Genelgeye danıştay el attı

Danıştay, YÖK'ün, öğretim üyelerinin kamu ve meslek kuruluşlarında görev almasını üniversite yönetiminin iznine bağlayan genelgesinin yürütmesini durdurdu.

Türk Tabipleri Birliği, ''kamu kuruluşları veya meslek kuruluşlarının yönetim veya denetim organlarında görev alan üniversite öğretim elemanlarının, bu görevlerini ancak 2547 sayılı Yasanın 38. maddesi kapsamında görevlendirilerek yerine getirebilecekleri; aksi takdirde, 2547 sayılı Yasanın 36. maddesi kapsamında görev yapan öğretim elemanlarının anılan kuruluşlarda görev yapamayacaklarına'' ilişkin Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'nın 17 Kasım 2008 gün ve 33505 sayılı genelgesinin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle dava açmıştı.

Danıştay 8. Dairesi, söz konusu YÖK genelgesinin yürütmesini oy birliği ile durdurdu. Daire'nin gerekçeli kararında, 2547 sayılı Yasanın 36/a-1 maddesinde; üniversitede devamlı statüde görev yapan; profesör ve doçentlerin bütün mesailerini üniversite ile ilgili çalışmalara hasredecekleri; bunların, özel yasalarla belirlenen görevler ve telif hakları hariç olmak üzere, yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde ücretli veya ücretsiz, resmi veya özel başkaca herhangi bir iş göremeyecekleri, ek görev alamayacakları, serbest meslek icra edemeyecekleri düzenlemesine yer verildiği hatırlatıldı.

Kararda, söz konusu yasanın 38. maddesinin ise öğretim elemanlarının ihtiyaç duyulan konularda, yasada belirtilmiş kamu kurum ve kuruluşlarında, Üniversite Yönetim Kurulunun uygun görmesi ve rektörün onayıyla geçici bir süre görev almalarına olanak tanındığı kaydedildi.

Dava konusu genelgede belirtilen görevlerin ise öğretim elemanının bilimsel özerkliğe sahip olan üniversitelerde icra ettiği yüksek düzeyde eğitim öğretim faaliyeti ile bilimsel araştırma, yayın ve danışmanlık kapsamında bulunmadığı belirtilen kararda, ''Anayasal düzenlemeye dayanan kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında öğretim elemanlarının yerine getirdikleri faaliyet; meslek mensuplarının müşterek ihtiyaçlarının karşılaması, mesleki faaliyetlerinin kolaylaştırılması, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak geliştirilmesi, birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlük ve güvenin hakim kılınarak mesleki disiplin ve ahlakın koruması amacını taşımaktadır'' denildi.

"Genelgeyle hak sınırlandırılıyor"

Kararda, kamu kuruluşları veya üyesi bulundukları meslek kuruluşlarının yönetim veya denetim organlarına seçilen öğretim elemanlarının faaliyetlerinin ''doğrudan mesleklerinin icrasına yönelik olmayıp; kaynağını Anayasa ve yasalardan alan meslek kuruluşlarının kuruluş yasalarında yer alan görevlerinin gerçekleştirilmesinin sağlanmasına yönelik'' olduğu ve kamu görevi niteliği taşıdığı belirtildi.

Öğretim elemanlarının kamu kuruluşları veya meslek kuruluşlarının yönetim veya denetim organlarında görev almalarına yönelik Anayasa ve yasalarla tanınan hakların gerçekleşmesinin genelge ile sınırlandırılmasının, maddenin kapsamının genişletilmesine yol açmayla eş anlamlı olacağına işaret edilen kararda, şöyle denildi:
''Kaynağını Anayasa'dan ve yasalardan alan meslek kuruluşlarının yönetim ve denetim kurullarına seçilebilme ve bu suretle kamu görevini yerine getirebilmesi hakkının, farklı bir yorumla izne bağlanması hukuksal açıdan mümkün görülmemektedir.
Bu durumda, 2547 sayılı Yasanın 36. maddesi kapsamında görev yapan öğretim elemanlarının kamu kuruluşları veya meslek kuruluşlarının yönetim veya denetim organlarında görev alabilmelerini 2547 sayılı Yasanın 38. maddesi kapsamında değerlendirerek, Anayasa'dan kaynaklanan hakkın gerçekleşmesini ve etkin olarak yürütülmesini kısıtlayan dava konusu genelgenin hukuka aykırı olduğu ve giderilmesi güç veya olanaksız zararlar doğuracağı açıktır.''

YÖK karara itiraz ederse dosya Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na gidecek.