Gül: Anayasayla ilgili bir tıkanıklık var

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Portekiz Cumhurbaşkanı​ Anibal Cavaco Silva ile yaptığı baş başa görüşmenin ardından heyetlerarası görüşmelere geçildi. Ziyaretinde Gül'e eşlik etmek üzere sabah saatlerinde Lizbon'a gelen Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik de görüşmelerde hazır bulundu.

Görüşmelerin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Gül, Cavaco Silva'ya teşekkür etti. Gül, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik ve çok sayıda milletvekili, işadamları ve yatırımcılarla beraber Portekiz'e geldiklerini anımsatarak, Portekiz ve Türkiye arasındaki ilişkilerin daima dostane olduğunu vurguladı.

Gül, imparatorluk geçmişi olan iki ülke olarak ilişkilerin tarihten alınan destekle bugün de mükemmel bir şekilde geliştiğine işaret ederek, NATO üyesi olan iki ülkenin ilişkilerinin her bakımdan gayet iyi olduğuna vurgu yaptı. Gül, "Sayın Cumhurbaşkanı ile yaptığımız görüşmelerde hem ikili ilişkilerimizi, hem bölgede cereyan eden konuları gözden geçirme fırsatı bulduk. Bugün gerek askeri sahada işbirliği ile ilgili gerekse ekonomik işbirliği ile ilgili bazı anlaşmalar imzalanacaktır. Bunlar da ilişkilerimizin ulaştığı boyutu göstermektedir" dedi.

Gül, Cavaco Silva'nın Türkiye'ye yaptığı ziyarette, ilişkilerin güçlendirilmesine ilişkin bir strateji belgesi imzalandığını anımsatarak, Türkiye'nin AB'ye üyeliği konusunda Portekiz hükümetine ve halkına Cavaco Silva'nın şahsında teşekkür etti. Bu desteği bundan sonra da görmeyi arzu ettiklerini belirten Gül, bu ziyarette öne çıkacak konunun ekonomik işbirliği olacağını vurguladı. İki ülke arasında 1 milyar dolar civarında ticaret hacmi bulunduğunu, ancak işbirliği yapılacak alanların çok geniş olduğunu söyleyen Gül, Türkiye'nin Avrupa'nın 6. büyük ekonomisi olduğunu, GSMH'nin 1 trilyon dolara yaklaştığını, nüfusun da büyük olduğu için yatırım imkanlarının çok olduğuna işaret etti.

Gül, Portekiz firmalarının Türkiye'de yaptıkları faaliyetlerden memnun olduklarını, özellikle enerji sektöründe yapılan yatırımları desteklediklerini dile getirerek, "Türkiye ve Portekizli işadamlarının gerek Kafkaslarda, Ortadoğuda, Asyada ortak yapabileceği çok işler olduğu kanaatindeyim. AB'nin bugün karşı karşıya kaldığı ekonomik kriz, Portekiz'in de içinden çıkmakta olduğunu düşündüğümüz bu ekonomik krizde dışarıda ortak iş yapmak eminim ki büyük fırsatlar verecektir Portekizli firmalara. O bakımdan bugün yapacağımız iş toplantısı da önemlidir. Demin söylediğim gibi çok sayıda yatırımcı ile beraber geldik. Sayın Cumhurbaşkanı ile beraber onlara hitap edeceğiz ve daha çok beraber çalışmalarını teşvik edeceğiz" ifadelerini kullandı.

Turizmin işbirliği ve ekonomik bir faaliyet alanı olduğunu belirten Gül, nisan 2013'ten itibaren Portekiz vatandaşlarına sadece kimlik kartları ile hava alanlarında vize verilmeye başlandığını ve Türkiye'yi serbestçe ziyaret edebileceklerini hatırlattı. Gül, "Aynı tip kolaylıklar burada da gösterilirse eminim ki çok sayıda Türk Portekiz'in bütün bu güzelliklerinden, tarihi, kültür, mirasını görmek için çok daha fazla buraya geleceklerdir" diye konuştu.

Gül, görüşmede bölgesel konularla ilgili görüş alışverişinde bulunduklarına dikkati çekerek, "Özellikle Suriye ile ilgili gelişmeler hakkında Sayın Cumhurbaşkanı benden komşu olduğumuz için daha çok bilgi almak istediler. Ben de bu konu ile ilgili görüşlerimizi, hem de olup bitenleri kendisi ile paylaşma fırsatı buldum" dedi.

'Türkiye'nin dinamik bir yapısı var'

Portekiz Cumhurbaşkanı​ Cavaco Silva ise Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e ev sahipliği yapmaktan büyük bir memnuniyet duyduğunu belirterek, "Ben de kendimde 2009 yılında Türkiye'ye çok güzel bir ziyaret gerçekleştirmiştim. Bizi güzel ağırlamıştınız. Umuyorum ki, burada da Sayın Cumhurbaşkanına aynı şekilde ev sahipliği yapabiliriz" dedi.

