Fındık hasadı yarın başlıyor

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye'nin dünya fındık üretiminin yaklaşık yüzde 75'ini karşıladığını, 2011-2012 sezonunun 11 aylık döneminde 216 bin 595 ton iç fındık ihracatından 1 milyar 722 milyon 283 bin 53 dolar gelir elde edildiğini bildirdi.

Karadeniz Bölgesi'nde yaklaşık 2 milyon üreticinin geçim kaynağının fındık olduğunu anımsatan Bayraktar, birçok firmanın fındık ticaretiyle uğraşması ve emek yoğun iş kolu olması nedeniyle fındık üretiminin işsizliğin önlenmesinde önemli rol oynadığına işaret etti. Fındığın bölgenin sosyo-ekonomik yapısının lokomotifi durumunda olduğunu vurgulayan Bayraktar, topoğrafik yapısı itibarıyla tarıma elverişsiz eğimli arazilere sahip coğrafyada fındık üretiminin erozyonu ve olabilecek heyelanları önleyerek toprakların muhafazasında rol oynadığına dikkati çekti.
 

'Yüksek rekolte açıklamaları fiyatı düşürüyor'

Bölgede fındık veriminde yıllara göre önemli dalgalanmalar görüldüğünü, iklim şartları, gerekli kültürel işlemlerin yeterince yapılmaması, fındık bitkisinde görülen periyodisite (var yılı-yok yılı) ve fındık bahçelerinin yaşlı olması gibi etkenlerin verimde değişikliklere neden olduğunu bildiren Bayraktar, açıklamasında şu bilgilere yer verdi: ''Bölgeden alınan veriler, 2012/2013 üretim döneminde gerek iklim şartlarının uygun gitmesi, gerekse de üründe 'var yılı' olması gibi nedenlerle rekoltenin bir miktar yüksek olacağı yönündedir. Buna karşılık sınırlı sayıda alıcının olması, henüz hasat sezonu tamamlanmamasına karşılık yüksek rekolte açıklamaları nedeniyle tüccarın fındığı çok düşük fiyatlarla almak istemesi üreticinin mağduriyetine neden olacaktır. Nitekim şu anda oluşan piyasa fiyatlarında az da olsa düşüşler olduğu, alıcıların bir kısmının fiyatların daha da düşeceği beklentisiyle fiyat vermediği gözleniyor. Zaten serbest piyasa ekonomisi kurallarına aykırı durum gösteren '400 bin fındık üreticisine karşılık çok az sayıdaki alıcı' tablosu piyasayı olumsuz etkileyecek ve üreticinin daha da zor durumda kalmasına neden olacak.''
 

'Maliyet yüksek'

Bayraktar, üreticinin verimli ve kaliteli ürün için, fındık üretiminin başlangıcından hasat dönemine kadar geçen devrede mazot, gübre, ilaç gibi gerekli ve aynı zamanda yüksek fiyatlı temel girdileri kullandığına vurgu yaparak, özellikle Doğu Karadeniz'deki kaliteli fındığın üretildiği ekonomik ömrünü tamamlamış fındık bahçelerindeki verim düşüklüğü ve işletmelerin küçük ve çok parçalı olmasının maliyetleri daha da artırdığını belirtti.

Bayraktar, açıklamasında ''Buna fındık toplama işçilik maliyetlerinin de eklenmesiyle maliyetler daha da yükselmektedir. Üreticimizin ürününü maliyetinin altında bir fiyata satması, zor durumda olan üreticimizin daha da mağdur olması demektir'' ifadelerini kullandı.

TMO'nun, daha önceki yıllarda olduğu gibi üreticinin fiyatlarla ilgili beklentilerine olumlu katkı sağlaması gerektiğine işaret eden Bayraktar, TMO'nun bu üretim sezonunda da fındık fiyatlarının tahmin edilen yüksek rekolteden dolayı düşmemesini temin etmek amacıyla, piyasayı regüle etmesi, piyasada fiyat istikrarının oluşması için müdahale alım fiyatlarını belirlemesinin büyük önem arz ettiğini bildirdi.
 

'Müdahale olmazsa alan bazlı destek gerekli'

TMO'nun piyasaya müdahale etmesinin mümkün olmaması halinde alan bazlı desteğin devam etmesi gerektiğini belirten Bayraktar, şunları kaydetti: ''Bilindiği üzere fındık üretim maliyetlerini düşürmek amacıyla 2009 yılının Haziran ayında açıklanan Fındık Stratejisi kapsamında, fındığın taban arazilerden sökülmesi, daha ziyade yamaç arazilerde üretimin desteklenmesi amacıyla fındık üreticilerine dekara 150 lira destek prim ödenmeye başlanmıştı. Üretim maliyetlerini aşağıya çeken ve 3 yıldır uygulanan alan bazlı destekler, 2011 yılında sona ermiş, bu dönemde fındık üreticilerine toplam 1,8 milyar lira ödeme yapılmıştı. Bölgede kaliteli fındık üretiminin sürdürülebilirliği, ihracat açısından önem arz eden piyasadaki fiyat istikrarı ile yeterli miktarda kaliteli ürünün piyasada bulunabilmesi ancak, yüksek üretim maliyeti nedeniyle zor durumda olan üreticinin desteklenmesiyle mümkün olabilecektir. Bu nedenle TMO'nun piyasaya müdahale etmemesi durumunda fındıkta dekar başına 150 lira olarak belirlenen ve 3 yıldır hiçbir artış yapılmadan devam eden fındık üreticilerimizin yaklaşık yüzde 84'ünün faydalandığı alan bazlı desteklerin sürdürülmesi gerekir.''

Bayraktar, Türkiye için ekonomik önemi büyük olan fındığın hak ettiği değeri bulabilmesi, ihracatta bulunduğu yeri koruyabilmesi ve dış dünyada kaliteli Türk fındık imajının zedelenmemesi açısından bunun büyük önem arz ettiğini vurguladı.