Honduras diken üstünde

Temel hak ve özgürlüklerin askıya alındığı kararname, Zelaya'nın yandaşlarına, darbenin üçüncü ayının dolduğu 28 Eylül'de kitle gösterileri için sokağa dökülmeleri çağrısında bulunmasından saatler sonra yayımlandı.

Zelaya, bu gösterilerin, geçici hükümete karşı "nihai saldırı" olacağını belirtmişti.
Ülkesine geçen Pazartesi gizlice girerek Brezilya Büyükelçiliği'ne sığınan Zelaya, geçici hükümetin Devlet Başkanı Roberto Micheletti'nin "devrilmesi gerektiğini" söylemişti.
Yönetim, kararnamenin, "ülkede barış ve kamu düzenini garanti etmek için ve Zelaya'nın halka yaptığı isyan çağrısı yüzünden" çıkarıldığını bildirdi.

Kararname, asker ve polise, "kendisinin veya başkalarının hayatına tehlike teşkil eden kişi veya kişileri" tutuklama emri olmaksızın gözaltına alma yetkisi veriyor. Anayasa ise suç üstü dışında tutuklama emri olmaksızın yapılan gözaltıları yasaklıyor. Kararname ayrıca yetkililere, "barışa ve kamu düzenine saldırıda bulunan" medya kuruluşlarını geçici olarak kapama yetkisi veriyor.

Medyaya getirilen sınırlamaların aslında, hükümeti açıkça eleştiren ve Zelaya'nın açıklamalarını yayınlayan Zelaya yanlısı radyo ve televizyonları hedef aldığı kaydediliyor.
Kararname, bunun dışında asker ve polise "izinsiz" gösterileri dağıtma izni de veriyor.
 

Brezilya ile gerginlik

Bu arada, geçici hükümet, Zelaya'yı teslim etmesi veya siyasi sığınma sağlayarak ülkeden çıkarması için Brezilya'ya 10 gün süre tanıdı. Brezilya Devlet Başkanı Luiz İnacio Lula da Silva ise hükümetinin "darbecilerden gelen ultimatomları kabul etmediği" cevabını verdi.

Honduras Dışişleri Bakanı Carlos Lopez de "Zelaya'nın statüsü 10 gün içinde açıklığa kavuşturulmazsa, elçilik diplomatik statüsünü kaybedecek" diyerek Brezilya'yı tedit etti.
Lopez, elçiliğin egemenliğine saygı gösterileceğini ve elçiliğe operasyon planı olmadığını belirtti, ancak Brezilya'nın Zelaya'yı barındırarak krizi tırmandırdığını söyledi.

Öte yandan, 65 yandaşıyla birlikte elçilikte bulunan Zelaya dün hükümeti, elçiliği "elektromanyatik radyasyon" bombardımanına tutmakla suçladı. Kanal 36'ya açıklamasında ayrıntıya girmeyen Zelaya, söz konusu radyasyonun içerdekilere zarar verip vermediği konusunda da bilgi vermedi.
 

OAS heyeti sınır dışı edildi

Geçici hükümet bunun yanı sıra dün, arabuluculuk girişimi çerçevesinde gelen Amerikan Devletleri Örgütünün (OAS) heyetini sınır dışı etti.

OAS özel danışmanı John Biehl, kendisi dışında iki Amerikalı, bir Kanadalı ve bir Kolombiyalı'dan oluşan heyetin havalimanına iner inmez durdurulduğunu ve kendisi hariç diğerlerinin uçağa bindirilerek geri gönderildiğini söyledi.

Biehl, OAS Genel Sekreteri Jose Miguel Insulza'nın Honduras'a yapmak istediği ziyareti organize etmek için bu ülkeye geldiklerini anlattı.

Geçici hükümet yetkilileri ise heyetin iç sorunların olduğu yanlış bir zamanda geldiğini belirttiler.
 

28 Haziran darbesi

Ordu 28 Haziranda Zelaya'yı devirdikten sonra ülke dışına göndermişti. Muhalifleri Zelaya'nın, devlet başkanlığı görev süresini uzatmaya çalışarak anayasayı ihlal ettiğini ileri sürüyorlardı.

Zelaya'nın 2006'da iktidara geldikten sonra sola kayması ve Venezuela lideri Hugo Chavez ile yakınlaşması, iş çevreleriyle kendi liberal partisindeki ılımlıları endişeye sevk etmişti.

Nikaragua'ya zorunlu sürgüne giden Zelaya, ne olursa olsun ülkesine dönme sözü vermişti.

Darbeden sonra Kongre tarafından geçici hükümetin başına atanan Micheletti ise geri dönmesi halinde Zelaya'yı tutuklatma tehdidinde bulunmuştu. Amerika Devletleri Örgütü ve BM Genel Kurulu Zelaya'yı desteklerken, bugüne kadar hiçbir yabancı güç geçici hükümetin meşruiyetini tanımadı.