İnsan Hakları Komisyonu'ndan 'medya' raporu

Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bünyesinde, AKP Kırklareli Milletvekili Gökhan Sarıçam başkanlığında oluşturulan alt komisyon çalışmalarını tamamladı. Medyada yer alan bazı haberlerin masumiyet karinesini ihlal ettiği iddiaları'nı araştırmak üzere kurulan alt komisyonun raporunda, medyanın dördüncü güç olmaktan çıkıp, güçlerin medyası haline dönüşmesi ya da birinci güç haline gelme gayretinin herkes tarafından açıkça dile getirilen bir konu olduğu vurgulandı. Medyanın sahip olduğu özgürlüğün sınırsız olmadığı, haberde ya da işlenen konularda kişisel onur ve saygınlıkların zarar görmemesi gerektiğine dikkat çekilen raporun sonuç bölümünde şu tespit ve öneriler sıralandı:

"Özellikle toplumu yakından ilgilendiren olaylarda veya hukuksal konularda toplumu yanlış yönlendiren bilgi kirliliğinin önlenmesi ve bilgi eksikliğinin giderilmesi amacıyla resmi kurumlarda gerekli birimlerin oluşturularak doğru haber akışı sağlanmalıdır. Yargı mensuplarının basın sözcüsü sıfatıyla medyaya bilgi vermesini engelleyen hükümler mevzuattan çıkarılmalı, bu konuda yeni bir düzenleme yapılmalıdır.

Medyanın teknik bir konu olan adli konularda haber yapması sırasında yapılabilecek yanlışlıkların önlenmesi amacıyla 'Adli Haber Editörlüğü' medya kuruluşları tarafından bir alternatif olarak düşünülmeli. Medya kuruluşları ile Adalet Bakanlığı'nın işbirliği ile yargıya ilişkin haberlerin sunumunda 'etik ilkeler' belirlenmelidir.

Bireylerin hakları, medyaya karşı daha kuvvetli bir hukuki koruma altına alınarak ihlallerde başvuracakları hukuki yollar hakkında bilgilendirilmelidir.

RTÜK'ün yapısı yeniden gözden geçirilerek, denetleme ve düzenleme görevini daha işlevsel yapabilmesini sağlayacak yasal ve yapısal düzenlemeler gerçekleştirilmelidir. Sadece devlet eliyle yapılan bir kontrol mekanizması yerine, ortak denetim sisteminin benimsenmesi, idari otorite ve siyasi parti temsilcilerinin yanında yayıncıların, sivil toplum örgütlerinin, izleyicilerin ve konu ile ilgili taraf ve aktörlerin de kurulda temsili sağlanmalıdır.

Basın özgürlüğünün tam olarak sağlanabilmesi için, basının tekelleşmesini önleyecek yasal tedbirler alınarak çok sesliliğe imkân verilmeli, basın çalışanlarının sendikal haklarını güvence altına alan düzenlemeler yapılmalıdır.

İnternet yayınları ve bu yolla işlenen suçlar ile ilgili mevzuat bir an önce düzenlenmeli. Medya alanındaki etik ve habercilik kurallarının, internet medyası için de geçerli olduğu hatırdan çıkarılmamalıdır. Hızla büyüyen bilişim sektöründeki gelişmeler hukuki alanda da karşılığını bulmalı, yasal düzenlemeler bu alandaki gelişmelerin gerisinde kalmayıp ihtiyacı karşılayacak nitelikte olmalıdır."