Enflasyon rakamları açıklandı

Enflasyon Şubat ayında eksi çıkmasının ardından Mart'ta tekrar yükselişe geçerek yüzde 1.1 oldu. Artış gıda ve alkol-tütün ürünleri fiyatlarındaki yükselişten kaynaklandı.

Tüketici fiyatlarında (TÜFE) yıllık enflasyon yüzde 7.89 olurken, Mart ayı artışına rağmen, ekonomik durgunluk nedeniyle ilk çeyrek itibariyle yıllık enflasyon Merkez Bankası'nın belirlediği hedefle uyumlu patikanın altında kaldı. Üretici fiyatlarında (ÜFE) ise değişim aylık bazda yüzde 0.29, yıllık bazda yüzde 3.46 oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mart ayı Üretici ve Tüketici Fiyat Endekslerini açıkladı. TÜFE Mart ayında bir önceki aya göre yüzde 1.10 artış gösterdi. Böylece TÜFE'de geçen Ekim ayından sonraki en yüksek seviyeye çıkıldı. TÜFE Ocak'ta yüzde 0.29 artmış, Şubat'ta ise 0.34 düşmüştü.


Merkez Bankası'nın yeni derdi düşük enflasyon

Üç aylık enflasyon yüzde 1.05 olurken, Mart itibariyle yıllık enflasyon yüzde 7.89 olarak gerçekleşti. Böylece Merkez Bankası, enflasyonun çok düşük çıkması nedeniyle ilk kez mektup yazmaktan 0.19 puan ile kurtuldu. Buna rağmen yıllık enflasyon ekonomik durgunluk nedeniyle Merkez Bankası'nın belirlediği hedefle uyumlu patika olan yüzde 9.70'in hayli altında kaldı. Böylece Merkez Bankası için yüksek enflasyon değil düşük enflasyon tehdidi bir kez daha yüzünü gösterdi.
 

Gıda ve tütün-alkol artırdı

İşlenmemiş gıda fiyatlarındaki mevsimsel artış fiyat artışındaki en önemli etkeni oluşturdu. Gıda ve alkolsüz içeceklerin fiyatları Mart ayında yüzde 3.91 puan olurken, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 6.90 artış yaşandı. Yaz sezonuna giren giyim ve ayakkabı da yüzde 0.07 fiyat artış gördü. Fiyat artışı sağlıkta yüzde 0.02, eğitimde yüzde 0.10, lokanta ve otellerde yüzde 0.50, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1.33 oldu.

Fiyatlar konutta yüzde 0.12, ulaştırmada yüzde 1.99, haberleşmede yüzde 0.56, ev eşyasında yüzde 1.44, eğlence ve kültürde yüzde 0.17 düştü.


Gıdada yıllık enflasyon yüzde 9.18

Yıllık bazda bakıldığında; ulaştırmadaki yüzde 0.45'lik düşüş dışında tüm harcama kalemlerinde fiyat artışı oldu. Enflasyon gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 9.18, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 7.12, giyim ve ayakkabıda yüzde 0.36, konutta yüzde 16.46, ev eşyasında yüzde 4.64, sağlıkta yüzde 1.95, haberleşmede yüzde 3.11, eğlence ve kültürde yüzde 8.32, eğitimde yüzde 6.65, lokanta ve otellerde yüzde 12.07, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 13.26 oldu.


Çekirdek enflasyon ekonomik durgunluğu gösteriyor

Özel kapsamlı TÜFE göstergelerine bakıldığında; mevsimlik ürünler hariç aylık enflasyon yüzde 0.23 oldu. İşlenmemiş gıda ürünleri hariç tutulduğunda fiyatlarda yüzde 0.03 düşüş görülürken, enerji hariç enflasyon 1.32 oldu. İşlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç tutulduğunda fiyatlar yüzde 0.03 düşüş gösterdi. Enerji ve alkollü içecekler ile tütün ürünleri hariç enflasyon yüzde 0.99 oldu. Bu grupla birlikte fiyatları yönetilen ürünler ve vergi hariç tutulduğunda enflasyon yüzde 1.40 oldu. Bu son gruba işlenmemiş gıda ürünleri eklenip toplamdan hariç tutulduğunda yüzde 0.17 fiyat düşüşü görüldü.

İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç fiyatlar yüzde 0.56 düştü. Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içecekler ile tütün ve altın hariç fiyatlar yüzde 0.70 düşüş gösterdi. Çekirdek enflasyonun eksi çıkması ekonomideki durgunluğunu gösterdi.

En yüksek enflasyon Güneydoğu'da

İstatistiki bölgelere göre bakıldığında Mart ayında tüm bölgelerde TÜFE artışı yaşandı. En yüksek enflasyon yüzde 2.67 ile Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt'te görüldü. Bu bölgeyi yüzde 2.32 ile Şanlıurfa ve Diyarbakır izledi. Ardından yüzde 1.35 ile Vun, Muş, Bitlis, Hakkari geldi. En düşük enflasyon yüzde 0.21 ile Tekirdağ, Edirne, Kırklareli'nde çıktı. Enflasyon İstanbul'da yüzde 1.05, Ankara'da yüzde 1.03, İzmir'de yüzde 0.47 oldu.

Krizin yarattığı ekonomik daralma ÜFE değişimine de yansıdı. Şubat ayında yüzde 1.17 olan ÜFE enflasyonu Mart'ta yüzde 1.70 olarak gerçekleşti. Bunun sonucunda ÜFE'de yıllık enflasyon yüzde 3.46 olarak gerçekleşti. Üç aylık ÜFE enflasyonu da yüzde 1.70 oldu.

Mart ayında sanayide ÜFE yüzde 0.29, tarımda da yüzde 0.29 oranında arttı. İmalat sanayiinde fiyat artışı yüzde 0.20 düzeyinde gerçekleşti. Giyim eşyası imalatında yüzde 4.12 fiyat düşüşü oldu. Ana metal sanayi ürünleri de yüzde 0.78 fiyat düşüşü gördü. Mobilya imalatında fiyat düşüşü yüzde 5.18 oldu.

Enflasyon gıda ürünleri ve içecek imalatında yüzde 0.73, tütün ürünleri imalatında yüzde 7.38, tekstil ürünleri imalatında yüzde 0.77, makine ve teçhizat imalatında yüzde 0.24, büro makineleri imalatında yüzde 1.53, motorlu kara taşıtları imalatında yüzde 1.21, iletişim teçhizatı imalatında yüzde 1.78 oldu. Elektrik, gaz ve su fiyatları da yüzde 0.92 artış gösterdi.
Mart itibariyle yıllık bazda enflasyon sanayide yüzde 4.84, imalat sanayiinde 1.13 oldu. Tarımda yüzde 2.21 fiyat düşüşü oldu.