Hikâyenin sonunu kimse bilmiyor

Çin’den kısa sürede dünyaya yayılan koronavirüs salgını gizemini koruyor. Virüs hakkında bilmek istediklerimiz, “Covid-19 Küresel Salgını’’ ile 5 Nisan Pazar 21.00’de Discovery Chanel kanalında gösterilecek.

Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan koronavirüs, Antarktika hariç tüm kıtalara ve 170’ten fazla ülkeye yayıldı. Endişe duyan sağlık uzmanları ve bilim insanlarının, dünyanın bu virüs ile nasıl başa çıkacağını anlattığı Discovery’nin yeni programı “Covid-19 Küresel Salgını” ile kafalardaki tüm sorulara cevap niteliğinde... Koronavirüs, günlük yaşantıdan sosyal çevreye, iş hayatından özel hayata kadar her anı etkisi altına almış durumda ve ne yazık ki, bu etki uzun bir süre daha devam edeceğe benziyor.

Peki, durum bu noktaya nasıl geldi, dünya bu salgına neden bu kadar hazırlıksız yakalandı, neler yapılabilir, nasıl önlemler alınabilir ve en önemlisi de gündelik yaşantımıza ne zaman dönebiliriz? Discovery, yeni programı “Covid-19 Küresel Salgını” ile tüm bu soruların cevaplarını yanıtlamaya hazırlanıyor. Belgeselde virüsle ilgili pekçok sorunun peşine düşen araştırma görevlisi Christine McDaniel’e, hepimizin merak ettiklerini yazılı olarak sorduk.

İNSANLARIN DAYANIKLI OLDUKLARINI GÖRECEKLER

- İzleyiciler bu belgeselden ne beklemeli?

Bu belgesel, haber peşinde koşan ya da yarın ne olacağını tahmin etmeye çalışan insanlar tarafından yapılmadı. Belgeselde, sahaya inerek Covid19’un neden benzersiz olduğuna, dünyanın neden bu kadar hazırlıksız yakalandığına, alınan bu katı önlemlerin Amerika’da ve dünyadaki etkisine şahit oluyoruz. ABD bu küresel salgınla yüzleşmeye hazır mıydı; gerçekten ilk vakadan başlayarak derinlemesine inceleyeceğiz. Bu yüzden, uzmanları bir araya getirerek salgını açıklamak adına gerçekten erişilebilir bir yol olacağını düşünüyorum. Öte yandan, ilgi çekici bir şekilde anlatılacağı için, sonunda izleyicinin konuyu daha iyi kavramış olacağını düşünüyorum.

-Dünya çapındaki izleyiciler için belgeselden alınan ders ne olacak?

Bence, izleyiciler hükümetlerin ve toplumların ne kadar hazırlıksız olduklarını görecekler. Neden hazırlıksız olduklarını anlayacaklar; ama bence insanların nasıl tepki verdiğini ve insanların ne kadar dayanıklı olduklarını da görecekler. Son olarak, belgeselde sağlık uzmanları sahadaki uzmanlarla görüşecek ve bu sürece liderlik edenler ile ileriye dönük yapılacaklara ilişkin bilgiler sunulacak.

KONTROLDEN ÇIKTIĞINDA ZAPT ETMESİ ÇOK ZOR BİR DURUM

- Türkiye’de virüs hızla yayılıyor ve devlet 65 yaşın üzerindeki yaşlılara evde kalmalarını tavsiye ediyor. Bunun gibi önlemler diğer ülkelere göre yeterli midir yoksa daha radikal kararlar almalı mıyız?

Günün sonunda, ülkeler kendi kararlarını vermeli. Ama sayılara hangi açıdan bakarsanız bakın, öne çıkan tek ülke, diğer ülkelerin bu durumda sadece ümit edebileceği şekilde hayatta kalabilmiş. Örneği Güney Kore gibi görünüyor, değil mi? Yani en kötü gününde bile, vakalar diğer ülkelerin gördüklerinin sadece ufak bir kısmıydı ama onlar üç şey yaptı. Hızlı harekete geçti; yani çok erken, yaygın testler ve temas takibi yaptılar. Ülke çapında, vatandaşlardan gerçekten önemli destek gördüler. Yani çok akıllıca, çok agresif ve hep birlikte çalışmak. Kesinlikle bir topluluk veya toplum bu önlemleri almak için ne kadar uzun süre beklerse, enfeksiyon oranındaki artışı görme olasılıklarının daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz. Bu, kontrolden çıktığında zapt etmesi çok zor bir durum. İşin zor kısmı, çok fazla belirsizlik olması. Bazı şeylerin faydalarını ve maliyetlerini tartmak için henüz çok fazla veriye sahip olmadığımız bir durum söz konusu. Zaman geçtikçe, erken harekete geçmenin maliyetinin, geç harekete geçmenin maliyetinden az olacağını göreceğiz.

MCDANİEL KİMDİR?

Mercatus Center’da araştırma görevlisi olan Christine McDaniel’ın araştırmaları uluslararası ticaret, küreselleşme ve fikri mülkiyet hakları konusunda. McDaniel daha önce kıdemli bir ekonomist olduğu global bir hukuk firması olan LLP Sidley Austin’de çalışmış. ABD hükümetinde, Hazine Departmanında Sekreter Yardımcısı ve Beyaz Saray İktisat Danışmanları üst düzey ticaret ekonomisti de dahil olmak üzere çeşitli görevlerde bulunmuş ve ABD Ticaret Bakanlığı, ABD Ticaret Temsilcisi ve ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu’nda üye.