Cavaco Silva, Türkiye ile Portekiz arasındaki ilişkilerin çok eskiye dayandığına dikkat çekerek, ziyaretin siyasi, ekonomik, kültürel, bilimsel düzeyde ilişkileri geliştireceğini kaydetti. Portekiz'in Türkiye'nin AB'ye entegrasyonuna çok önem verdiğini ve Türkiye'nin AB üyesi olması yönünde görüş bildiren ülkelerden bir tanesi olduğunu dile getiren Cavaco Silva, "Biz Türkiye'nin AB üyelik sürecinin tam üyelik hedefi ile birlikte yürütülmeye devam etmesinin önemli olduğunu düşünüyoruz. Umuyoruz ki yakın zamanda İrlanda'nın dönem başkanlığındaki olumlu işaretler devam eder. Bu şekilde gelişmeler ile bir dönüm noktası oluşturabiliriz. Çünkü Türkiye ile Avrupa Birliği'nin stratejik ortak çıkarları söz konusu. Türkiye'nin dinamik bir ekonomisi var. Coğrafi olarak da çok özel bir konumda bulunuyor. Ayrıca Türkiye barış, istikrar ve bölgenin güvenli açısından çok önemli bir noktada bulunmakta" değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye'nin sesinin çok önemli olduğunu, Türkiye'nin çalışmalarının Suriye'de meydana gelen insanlık trajedisinin üstesinden gelinebilmesi konsundaki önemine vurgu yapan Cavaco Silva, bu nedenle Türkiye'nin bu süreçte Suriye'deki halkın sıkıntılarını ortadan kaldırmak için çok şeyler yaptığını belirtti. Türkiye'nin topraklarında önemli sayıda Suriyeliye ev sahipliği yaptığının altını çizen Cavaco Silva, "Gerçekten de Türkiye'nin çalışmaları önemli. Bunun yanısıra Ortadoğu'da barış görüşmelerinin devam etmesi bakımından Türkiye'nin önemli bir pozisyonu var" dedi.

Cavaco Silva, Türkiye ile Portekiz arasındaki siyasi ilişkilerin mükemmel düzeyde olduğunu ifade ederek, makul sayılabilecek bir düzeyde ekonomik ilişkiler olduğunu söyledi. İki ülke arasında ciddi potansiyel bulunduğunu ve imzalanacak anlaşmaların bu neden önemli olduğuna dikkati çeken Cavaco Silva, anlaşmaların kültürel, ekonomik ve ticari ilişkilerin daha da çok geliştirileceğini belirtti.

Türkiye-Portekiz İş Forumu'na Gül ile katılacaklarını anımsatan Cavaco Silva, Türkiye'nin Kafkas ülkeleri ve Asya ülkeleri ile yakın ilişkilerinin, Portekizli girişimciler açısından Türk meslektaşlarıyla yapacakları işbirliği ile bu piyasalara erişim sağlayabileceklerini dile getirdi. "Türkiye de zaten Portekiz'in Afrika ülkeleri ve Latin Amerika ülkeleri ile tarihten gelen çok geniş kapsamlı ilişkileri olduğunun bilincinde" diyen Cavaco Silva, Türk işadamlarının da Portekizli işadamları ile bu piyasalara erişebileceğine vurgu yaptı. Cavaco Silva, kültürel anlamda iki ülke ilişkilerinin geliştirilmesinin planlandığını ifade etti.

'Anayasayla ilgili bir tıkanıklık var maalesef'

Cumhurbaşkanı Gül bir gazetecinin Türkiye'deki yeni anayasa yapım çalışmalarında gelinen noktaya ilişkin değerlendirmesini sorması üzerine, yeni bir anayasa yapmak için çalışıldığını hatırlattı.

Gül, şunları kaydetti: "Aslında 1980'de yapılan anayasamız bugünkü Türkiye'ye biraz dar gelmekte onun için 'daha modern bir anayasa yapalım' diye bütün siyasi partilerin algıları çerçevesinde bir çalışma başladı. Bu çalışmada gelinen noktada çok geniş bir uzlaşmanın olmasının biraz zor olduğu ortaya çıktı ve bir tıkanıklık söz konusu gördüğüm kadarıyla. Dolayısıyla eğer yeni bir anayasa olmazsa o zaman anayasada değişiklikler yaparak yola devam etme imkanları var. Türkiye'deki siyasi süreç, demokratik süreç gayet açık, şeffaf bir şekilde herkesin gözü önünde devam ediyor. Bakalım nihayette partilerimiz ne karar verirlerse o olacaktır ama bugünkü noktada, gördüğümüz kadarıyla tamamen yeniden yazılacak bir anayasayla ilgili bir tıkanıklık var maalesef."

