İş kazaları analizi

Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) tarafından yapılan ''MESS Üyelerinde İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları İstatistikleri'' 159 adet MESS üyesi iş yerinde istihdam edilen mavi ve beyaz yakalı olmak üzere toplam 121 bin 682 çalışana ilişkin sonuçları kapsıyor.

Araştırma sonuçlarına göre, geçen yıl sendikaya üye iş yerlerinde 6 bin 832 iş kazası yaşanırken, 7 adet meslek hastalığı vakası tespit edildi.

Çalışanların yüzde 5,6'sı iş kazasına maruz kalırken, erkek çalışanların yüzde 6'sı, kadınların ise yüzde 1,3'ü iş kazası geçirdi.

Geçen yıla ait sonuçlara göre, meydana gelen iş kazaları ile çalışma saatler arasındaki ilişkiyi gösteren Kaza Sıklık Oranında (KSO), bir önceki yıla oranla yüzde 3'lük artış, kayıp iş günü sayısına bağlı olan Kaza Ağırlık Oranında (KAO) yüzde 13'lük azalma olduğu görüldü.

İş kazaları en fazla cuma günü yaşandı

Geçen yıl iş kazalarının yüzde 80'i ''güvensiz hareketler''den kaynaklandı. ''Dikkatsiz çalışma'', güvensiz hareketler arasında yüzde 62 ile ilk sırayı alırken, bunu ''kişisel koruyucu kullanmama'', ''güvensiz yükleme, taşıma, istifleme, yerleştirme'' ile ''donanımı ve aletleri güvensiz kullanma'' izledi.

Önceki yıllarda yapılan araştırmalarda iş kazalarının en fazla, pazartesi günleri ve günün ilk çalışma saatlerinde yaşandığı gözlenmişti. Ancak, 2008 yılında iş kazaları en fazla yüzde 18 oranıyla cuma günleri meydana geldi.

Diğer günlerde gerçekleşen kazaların oranı, pazartesi yüzde 17,07, salı yüzde 16,37, çarşamba yüzde 16,89, perşembe yüzde 15,78, cumartesi yüzde 11,21 ve pazar yüzde 4,9 şeklinde sıralandı.

El ve ayak parmaklarıyla gözler

Toplam kazaların yaşa göre dağılımında, 26-35 aralığı yüzde 50 oranıyla ilk sırayı alırken, kazaların yarısı mesleki/teknik lise mezunları arasında yaşandı. İlk 2 saatlik zaman diliminde yaşanan kazalar, toplam kazaların yüzde 25'ini oluşturdu.

Dönem içinde meydana gelen kazalar, kazanın olduğu yer veya bölüme göre sınıflandırıldığında, yüzde 84'lük oranla kaza üretim alanlarında ve yüzde 10'luk oranıyla atölyelerde yaşandı. 267 adet iş kazası, yemekhane, spor alanları, soyunma odaları, mola yerleri gibi üretim alanlarıyla doğrudan bağlantısı olmayan alanlarda oldu.

Kaza oranı en fazla ana metal sanayinde olurken, bunu makine ve teçhizatı hariç fabrikasyon metal ürünleri imalatı iş dalı, geri dönüşüm iş dalı izledi. Bölgelere göre en sık kaza İzmir bölgesinde görüldü.

Nedenlerine göre iş kazalarının dağılımında, 2007 yılında olduğu gibi geçen yıl da en fazla iş kazasının, yüzde 19 oranıyla ''bir nesnenin kesmesi'' ve yüzde 17 oranıyla ''iki nesne arasında sıkışma'' nedeniyle olduğu belirlendi.

Bu nedenlerle oluşan kazalar sonucunda yaralanma türleri, ezilme ve kesik şeklinde sıralandı. En fazla zarar gören uzuvlar da el ve ayak parmakları ile gözler oldu.

2008 yılı verilerine göre, çalışan her 1000 mavi yakalı kadından 19'u, beyaz yakalı kadından 5'i, mavi yakalı erkekten 71'i ve beyaz yakalı erkekten 5'i iş kazası geçirdi.