Erdoğan dünya basınında

İngiliz Daily Telegraph gazetesi, "Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres ile yaptığı ateşli tartışmanın ardından toplantıyı hışımla terk etti" başlığıyla verdiği haberde, "Erdoğan'ın öfkesini, 'Benim için Davos bitmiştir' sözleriyle ifade ettiğini" yazdı.

"Erdoğan'ın sözünün kesilmesine, Peres'e 25 dakika, kendisine ise bunun ancak yarısı kadar konuşma süresi verilmesine tepki gösterdiği" kaydedilen haberde, "Başbakanın daha sonra düzenlediği basın toplantısında, hem oturum yöneticisinin hem de Peres'in yaklaşımından duyduğu rahatsızlığı dile getirdiği" belirtildi.

Gazete, İsrail Cumhurbaşkanının olaydan sonra Başbakan Erdoğan'ı telefonla aradığını da duyurdu.

Obama'nın danışmanı "Dondu"

"Erdoğan'ın Gazze yüzünden Davos'u terk ettiğini" yazan Guardian gazetesi de "Başbakanın Davos'u terk etmesine İsrail Cumhurbaşkanı Peres ile girdiği sert tartışmanın yol açtığını" kaydetti.

"Erdoğan'ın tartışma sırasında İsrail Cumhurbaşkanına 'Yaptığınız çok yanlış', 'Çok sayıda insan öldürüldü' gibi ifadeler kullandığını" yazan gazete, "tartışmayı izleyen kalabalık grubun arasında ABD Başkanı Barack Obama'nın danışmanı Valerie Jarrett'in de bulunduğunu" belirterek, "Jarrett'in gördükleri karşısında hayretten donup kaldığını" öne sürdü.

"Toplantıyı izleyen iş ve siyaset dünyasının liderleri olan, nazik diyalog ve uzlaşma arayışıyla tanınan insanlar için Peres ve Erdoğan'ın seslerini yükseltmeleri son derece alışılmamış bir şeydi" yorumunda bulunan gazete, "oturumdan sonra Dünya Ekonomik Forumu Başkanı Klaus Schwab'ın Erdoğan ile konuştuğunu, eski Norveç Başbakanı Kjell Bondevik'in de Erdoğan'ın salondan ayrılmasına üzüldüğünü ve bunu durumun güçlüğünü ortaya koyan bir ifade biçimi olarak gördüğünü söylediğini" yazdı.

Haberde, "Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa'nın ise Erdoğan'ın tavrını övdüğü, Başbakanın eşi Emine Erdoğan'ın da 'Peres yalan söylüyor. Bu kabul edilemez' dediği" belirtildi.
 

"Kahraman gibi karşılandı"

BBC de konuyla ilgili geniş haberinde, Başbakan Erdoğan'ın Türkiye'ye dönüşünde "kahraman gibi karşılandığını" bildirdi.

"Binlerce kişinin Erdoğan'ı havaalanında karşıladığını" belirten BBC, "Erdoğan'ın Gazze konusundaki tavrına geniş destek verildiğini, Başbakanı karşılamaya gelenlerin bazılarının 'dünyanın yeni lideri' yazılı pankartlar taşıdığı" ifade edildi.

Günlük siyaset ve ekonomi gazetesi Financial Times ise "Erdoğan'ın Orta Doğu barışıyla ilgili tartışmayı kızgınlıkla terk ettiği" başlığıyla verdiği haberde, "Davos'taki Dünya Ekonomik Forumu'nun bu diplomatik kavgayla sarsıldığını" yazdı. Financial Times haberine "Davos'taki Dünya Ekonomik Forumu, dün gece diplomatik bir kavgayla çalkalandı. İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres ile duygusal bir tartışma yapan Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, sahneyi hışımla terk etti. Olay, organizatörü Klaus Schwab'ın halklar arasındaki 'doğal anlayışa' adandığını söylediği Davos'taki en büyük aksaklıklardan biri oldu..." şeklinde devam etti.