Bunun AB ile ilgili bir şart olmadığını belirten Gül, Türkiye'nin AB ile müzakerelere başlamış bir ülke olduğunu hatırlattı. Gül, önemli olanın AB müktesebatını, standartlarını, hukukunu Türkiye adapte etmek olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Gül, "Bu konuda da gerek Meclisimiz gerek hükümetimiz gerekse bütün siyasi partilerimiz hepsi çok kararlılar" dedi.

AB'ye üyelik için daha hızlı adımlar

Portekiz Cumhurbaşkanı​ Anibal Cavaco Silva ise Türkiye'nin AB üyeliğine yönelik verdikleri destekler belirtilerek, bundan sonra yapacakları somut çalışmalara ilişkin soru üzerine, Türkiye ve AB arasındaki müzakerelerin devam ettiğini hatırlattı.

Özellikle sosyal politikalarla ilgili görüşmelerin sürdüğünü dile getiren Silva, bölgesel politikalarla ilgili başlıkların da açılması yönündeki Portekiz'in desteğini dile getirdi.
İrlanda'nın dönem başkanlığındaki çalışmalarla konuyla ilgili ilerleme kaydedileceğine yönelik inancını belirten Silva, "Türkiye'nin AB'ye tam üyeliği sürecinde daha hızlı adımlar atılabileceğini düşünüyoruz" diye konuştu.

Portekiz'in, vize rejiminin serbestleştirilmesine yönelik görüşmelere de katıldığını anlatan Silva, ülke olarak bu süreci desteklediklerini de söyledi. Türk vatandaşlarının AB ülkelerine girişiyle ilgili süreçlerin kolaylaştırılmasına ilişkin adımların atılması gerektiğini bildiren Silva, bunun Portekiz'e daha fazla Türk vatandaşının gelmesini de sağlayacağını belirtti. Silva, Fenerbahçe ve Benfica arasındaki UEFA Avrupa Ligi yarı final maçını seyretmek için çok sayıda Türk vatandaşının da Portekiz'e geldiğini hatırlattı.

Silva, Portekiz ile Türkiye arasındaki ilişkilerin gayet olumlu olduğuna işaret etti. Üyelik görüşmelerinde çalışmaların hızlandırılabileceğini ifade eden Silva, Türk halkının da bu süreçte AB'ye desteğinin artabileceğini söyledi.

Hayal edebileceklerimizin ötesinde çok kötü

Portekiz Cumhurbaşkanı​ Silva, "Suriye'de ciddi bir insanlık trajedisi yaşanıyor. Son günlerde Esed'ın Banyas'da yaptığı katliamlar var, İsrail de son iki gündür Şam'ı bombalıyor. Gerginlik artmış durumda, bu konuda 'AB pasif kaldı' şeklinde yorumlar yapılıyor. Siz ne düşünüyorsunuz?" sorusu üzerine "Suriye'de gördüklerimiz, şahit olduklarımız hayal edebileceklerimizin ötesinde çok kötü ve bize ulaşan görüntüler bir halkın, bir ülkenin yok edilişini gösteriyor" dedi.

Trajedinin sona ermesi için uluslararası toplumun çok daha aktif bir şekilde hareket etmesi gerektiğinin altını çizen Silva, Portekiz'in kendi konumu açısından çok net olduğunu ve başından beri Suriye'deki muhalefet grubunu desteklediğini bildirdi.

Silva, "Daha kararlı olursak bütün ülkeleri bir karar etrafında toplayabiliriz ve eksik kalan aktif adımların atılabilmesi için o zaman ancak harekete geçebiliriz" görüşünü dile getirdi.

Bölge ülkelerinin oynadığı ve oynayacağı çok önemli roller bulunduğunu vurgulayan Silva, "Arap Birliği ve Türkiye tabi ki çok ciddi ve önemli bir rol oynuyorlar zaten şu ana kadar. Türkiye'nin bugüne kadar bu konuda yapmış olduklarını büyük bir takdirle izliyoruz ve karşılıyoruz. Halkın zorlukların üstesinden gelebilmesi için ellerinden geleni yapıyorlar ancak tabi bütün süreçlerin, BM Güvenlik Konseyi içerisindeki zorlukların da aşılması ile daha hızlı bir şekilde çözülmesi mümkün olabilir ancak" dedi.

Uluslararası toplumun bu insanlık trajedisine böyle bakarak kalmaması gerektiğini vurgulayan Silva, "Şu ana kadar karşı karşıya kaldıkları durum kabul edilebilir bir durum değil" görüşünü vurguladı.