Ida Lupino’ya saygı

58. Selanik Uluslararası Film Festivali erkeklerin egemenliğinde olan 1950’lerin Hollywood’un da ilk kez tabu konuları işleyen İngiliz kökenli Amerikalı oyuncu-yönetmen-yazar-yapımcı Ida Lupino’ya saygıda bulunuyor.

50’lerin Hollywood’un da parmakla sayılacak kadının kamera  arkasında yer aldığı bir dönemde sinema sektörüne giren Lupino, Directors Guild of America’ya Dorothy Azner’dan sonra üye alınan ikinci kadın yönetmen. 1918’de Londra’da doğan Lupino ergenlik  çağında oyunculuğa başladı, İngiliz Jean Harlow olarak Hollywood’a transfer oldu. Hollywood’un en büyük stüdyolarıyla çalışan yıldız erkekler tarafından yönetilen sektörde büyük bir değişiklik yaparak kameranın arkasına geçmeyi başardı. Eşi Collier Young’la birlikte bağımsız yapım şirketi The Filmakers’ı kurdu.

İki eşlilik, gayri meşruluk, tecavüz gibi çok tarıtışmalı konuları  anlatan düşük bütçeli 6 filmin yönetmenliğini üstenen Lupino’nun çalışmaları dönemin sansür kurallarını belirleyen Hays Yasası’na (Hays Code / 1930) karşı duran yapımlardı.

Yönetmen Martin Scorsese, Lupino’nun sineması için “Filmleri  belgesel tarza yakın, toplum kurallarına meydan yapıtlardır.  Lupino, Amerikan sinemasına kişisel, benzersiz filmler bırakmıştır” dedi.

Ida Lupino, sosyal melodramların standart örneklerini değiştirmiş, tedirgin edici, kadın bakış açısıyla insan ruhunun karanlık yönlerini keşfetmiştir. Duyarlı ve kişisel dram Never Fear (1949) aktrisin geçmişiyle ilgilidir. Çocuk felciyle mücadele eden genç bir dansçının öyküsüdür. Gerçek olaylara dayanan The Hitchhiker (1953) bir kadın tarafından yönetilen ilk film noir örneğidir. Bir seri katilin iki erkek rehineyle birlikte Kaliforniya çölünde dolaşmasını anlatan bir gerilimdir. The Bigamist’te (1953) Lupino iki eşlilik olgusunu ustaca ele alır. Film, iki kadınla evil olan bir adamın yaşantısıdır, kadınlardan birini Lupino oynar.

“Çılgın olduğumu söylüyorlar. Sağı solu belli olmayan, olay çıkaran, kavgacı bir kadınım. İsteyen istediğini söylesin, bir kulağımdan girer öbür kulağımdan çıkar. Hayatta tek bir kişi beni incitebilir, Ida Lupino” diyen yıldız üç filmiyle Selanik Film Festivali’nde izleyiciyle buluşuyor.

Senarist Filippou’nun seçtikleri

Yunanlı yönetmen Yorgos Lanthimos’un yönettiği Dogtooth (Köpek Dişi), Alps (Alpler), The Lobster, The Killing of a Sacred Deer (Kutsal Geyiğin Ölümü) filmlerinin ödüllü senaristi, oyun yazarı ve yazar Efthimis Filippou, festivalde için özel bir seçki yaptı. Filippou’nun seçtiği A View to a Kill (John Glen/ 1985), Barry Lyndon (Stanley Kubrick/ 1975), Benny’s Video (Michael Haneke/ 1992), Le Boucher (Claude Chabrol/ 1970), Martha (Rainer Werner Fassbinder/ 1974), Stand by Me (Rob Reiner/ 1986), The Conversation (Francis Ford Coppola/ 1974), The King of Comedy (Martin Scorsese/ 1982), The Photograph (Nicos Papatakis/ 1986), Who’s Afraid of Virginia Woolf ? (Mike Nichols/ 1966) gösterim programında yer alıyor.

Yunan Sineması 2017

Bu yıl 33 Yunan filmi etkinlik süresince gösterilecek. First Run adlı bölümde 19 ortak yapım yer alıyor. 1955’te İstanbul’da geçen Polixeni’de (Dora Masklavanou) Rum bir çiftin 12 yaşındaki Yunanlı kız Polixeni’yi evlat edinmeleriyle genç kızın yeni bir yaşama başlamasını betimliyor.  Back Held Hands’de (Nikos Kornilios) kalp krizi geçiren ünlü oyuncu Macbeth’I birlikte yorumlamak için kızlarını Yunanistan’a davet eder. Provalarda duygusal travmalar, yaralayıcı gerçekler ortaya çıkmaya başlar. Uluslararası Yarışma’daki The Ox (Giorgos Nikopoulos) deneysel bir animasyon çalışması. Düşsel bir ülkede yaşlı halk topraklarını altına dönüştürmek için bitkilerine sihirli bir gübre katarlar. Korkusuz bir kız onların kurtarıcısı olur.

4 Days (Michalis Giagkounidis), Approach (Tony Lykouressis), Blue Queen (Alex Sipsidis), Do It Yourself (Dimitris Tsilifonis), Happy Birthday (Christos Georgiou), Love Me Not (Alexandros Avranas), People (Pavlos Iordanapoulos), Rosemarie (Adonis Florides),  Sacrilege (Marsa Makri), Son of Sofia (Elina Psykou), The Surface of Things (Nancy Biniadaki), Thorn (Gabriel Tzafka), Timeless Stories (Vassilis Raisis), Too Much Info Clouding over My Head (Vassilis Christofilakis), Women Who Passed My Way (Stavros Tsiolis), To R –Cinema Group “To R” bölümde yer alan öteki filmler.