Haberde "Yaşananların, milletler arasında anlayış oluşturulması' amacıyla yapılan Davos toplantılarında bugüne kadar ortaya çıkan en büyük olaylardan biri olduğu" belirtildi ve "Erdoğan'ın olaydan sonra düzenlediği basın toplantısında ise toplantı moderatörü, Amerikalı gazeteci David Ignatius'u kendisine söz hakkı vermemekle eleştirdiği" kaydedildi.

"İki ülke ilişkilerinin İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarından kötü etkilendiği" de belirtilen haberde, "Türk liderlerin İsrail'i sık sık ağır sivil kayıplardan dolayı eleştirdikleri" hatırlatıldı.

'Huysuzluk nöbetleri geçiren Türk'

Times gazetesi ise olaya, Davos'la ilgili kısa haberleri arasında yer veriyor. Gazeteye göre, bu yıl sönük geçen toplantılarda ilk "teatral heyecan" bu olayla yaşandı. Times, Peres'in uzun ve öfkeli konuşmasına yanıt vermek isteyen Erdoğan'ın sözünün kesildiğini belirterek, başbakanın hakkını teslim ediyor. Ancak Erdoğan'ı "huysuzluk nöbetleri geçiren Türk" diye tanımlamaktan da geri kalmıyor...
 

'İsrail ile Müslüman müttefik arasında işler karıştı'

ABD'de yayımlanan New York Times gazetesi, Davos'ta Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres arasında tartışma yaşanması ve Erdoğan'ın oturum yöneticisini protesto ederek paneli terk etmesiyle ilgili gelişmeyi, ''İsrail ile Orta Doğu barış sürecinde anahtar rol oynayan Müslüman müttefiki arasındaki ilişkileri karıştırdığı'' yorumuyla verdi.

Gazete, Başbakan Erdoğan'ın İsrail'in Gazze saldırılarını güçlü bir şekilde eleştirmiş olsa da Türkiye ile İsrail'in uzun yıllardır yakın diplomatik ilişkileri olduğunu ve Hamas ile teması olan Türkiye'nin İsrail, Suriye, Lübnan ve Filistinliler arasında arabuluculukta giderek büyüyen bir rol oynadığını yazdı.

ABD Başkanı Barack Obama'nın Orta Doğu özel temsilcisi George Mitchell'in planlanan Türkiye ziyaretinin ertelendiğini belirten gazete, Ankara'daki ABD Büyükelçiliği kaynaklarına dayandırdığı haberinde, bu ertelemenin dünkü olayla ilgili olmadığını, Mitchell'in sıkışık programından kaynaklandığını kaydetti.

Wall Street Journal

Ekonomi çevrelerinin gazetesi Wall Street Journal, konuyla ilgili haberinde, Türkiye'nin bölgede İsrail ile normal ticari ve siyasi ilişkileri olan birkaç Müslüman ülkeden biri olduğunu yazdı.

Sivil toplum kuruluşu Uluslararası Kriz Grubunun Türkiye temsilcisi Hugh Pope'un düşüncelerine de yer veren gazete, Pope'a göre Türkiye'nin son dönemde ''bölgede kendi konumunu sınırlayan eski geleneksel ilişkilerine karşı daha az bağımlılık hissettiğini, özellikle Başbakan Erdoğan'ın kişisel olarak Gazze'de olanlara endişelendiğini, Erdoğan'ın 2004'te yine Gazze'de çıkan çatışmalar ve 2006'da İsrail'in Lübnan'a girişinde de sesli olarak düşüncelerini dile getirdiğini'' yazdı.

