G.Kıbrıs'ın 'mülkiyet' planı

KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ile Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas, Kıbrıs müzakereleri çerçevesinde 28 Ocak'ta yapacakları görüşmede, mülkiyet konusunu ele almaya başlayacak.

Rum Politis gazetesi, Kıbrıs Rum tarafının mülkiyet konusuyla ilgili görüş ve önerilerini içeren 80 sayfalık bir dosya hazırladığını ve ana görüşünün, ''taşınmaz mal konusunda ilk söz hakkının 'yasal' sahibe ait olması'' şeklinde olduğunu yazdı.

Liderlerin mülkiyet konusunda müzakerelere başlayacaklarını, bu çerçevede müzakere gruplarının ''iade, takas ve tazminat'' unsurlarına dayanan çalışmalar yaptıklarını belirten gazete, mülkiyet konusunda ilerlemede kilit noktanın, Kıbrıs Türk tarafının ''taşınmaz mal konusunda ilk söz hakkının 'yasal' sahibe ait olması'' ilkesini kabul edip etmemesi olacağını savundu.

Gazete, Cumhurbaşkanı Talat'ın ''iki bölgeliliği ihlal ettiği gerekçesiyle, bu ilkeyi en azından ilk aşamada müzakere etmeye pek niyetli görünmediğini'' kaydetti.

Habere göre, Kıbrıs Rum tarafı mülkiyet konusundaki müzakerelere öneri-belge niteliğinde yaklaşık 80 sayfalık bir belgeyle gidecek, bu belgenin temel ilkesi ise ''uluslararası hukuk kurallarında öngörüldüğü şekliyle, mülkün 'yasal' sahibinin mülkünü nasıl değerlendireceği konusunda herkesten önce karar verme hakkının olması gerektiği'' yönünde.

"Türklerin taşınmaz malı nüfustan az olmalı"

''Kıbrıslı Türklerin kendi devletçiklerinde nüfus çoğunluğuna sahip olmasını'' kabul eden Kıbrıs Rum tarafı, ''taşınmaz mal çoğunluğu'' oranının ise nüfus oranından daha düşük olması gerektiğini savunuyor.

Kıbrıs Rum tarafı, Kuzeydeki Kıbrıslı Türklerin ''taşınmaz mal çoğunluğu'' oranının nüfusuna oranla düşük olması talebini, ''Kuzeydeki taşınmaz malların çoğunun 'yasal' sahiplerinin Kıbrıslı Rumlar olduğu'' iddiasına dayandırıyor.
Habere göre, Kıbrıs Rum tarafının belgesinin başlıca özeti şöyle:

''1- Belgede 68 alt bölüm bulunuyor.
2- İade, takas ve tazminatlar şeklindeki formülün dengeli bir biçimde uygulanması uygun görünüyor.
3- 1974'te terk edilen taşınmaz mallar, ev, dükkan, ticarethane veya tarım arazisi gibi kategorilere ayrılarak buna göre değerlendiriliyor.
4- Mülkiyet düzenlemesinde taşınmazın yasal sahibi tarafından kullanım şekli dikkate alınıyor. Yani yasal sahibin taşınmazı terk etmek zorunda mı kaldığı (göçmen mi olduğu) ya da söz konusu taşınmazı başka bir amaçla, örneğin yazlık ev olarak mı kullandığı gibi.
5- Ayrıca taşınmazların bugünkü kullanıcılarının kimler olduğu da göz önüne alınıyor. Yani kullananın Kıbrıslı Türk mü, 'yerleşik' mi (Türkiye'den gelen) yoksa üçüncü ülke vatandaşı mı olduğu gibi.
6- Yeniden yerleşme (taşınma) söz konusuysa, özellikle Kuzey'deki Kıbrıslı Türklerin kaldıkları taşınmazlar söz konusu olduğunda, belirli bir 'son kullanım süresi' öngörülüyor. Yani taşınmazın, bunda ikamet eden kişi tarafından 3-20 yıl arasında kiralanması, böylece olası ekonomik sorunların azaltılması amaçlanıyor.
7- Geniş bir yelpazede karar alma yetkisine sahip olacak 'Mülkiyet Konseyi' belgede önemli bir yere sahip.
8- Belgenin asıl dayanağı ise her iki taraftaki vatandaşların tazminat mekanizmasına güvenmesinin sağlanması. Kıbrıs Rum tarafı, tazminat mekanizmasının güvenilir olması durumunda Kıbrıslı Rumların birçoğunun taşınmaz mallarına geri dönmek yerine tazminat almayı tercih edeceği görüşüne sahip.''

"İlk söz hakkı"

''Bir diplomatik kaynağa'' dayanarak, KKTC Cumhurbaşkanı Talat'ın, Rum tarafının ''taşınmazların yasal sahiplerinin ilk söz hakkı'' ilkesinden vazgeçmesi durumunda her şeyi görüşmeye açık olduğunu belirttiğini iddia eden gazete, Kıbrıs Türk tarafının Kuzeye gelecek Rum nüfusun oranının sınırlandırılması talebinin de bulunduğunu ileri sürdü.

Habere göre, Hristofyas'ın müzakere grubu, hazırladıkları belgenin nasıl sunulacağı konusunda iki ayrı görüşe sahip. Bir grup 80 sayfalık belgenin tek seferde sunulmasından yana tavır takınırken, diğer grup söz konusu belgenin taktiksel açıdan üçe bölünerek parça parça sunulmasından yana.

Politis gazetesi: Nisan ayında Brüksel'de toplantı var

Kıbrıs Rum kesiminde yayımlanan Politis gazetesi, ''Brüksel'de Kıbrıs sorununun güvenlik boyutuyla ilgili nisan ayında uluslararası toplantı yapılacağını'' duyurdu. Gazete, Kıbrıs sorununa ilişkin, ''Güvenlik ve Garantiler'' konusunun 6-7 Nisan tarihlerinde Brüksel'de ''kapalı kapılar'' ardında yapılacak toplantıda ortaya konulacağını yazdı.

Habere göre, Avrupa Siyaset Araştırmaları Merkezi tarafından düzenlenecek toplantıya Kıbrıs sorununa direkt müdahil olan ülkelerin temsilcileri ile AB ve BM yetkililerinin yanı sıra güvenlikle ilgili akademisyenler ve uzmanlar katılacak.

Çözüm sonrasında gerek adada, gerek tüm geniş bölgede güvenlik mekanizmasının tüm boyutlarının ele alınacağı toplantıda, taraflarca kabul edilmesi mümkün olan mevcut sistemin revizyonunun mümkün olup olmadığının araştırılması hedefiyle, garantilerle ilgili alternatif görüşler de gündeme gelecek.

Güvenlik 5 başlıkta

Gazete, güvenlik konusunun, ''Çözümden sonra Kıbrıs ile ilgili bölgesel ve iç güvenlik tehditleri''; ''Türkiye, Kıbrıs ve Avrupa Savunma ve Güvenlik Siyaseti''; ''Kıbrıs sorununun çözümünün hayata geçirilmesi garantisi: Kıbrıslı Türklerin, Kıbrıslı Rumların, Türkiye ve Yunanistan'ın rolü''; ''Kıbrıs sorununun çözümünün hayata geçirilmesi garantisi: BM, AB ve Uluslararası Toplumun Rolü''; ''Bölgesel Güvenlik Ortakları Olarak Türkiye, Yunanistan ve Birleşik Kıbrıs'' şeklinde 5 başlığa ayrıldığını da yazdı.