Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Rıza Zarrab'la ilgili raporu doğruladı

Raporla ilgili olarak şimdiye kadar hangi işlemlerin yapıldığı konusundaki soruları cevapsız bırakan Bakan Aşcı, raporun değerlendirilmek üzere Hazine, Maliye ve Ekonomi bakanlıklarına gönderildiğini açıkladı.

Levent Gök, Başmüfettiş Eryılmaz tarafından hazırlanan 651 sayfalık inceleme raporuyla ilgili iddiaları bir yazılı soru önergesiyle TBMM gündemine taşımıştı. Sarraf'ın irtibatlı olduğu şirketlerin 2011 ve 2013 yılları arasında Türkiye, İran, Çin, BAE ve Rusya arasında gerçekleştirdiği ithalat, ihracat ve para transferlerinin incelendiği ileri sürülen raporda, Sarraf ile Bebek Zencani’nin şirketleri arasında ticari işbirliği bulunduğu tespitinin yapıldığı iddia ediliyordu. 

Raporda, "Türk firmalarının Atlantis Capital General Trading LLC ve Emin General Trading LLC ile yaptıkları külçe altın ticaretinin (ithalat, ihracat, transit) şüpheli olduğu, Sarraf’ın şirketlerinin, ikisi Dubai’de, üçü de Çin’de olan toplam beş şirketle iki yıl içinde yaptığı 100 tondan fazla transit külçe altın ticareti işleminde çok ciddi şüphelerin bulunduğu" belirtiliyordu. Söz konusu şirketlerin Sarraf tarafından kurulduğu ve Türkiye’den yönetilip, yönlendirildiği, bu konunun da yine kara para ve vergi denetimi kapsamında ilgili kurumlarca incelemeye tabi tutulmasının istendiği öne sürülüyordu.

Aşçı, raporu ve içeriğini doğruladı

Söz konusu raporun içeriğinin doğru olup olmadığını dönemin Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli'ye soran Gök'e yeni Bakan Cenap Aşcı cevap verdi. Aşcı, 2011 ve 2013 yıllarında altın ihracatı, ithalatı ve transiti yapan firma ya da kişilerin risk analizi yapılarak incelenmesi amacıyla görevlendirilen Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi Mehmet Eryılmaz tarafından 8 Ağustos 2014 tarihli bir inceleme raporu hazırlandığı bilgisini doğruladı. 

Aşcı, söz konusu raporun sonuç bölümünde, 'külçe altın ithalatı yapan 2 firma ile külçe altın ihracatı yapan 4 firma ortaklarının ve çalışanlarının incelenmesi sonucunda, ticaret işlemlerinin kambiyo, dış ticaret, vergi ve kara paranın aklanmasının önlenmesine ilişkin mevzuat kapsamında Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı ve MASAK) ve Ekonomi Bakanlığı tarafından incelenmesi gerektiğinin' ifade edildiğini vurguladı.

Raporların sonuş bölümü

Aşcı’nın verdiği bilgiye göre raporun sonuç bölümünde özetle şu bilgilere yer veriliyor: "Rusya Federasyonu Federal Gümrük Birimi Merkezi Muhafaza Birimi tarafından Türk vatandaşı şahısların Rusya’ya çok yüklü miktarlarda nakit para girişi yaptığını Bakanlığa bildirilmesi üzerine İstanbul KİM Gümrük Muhafaza Müdürlüğü tarafından 14 kişi hakkında Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkındaki Kanun ve Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkındaki Kanun uyarınca suç duyurusunda bulunuldu. Bu şahısların Haziran-Eylül 2010 döneminde Rus Gümrük İdaresi’ne yüklü miktarda döviz beyanında bulunduklarının tespit edilmesinden sonra bunun altın ticaretiyle ilgili olabileceği değerlendirilerek Atatürk Havalimanı ve Sabiha Gökçen Havalimanı Gümrük Müdürlüklerine yapılan döviz beyanları incelendi. Yurt dışına çıkarılan dövizlerin önemli bir bölümünün Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkındaki 32 Sayılı Karar ve Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkındaki Kanunu ihlal ettiği sonucuna varıldı."