Bu zamana dek bu endişelerin Türkiye'nin İsrail ile olan pragmatik ilişkilerini etkilemediğini yazan gazete, iki ülkenin askeri ilişkilerine ve Türkiye'nin İsrail ile Suriye arasında arabuluculuk rolüne dikkati çekti. Gazete, Dünya Ekonomik Forumu yetkililerinin paneldeki gerginliğin ardından Başbakan Erdoğan ile İsrail Cumhurbaşkanı Peres arasında bir telefon görüşmesinin olduğunu ve iki liderin ''konuyu kapattıklarını'' kaydetti.

'Erdoğan ülkesinde puan topladı'

Başbakan Erdoğan ile İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres arasında yaşanan gerginliğe internet sayfasında geniş yer veren Avusturya devlet televizyonu ORF, ''Başbakan Erdoğan'ın Davos'taki gerginliğin ardından ülkesinde puan topladığı'' yorumunda bulundu.

Erdoğan'ın Davos dönüşü İstanbul'da binlerce kişi tarafından ''Davos fatihi'' ve ''Dünya lider görsün'' gibi sloganlar ile Türk ve Filistin bayraklarıyla karşılandığına işaret eden ORF, İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres'in Davos'taki oturumda yaptığı konuşmayı da ''duygusal'' olarak niteledi. ORF, İsrail'in Haaretz gazetesini kaynak göstererek Peres'in Başbakan Erdoğan'ı arayarak ''Davos'taki gelişmelerden üzüntü duyduğunu ilettiğini'' kaydetti.

Avusturya'da yayımlanan günlük gazeteler de Davos'taki gelişmeleri uluslararası ajansların geçtiği haberlerden yorumsuz olarak sayfalarına taşıdı.
 

Alman televizyonları

Davos'daki gelişme, Alman televizyonlarında da geniş şekilde ele alındı. Alman özel televizyon kanalı ''N24'', İstanbul ve İsrail muhabirlerine bağlanarak, son gelişmeleri aktardı. Haberde, Erdoğan'ın Türkiye'ye dönüşünde bir halk kahramanı gibi karşılandığı, konuşmasında Gazze savaşına karşı olmasına rağmen İsrail ve Yahudi karşıtı olmadığını söylediği belirtildi.

Televizyon kanalının İstanbul muhabiri, Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin yeniden düzelmeye başladığını belirterek, her iki liderin de birbirine saygı duyduklarını ifade ettiklerini söyledi.

''N24''ün İsrail muhabiri de, Peres'in Türkiye ile ilişkilerin iyi olmasını istediğini belirterek, İsrail'in endişesinin, Erdoğan'ın konuşmalarının ''Türkiye'deki İsrail karşıtı havayı daha da artırması'' olduğunu ifade etti. İsrail'in eleştirilmesi gereken tarafın Hamas örgütü olduğuna inandığını kaydeden muhabir, bu arada Gazze'de uzun süreli bir ateşkes sağlanması yönündeki gelişmelerin olumlu göründüğünü sözlerine ekledi.

Diğer birçok Alman televizyon kanalı da benzer haberler yayınladı.
 

Belçika basını

Belçika basını da konuyla ilgili haberlerinde, "Erdoğan çok kızdı, Peres özür diledi", "Erdoğan'dan Şimon Peres'e: Siz insanları öldürüyorsunuz", "Erdoğan kızarak Davos tartışmasını terk etti" gibi başlıklar kullandı.

Haberlerde, "Erdoğan'ın Davos'taki Gazze tartışmasını kızgınlıkla terk ederken, İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres'in uzun konuşmasına cevap verme hakkı tanınmaması nedeniyle toplantıyı düzenleyenleri kınadığı" ifade edildi.

Erdoğan'ın "Davos'a bir daha gelmem" şeklindeki tepkisine de yer verilen haberlerde, Başbakan Erdoğan ve İsrail Cumhurbaşkanı arasındaki tartışma detaylı şekilde anlatıldı.
 

