Enflasyonu indirmek zor

Şubat ayında gıda fiyatları yıllık enflasyonu yüzde 29.25 olarak gerçekleşti. Kış sebzeleri şubat ayında fiyatı en çok yükselen ve enflasyonu artıran ürünler oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) şubatta yüzde 0.16 artarken, yıllık enflasyon ocak ayındaki yüzde 20.35’ten şubatta yüzde 19.67’ye geriledi.
Gıda ve alkolsüz içeceklerde şubat ayında yaşanan yüzde 0.9 artış sonrası bu grupta yıllık enflasyon ocak ayındaki yüzde 30.97’den şubatta yüzde 29.25’e geriledi. Gıda enflasyonu her ne kadar gerilese de yıllık bazda alt kalemlerde en fazla artış gösteren ana harcama grubu olmaya devam etti. Sadece tanzim satış tezgâhına çıkan ve ite kaka market zincirlerinin reyonlarında fiyatı düşürülen ürünlerin beşinde yüzde 2.6 ile yüzde 14.7 arasında düşüş var. Domatesin fiyatı yüzde 14.7, çarliston biber yüzde 7.3 ve kuru soğanın ise fiyatı yüzde 7.2 geriledi. Patates ve salatalıkta ise fiyat artışı sırasıyla yüzde 6.7 ve yüzde 13 oranında oldu.

Yeşillik zam şampiyonu
Şubat ayında taze meyve ve sebze fiyatları Türkiye genelinde ortalama yüzde 1.78 arttı. İşlenmiş ve işlenmemiş ürünler de hesaba katıldığında tüm gıda ürünlerinin ortalama fiyat artışı yüzde 0.98 oldu.
Şubatta fiyatı en çok artan ürünler sıralamasında ilk sıralarda yeşillikler ve kış sebzelerinin yer alması dikkat çekti. Fiyatı en çok artan ürün yüzde 35.19 ile marul oldu. Maydanozun fiyatı yüzde 23.97, kırmızı lahananın yüzde 18.66 arttı.

Ana harcama grupları itibariyle 2019 Şubat’ta endekste yer alan gruplardan aylık en yüksek artış yüzde 2.48 ile sağlık grubunda gerçekleşti. Eğitimde yüzde 1.64, piyasalar tarafından yakından takip edilen gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0.90, lokanta ve otellerde yüzde 0.87 ve ulaştırmada yüzde 0.71 artış gerçekleşti.

Yurtiçi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) şubatta yüzde 0.09 artarken ocak ayındaki yıllık yüzde 32.93 artış yüzde 29.59’e geriledi.

Yukarı yönlü riskler sürüyor

Garanti Bankası Yardımcı Başekonomisti Seda Güler Mert, gıda enflasyonunun hâlâ yüksek olduğunu ve risk teşkil ettiğini vurguladı. Mert, “Gıdada beklediğimiz düzeltme gelmedi. Tanzim satışlarla negatif enflasyon bekliyorduk ama hâlâ mevsimsel ortalamada artan bir gıda enflasyonu görüyoruz. Yıllık gıda enflasyonu hâlâ yüzde 30’a yakın. İşlenmemiş gıdada taze meyve sebze grubunda yüzde 40’lara varan artışın devam ettiğini görüyoruz, bu da önümüzdeki dönem için riskli unsurlardan biri olmaya devam ediyor” yorumunu yaptı.

İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, “Yıllık enflasyonun yılın ilk yarısında yüzde 19-20 bandında seyrettikten sonra üçüncü çeyrekte düşüşünü hızlandıracağını düşünüyoruz. Enflasyonda ikna edici bir düzeltme oluncaya kadar sıkı duruşunu koruyacağını söyleyen Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine haziran toplantısı ile başlayacağı kanısındayız” dedi.

İşe yaramadı
CHP Sözcüsü Faik Öztrak, enflasyonun beklentinin altında gelmesine karşın hayat pahalılığının en yüksek olduğu ilk 10 ülke içinde olan Türkiye’nin, Liberya, Sierra Leone ve Angola gibi Afrika ülkeleriyle aynı ligde olduğuna dikkat çekti. Öztrak, gıda fiyatlarında enflasyonun çok yüksek olduğunu belirterek, “İktidarın seçim öncesi göstermelik kurduğu tanzim satış mağazalarının ise pek bir işe yaramadığı anlaşılıyor” dedi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu da “Tanzim satışlar enflasyona çare olmadı. Yaş sebze ve meyvede yıllık enflasyon yıllık yüzde 59.7. Zaten vatandaş cebine bakınca gerçek enflasyonun ne olduğunun farkında” diye konuştu.