Raporda söz konusu şirketlerin ABD Hazine Bakanlığı ve AB’nin İran ve İran bankacılık sistemine yönelik yaptırım uygulamaları doğrultusunda, 2010-2011 yıllarında yoğun bir şekilde yurt dışından nakit giriş ve çıkışı yaptıkları, 2011 sonundan itibaren bunun yerini altın ihracat ve ithalatının aldığı, 2013’ün ikinci yarısından itibaren ise transit ticarete yönlendiği belirtildi.

Aşcı, raporun, yurt dışı transferleri ve transit ticaret dâhil tüm boyutları ile kambiyo, dış ticaret, vergi ve kara paranın aklanmasının önlenmesine ilişkin mevzuat kapsamında değerlendirilmesi amacıyla, Gümrük ve Ticaret Bakanlığının ilgili birimlerinin yanı sıra Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı (MASAK, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Vergi Denetim Kurulu) ve Ekonomi Bakanlığı’na gönderildiğini ifade etti. Ancak Aşcı, bir yıldan uzun bir süredir söz konusu raporla ilgili olarak gerek kendi bakanlığı gerekse de gönderildiği diğer bakanlıklarda ne tür bir işlem yapıldığına ilişkin soruları ise yanıtsız bıraktı.

Yeni soru önergesi

CHP Grup Başkanvekili ve Ankara Milletvekili Levent Gök, raporla ilgili olarak, gönderildiği belirtilen Gümrük ve Ticaret Bakanlığının ilgili birimleri ile Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı (MASAK, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Vergi Denetim Kurulu) ve Ekonomi Bakanlığı tarafından bu güne kadar ne tür işlemler yapıldığını yeni bir sonu önergesi ile TBMM gündemine getirdi. 

Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından cevaplanması istemi ile Meclis Başkanlığı'na soru önergesi veren Gök, raporda yapılan tespitlerle ilgili olarak yapılan işlemlerin açıklanmasını istedi.

Gök, şöyle devam etti: "Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından, 7/468 sayılı yazılı soru önergeme verilen cevapta, 17 Aralık yolsuzluk soruşturmasının önemli isimlerinden Rıza Zarrab ile bağlantılı şirketlerin 2011-2013 yılları arasında Türkiye, İran, Çin, BAE ve Rusya arasında gerçekleştirdiği ihracat, ithalat ve para transferleriyle ilgili olanak, Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi Mehmet Eryılmaz tarafından hazırlanan 08/08/2014 günlü 052-13 sayılı İnceleme Raporunda; “ticaret işlemlerinin kambiyo, dış ticaret, vergi ve kara paranın aklanmasının önlenmesine ilişkin mevzuat kapsamında Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı (MASAK, Gelir İdaresi Başkanlığı) ve Ekonomi Bakanlığı tarafından incelenmesi gerektiği belirtilmektedir.

Söz konusu şahıs ve şirketler tarafından yurt dışına çıkarılan dövizlerin önemli bir bölümünün Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkındaki 32 Sayılı Karara aykırı olduğu ve 1567 Sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkındaki Kanunun ihlal edildiği sonucuna varıldığı belirtilen Raporun, yurt dışı transferleri ve transit ticaret dâhil tüm boyutları ile kambiyo, dış ticaret, vergi ve kara paranın aklanmasının önlenmesine ilişkin mevzuat kapsamında değerlendirilmesi amacıyla, Gümrük ve Ticaret Bakanlığının ilgili birimlerinin yanı sıra Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı (MASAK, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Vergi Denetim Kurulu) ve Ekonomi Bakanlığı’na gönderildiği ifade edilmektedir."

Bu bilgiler ışığında Gök, şu soruları yöneltti: "Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi Mehmet Eryılmaz tarafından hazırlanan 08/08/2014 günlü 052-13 sayılı İnceleme Raporu'nun gönderildiği Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın ilgili birimleri, Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı (MASAK, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Vergi Denetim Kurulu) ve Ekonomi Bakanlığı tarafından bu güne kadar ne tür incelemeler başlatılmıştır? İnceleme ve işlem yapıldıysa hangi sonuçlara ulaşılmıştır?

Ulaşılan sonuçlarla ilgili olarak herhangi bir makama suç duyurusunda bulunulmuş mudur? Bulunulmuşsa, suç duyurusu kimler hakkında hangi iddialarla yapılmıştır?

Söz konusu bakanlıklar ve birimler tarafından raporla ilgili olarak bugüne kadar herhangi bir işlem ve inceleme yapılmadıysa gerekçeleri nelerdir?"