İspanya basını

İspanya'nın sağ görüşlü ABC gazetesi ise "Uluslararası tansiyon: Gazze diplomasiyi tatsızlaştırıyor" ifadesini ön plana çıkararak verdiği haberinde, "Gerek Davos'ta Erdoğan'ın öfkelenerek paneli terk etmesi gerekse İspanya Ulusal Mahkemesi'nin 22 temmuz 2002 tarihinde Gazze'de yapılan saldırıdan dolayı İsrail hakkında soruşturma başlatması İsrail'in Gazze'ye düzenlediği son saldırıların somut sonuçlarıdır" ifadesine yer verdi.

El Mundo da "Erdoğan, Gazze'deki ölümlerden Peres'i suçladıktan sonra öfkelenerek Davos'u terk etti" başlığı altında verdiği haberinde, "Davos'ta iki gündür görülen sakin ortamın Erdoğan'ın öfkeli şekilde panel salonunu terk etmesinden sonra bozulduğunu" savundu.

Katalan gazetelerinden La Vanguardia ise "Erdoğan'ın kendisine cevap hakkı verilmemesine sinirlenerek oturumu terk ettiğini" belirtti, "ancak bu olaydan dolayı Türkiye ile İsrail arasındaki tarihi ittifakın bozulma ihtimalinin olduğunu" savundu.

"Öldürmenin ne olduğunu iyi bilirsin"

Lübnan'da Arapça olarak yayımlanan As Safir gazetesi ise konuyla ilgili haberini, "Erdoğan'dan Peres'e: Sen öldürmenin ne olduğunu iyi bilirsin" başlığıyla verdi.
Gazete, dün akşam Davos'ta yaşanan olayın "Türk-İsrail ilişkilerindeki en büyük bomba olduğu" yorumunu yaptı.

Nahar gazetesi ise konuyla ilgili haberini birinci sayfadan verdi ve "Başbakan Erdoğan, Davos'ta Gazze konulu tartışmayı terk etti" başlığını kullandı.

"İstanbul'a roket atılsaydı ne yapardınız?"

İsrail basını, Davos'taki panelde meydana gelen gelişmeler geniş yer verirken, Yedioth Ahranot gazetesi, ilk sayfasında "Peres'den Erdoğan'a: İstanbul'a roket atılsaydı siz ne yapardınız" manşetiyle çıktı.

Davos'ta Erdoğan konuşurken, Peres'in kendisine dikkatle baktığı bir fotoğraf karesi, manşeti süslüyor. Aynı gazete, Türk Musevilerinin, Türkiye'deki İsrail karşıtı gelişmelerden duyduğu endişeleri dile getiren "Türk Musevileri: Sokağa çıkmaya korkuyoruz" başlığını kullandı.

İsrail Başbakanı Ehud Olmert'in konuyla ilgili, "Her ateşe anında cevap vermeyeceğiz. Gerektiği zaman cevap vereceğiz" sözleri yine bir alt başlık olarak yer aldı.

"Türkiye Başbakanı'nın Peres'e saldırısı şöyle gelişti: Peres'e doğru bağırarak, siz Gazze'de çocukları öldürdünüz" ifadesi ve Peres'in gece yarısına doğru Erdoğan'ı telefonla aradığı bilgisi de sayfada dikkat çekiyor.

Gazetenin üçüncü sayfasında "Türk saldırısı" ve "Davos'ta dram" başlıkları, Erdoğan'ın sahneyi terk ettiği anı da yansıdan üç fotoğrafa eşlik ediyor.
 

"Türkiye Peres'e karşı"

Ülkenin yine İbranice yayımlanan gazetelerinden Maariv'de de manşet yine "Davos" oldu. Maariv, "Türkiye Peres'e karşı" manşetini kullanırken, Erdoğan'ın öfkeyle salonu terk ettiği ve Peres'e "Siz insan öldürüyorsunuz" dediğini aktardı.

İsrail televizyonlarının siyasi yorumcuları da Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu tavırları ile "taraf" olduğunu öne sürerek, bu nedenle Ortadoğu barış çabalarında arabulucu olmasının mümkün olmadığını dile getirdiler. Ayrıca Erdoğan'ın üslubunun diplomatik olmadığı da ifade edildi.

