İnternet dolandırıcılığına karşı altın kurallar

Hayatımızdaki hemen hemen her şey internete taşınmış durumda. Bankalardan, servise, hastanelerden randevuya kadar. Ancak bu kolaylıklar karşısında dolandırıcılar da boş durmuyor. Çeşitli yollarla vatandaşı kandıran sahtekarlar, cep telefonu mesajları, sahte e-mailler, koplayanmış internet siteleri gibi binbir türlü yolla tüketicileri tuzağına düşürüyor.

TELEFONU KOPYALIYORLAR
Posta'dan Hülya Çaylak'ın haberi şöyle: Düzenbazların son icadı ise ‘beyaz eşya servisi’ gibi davranmak. Peki nasıl yapıyorlar? Beyaz eşya firmalarının internet sitelerini kopyalıyorlar. Birebir kopyalanan sitelerde gerçek arıza servisinin yerine dolandırıcıların telefon numarası yazıyor. Cihazı arızalanıp arayanlar tuzağa düşüyor. Tamir için eve gelen dolandırıcı hem ‘Cihazı tamir ettik’ deyip para alıyor, hem de motor gibi orijinal parçayı söküp gidiyor.

PARÇALAR ÇALINIYOR
Son zamanlarda teknik servis dolandırıcılığıyla ilgili kendilerine çok fazla şikayet geldiğini belirten Tüketiciler Derneği Başkanı Levent Küçük, “Vatandaş bu tür bir sahtekarlık karşısında bilinçli olmadığı için şüphe dahi etmiyor. İşin ehli olmayan sahte elemanlar vatandaşın evine giderek orijinal ürünün parçalarını çalıp satıyor” dedi.

TESPİTİ İMKANSIZ
Türkiye Bilişim Derneği Başkanı Rahmi Aktepe de dolandırıcılık yöntemlerinin arttığını belirterek, “Özellikle sahte mail, sahte internet sitesi gibi yöntemlerde tüketicinin bunu tespit etmesi kolay değil. Ancak uzmanlar tarafından belirlenebilir. Bu nedenle vatandaş herhangi bir işlem yapmadan önce farklı kanallardan teyit etmeli. Şüpheyle yaklaşmalı” diye konuştu.

BANKA MAIL'LERİNE DİKKAT HEMEN TIKLAMAYIN

Dolandırıcıların vatandaşı en çok kandırdığı yöntemlerden bir diğeri de bankalardan gelen sahte mailler. Bankaların resmi sitelerini birebir kopyalayan sahtekarlar, şimdi de resmi mail adreslerinden müşterilere mail atmaya başladı. Uzmanlar ise tüketicinin işlem yapmadan önce doğru sitede olup olmadığını kontrol etmesi gerektiğini belirtiyor.

KAYNAĞI BELLİ DEĞİL

May Siber Teknoloji’nin Genel Müdürü İlkem Özar, dolandırıcıların daha çok yemleme yöntemini kullandıklarını belirterek, “Yani kaynağı belli olmayan ‘Ödenmemiş faturanız var’, ‘Hesabınıza para geldi’ şeklinde mailler başta olmak üzere SMS ve WhatsApp mesajı da dahil birçok yöntemle kullanıcıları tuzağa düşürmeye çalışıyorlar” diye konuştu.

İŞTE ALINACAK BASİT ÖNLEMLER

¦ Her telefondan, kapıya gelenden ve her e-mail’den şüphelenin.

¦ Tanımadıklarınızın mesajını açmadan silin.

¦ Kendini polis, asker diye tanıtanlara inanmayın.

¦ Hiçbir devlet görevlisi suçluları yakalamak için vatandaştan para, kontör veya ziynet eşyası istemez!

¦ Kimlik bilgilerinizi, yakınlarınızın isimlerini ve adresinizi söyleyerek sizi ikna etmeye çalışanlara aldanmayın.

¦ Banka görevlisi dahi olsa şifrenizi paylaşmayın.

¦ Adresinize gelen ve nereden gönderildiği belli olmayan kargoyu almayın.

¦ Sosyal medyada şifre, telefonunuza gelen onay kodu ve kart bilgilerini almayı deneyenlere karşı dikkat edin.

¦ İnternetten alışverişte mutlaka ‘sanal kart’ tercih edin.

¦ Şifrenizi kartın üzerinde, cüzdanda ya da çantada yazılı saklamayın, ezberleyin.

¦ Şüphelendiğiniz durumlarda hemen ‘155 Polis İmdat’ı arayın.

¦ Dolandırılırsanız hemen Cumhuriyet Başsavcılığı’na müracaat edin.

SAHTE E-MAIL NASIL FARK EDİLİR?
? Dolandırıcıların attığı mail çok fazla insana gittiği için mailde kişi yerine ‘Sayın müşteri’ diye hitap edilir.

? Bazı e-maillerde ise ‘Maildeki linke giderek kredi kartı numaranızı ve şifrenizi doğrulayın’ gibi cümleler bulunur.

? Tıkladığınız bağlantının başında ‘https’nin yer alıp almadığına bakın. ‘s’ harfi güvenlik protokolünün olduğu anlamına gelir.

? Özel veya devlet bankalarının internet adresi ‘com.tr’ uzantısıyla bitmeli.

? Eğer tereddüte düştüyseniz bankanızın internet sitesini ‘arama motoru’ndan yani örneğin ‘google’ üzerinden aratın.