Füze kalkanına Montrö engeli

Türkiye, 19-20 Kasım tarihlerinde Lizbon’da yapılacak NATO zirvesinde onay verirse, “Aşamalı Uyarlanabilir Yaklaşım” (Phased Adaptive Approach) adı verilen proje için düğmeye basılmış olacak. 2011 yılı içinde Karadeniz’e, denize konuşlu Aegis Silah Sistemi gibi SM-3 önleyici füzeler yerleştirilecek. Ancak, Karadeniz’de yüzer durumda bulunan gemilere söz konusu silah sistemlerinin ve SM-3 füzeleri yerleştirilecek olması, Montrö’nün getirdiği sınırlamaları gündeme taşıdı.

Eğer bu füzeleri ve silah sistemlerini taşıyan gemiler, ABD gibi Karadeniz’e kıyıdaş olmayan ülkelerin bayrağını taşıyıp, 15 bin ton sınırından aşağıda olursa, Karadeniz’e çıkabilecek ancak burada 21 günden fazla kalamayacak. Bu durumun da füze kalkanı uygulanabilirliğini ortadan kaldıracağı için; Montrö’ye göre tonaj, sınıf ve süre sınırlamasına tabi olmayan Romanya ve Bulgaristan gibi Karadeniz’e kıyıdaş ve aynı zamanda NATO üyesi ülkelerin devreye girmesinin önünü açacak.

Cumhuriyet’in sorularını yanıtlayan deniz hukuku uzmanı Ali Kurumahmut, dünya denizleri arasında statüsü özel bir sözleşme ile düzenlenmiş tek denizin Karadeniz olduğuna da vurgu yaparak, “Diğer taraftan, uluslararası anlaşmalarla yarısı Türkiye’nin egemenlik alanı olarak tescil edilmiş olan Karadeniz’de Türkiye’nin önderliğinde, Rusya ve diğer kıyıdaş ülkelerin katkı sağlamasıyla Karadeniz somutunda güvenlik en üst düzeyde sağlanabilmektedir. Şunu diyebiliriz ki dünya denizlerinde güvenlik sorunu olmayan tek deniz Karadeniz’dir” diye konuştu.