"Türkiye ile İsrail arasındaki özel ilişkisi tehlikede"

Türkiye ile İsrail arasındaki "özel ilişkinin tehlikede" olduğu öne sürüldü. The Economist dergisi, Türkiye'de İsrail karşıtı söylemlerin sürmesi halinde İsrail'in "Ermeni soykırımı" konusuna ilişkin tavrını değiştirebileceğini öne süren dergi, İsrailler için "Şimdiye kadar pragmatizm üstün geldi ve Türklerin yanında yer aldılar. Ancak Eğer Sayın Erdoğan İsrail'i azarlamayı sürdürürse fikirlerini değiştirebilirler." diye yazdı.

"Gezegenimizdeki çok kişinin söylemek istediklerini dile getirdi"

Yunan devlet televizyonu NET, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın dün Davos'ta, ''Gezegendeki çok kişinin söylemek istediklerini dile getirdiği'' yorumunu yaptı.
Net, İsviçre'nin Davos kentinde dün yapılan panelde yaşananlara öğle haber bülteninde geniş yer verdi.

"Türkiye Başbakanı, Yahudilere karşı değil, katliamlara karşı"

Peres'in "Gazze'deki katliamı savunmasına" Başbakan Erdoğan'ın gösterdiği tepki, İran basınının ana gündem maddesini oluşturdu.

Televizyon kanalları "Türkiye Başbakanı'nın, Türk halkının duygularına tercüman olduğu ve İsrail katliamlarına duyulan öfkeyi yansıttığı" görüşü dile getirildi.

Rusya'da internet siteleri

Rus Vesti televizyonunun internet sitesinde, "Erdoğan, Peres ile katıldığı toplantıyı terk etti" başlığıyla yayımlanan haberde, Erdoğan'ın oturumdan ayrılma anının görüntülerine yer verildi.

"Mignews" adlı internet sitesinde de "Türkiye ve İsrail liderleri arasındaki konuşma skandala dönüştü" başlığıyla yayımlanan haberde, "Başta yüksek sesle konuşmayacağını açıklayan Erdoğan, konuşmasının sonunda adeta bağırmaya başladı" denildi.

"Bazı Araplar bundan bir şeyler öğrenecek mi?"

Suriye'de yayımlanan El Tavra gazetesinin internet sayfasında yayımlanan yorumda, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Davos'taki tavrının ''Arap ülkelerine de örnek olması'' tavsiye edildi.

Ali Kasım imzalı yorumda, Erdoğan'ın böylece, ''İsrail yalanlarına karşı en açık ve net protestoyu yapmış olduğu'' ifade edildi.
 

El Kuds El Arabi. "Şövalye gibi"

Londra'da Arapça yayımlanan ''El Kuds El Arabi'' gazetesinin internet sayfasında, ''Erdoğan'a binlerce teşekkür'' denilerek, ''Erdoğan'ın paneli terk etmesinin, Araplara bir ders olduğu'' ifadesine yer verildi.

El Cezire

El Cezire televizyonu da internet sitesindeki haberinde, ''Erdoğan'ın Davos'tan ayrılması masayı tepetaklak etti ve Batıyı zor durumda bıraktı'' başlığı kullanıldı.

Davos çıkışlı haberde, ''İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres, gür ve acıklı bir sesle ülkesinin Hamas'tan çok fazla çektiğini, kadın ve çocukların roket seslerinden nasıl ürktüğünü anlatarak katılımcıların sempatisini topladığını düşünüyordu'' denildi. Peres'in, ''Hamas'ı, Yahudilerden nefret ettiği ve İsrail'i yok etmek istediği için kabullenmedikleri ve bundan ötürü, onlara bir ders verilmesi gerekiyordu'' şeklinde bir tablo çizmeye çalıştığı kaydedildi.