarındaki yavaşlamanın etkili olduğu vurgulandı.

Böylelikle, işlenmemiş gıda yıllık enflasyonunun 1.78 puan azalarak yüzde 20.57 olduğunun belirtildiği açıklamada, işlenmiş gıda grubu fiyatlarının ise aylık bazda yüzde 0.33 artarken, yıllık bazda yüzde 0.31 oranında (endeks tarihinde ilk kez) azaldığı ifade edildi. Merkez Bankası, bu gelişmeler sonucunda, gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyonun yüzde 8.51'e gerilediğini kaydetti.


ÜFE'de yıllık bazda gerileme yaşandı

Merkez Bankası açıklamasında, Temmuz ayında üretici fiyatları yüzde 0.71 oranında gerileyip, yıllık bazda düşüşün 3.75 olduğunu anımsattı. Tarım fiyatlarının aylık bazda yüzde 2.84 oranında gerilemesiyle, bu grupta fiyatların bir önceki yılın aynı dönemindeki seviyeye geldiğini bildiren Merkez Bankası açıklamasında şu noktalara dikkat çekti:
"Temmuz ayında imalat sanayi fiyatları petrol imalatı fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak azalırken, grup yıllık enflasyon yüzde 6.28 düştü. Petrol ve ana metal ürünleri hariç imalat sanayi fiyatlarının yakın dönem artış oranları ise yıl başından bu yana devam eden düşük seyrini korumuştur. Temmuz ayında ara malları fiyatları demir ve çelik imalatı fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle gerilemiş ve bu grupta yıllık enflasyon 1.51 puan azalarak yüzde 8.41 düşüş gerçekleşti. Benzer şekilde, sermaye malları fiyatlarının yıllık artış oranı da makine ve teçhizat imalatı fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle 1.29 puan gerileyerek yüzde 2.11 olmuştur. Dayanıksız tüketim malları fiyatlarında şeker, unlu mamül ve tütün ürünleri imalatı fiyatlarından kaynaklanan bir artış gözlenirken, grup yıllık enflasyonu yüzde 6.82'ye yükselmiştir. Dayanıklı tüketim malları fiyatları ise mobilya imalatı fiyatlarındaki artışın etkisiyle bir önceki aya kıyasla yüzde 1.03 oranında yükselirken, grup yıllık enflasyonu 1.11 puan azalarak yüzde 1.91 olmuştur. Enerji grubu fiyatları ise rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle aylık bazda gerilemiş ve fiyatlar bir önceki yılın altındaki seyrini sürdürmüştür. Özetle, Temmuz ayında dayanıksız tüketim malı imalatı dışındaki tüm alt gruplarda yıllık bazda yavaşlama gözlenmiştir."