Filistin giderek BM ve ABD'ye yöneliyor

Uzmanlar, uzun yıllardır süren müzakere sürecine rağmen bir türlü devlet kurma hayali gerçek olmayan Filistinlilerin, Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın cuma günü Arap Birliği toplantısı sırasında son dönem müzakereleri tıkayan Yahudi yerleşim birimi inşaatlarının durdurulmaması üzerine müzakerelere alternatiflerden söz etmesine işaret ediyor.

Bu son müzakerelerin başarısız olması durumunda Abbas'ın önerdiği alternatiflerin, Amerikan yönetiminden 1967 sınırlarında bir Filistin devletini tanımasını istemek, bu amaçla BM Güvenlik Konseyine başvurmak ya da BM Genel Kurulundan işgal altındaki toprakların uluslararası himayeye girmesini talep etmek olarak sıralandığı belirtiliyor.
Filistinli müzakerecilerden Muhammed Ştayye de, ''Madrid'de 1991'deki barış konferansından beri geçen 19 yıl sonunda İsrail ile müzakerelerden hiçbir şey çıkmadı. Barış isteyen bir İsrail hükümetiyle İsrail'e baskı yapmaya muktedir bir Amerikan yönetiminin aynı ana denk gelmesini beklemeye devam etmenin Filistinliler için bir anlamı yok. İşgalci İsrail'in kendi kendine işgale son vermesini beklemenin de bir anlamı yok'' ifadesini kullanıyor.

Madrid'deki konferans Oslo'da 1993'te özerklik anlaşması ve Filistin Yönetimi'nin kurulmasıyla sonuçlanmıştı ama bir devlet ilanı, nihai anlaşma girişimlerinin başarısızlığı yüzünden hep uzak bir noktada tutulmuştu.

Filistinli uzman Hani El Masri, uzun zamandır silahlı mücadele değil de müzakere edilen bir anlaşmadan yana olduğu bilinen Abbas'ın da İsrail ile müzakere yolunun bir sonuç vereceğinden şüphe etmeye başladığını belirterek, ''Abbas hemen hemen müzakerelerin başarısızlığına ikna olmuş bulunuyor'' görüşünü dile getirdi.

Arap Birliği de Libya'daki toplantıda, Filistin liderinin tutumunu onayladı ve ABD'ye bu sorunu çözmek için 1 ay müddet tanıdı. Bu konuda Bir Zeit Üniversitesi Siyasi Bilimler Fakültesi profesörü Samir Avad, ''Filistinliler yararına ciddi bir Amerikan müdahalesi olmayacağı açık, olsa bile zaten İsrailliler buna uymaz'' diye konuştu.

İsrail basınındaki haberlerde, ABD Başkanı Barack Obama yönetiminin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya sofistike silahlar verme ve BM'de bir Filistin devleti ilan edilmesinin tartışılmasına yönelik her girişimi engelleme taahhüdünde bulunduğu buna karşılık 60 günlük yeni bir moratoryum ilan edilmesini istediği yazıyor.

Sonuçta Filistinlilerin müzakerelerdeki tek diplomatik silahının Filistin Yönetimi'ni fesh etmek olduğu konuşuluyor.

1990'lardan beri müzakerelere katılan İsrailli eski bakanlardan Yossi Beilin, ''Tek ciddi alternatifler tek taraflı alternatifler. Filistinlilerin Filistin Yönetimini feshetmek tehdidinde bulunması mümkün, bu yapabilecekleri birşey. Bunun için kimsenin onayına ihtiyaçları yok'' görüşünü dile getiriyor.

Nitekim Filistinli baş müzakereci Saeb Erakat, mevcut müzakerelerin başladığı Eylül ayında, yeni bir başarısızlık durumunda Filistin Yönetimi'nin Hamaslı radikal dincilerin lehine olmak üzere yok olma riskiyle karşı karşıya bulunduğu uyarısı yapmıştı.