İsrail devlete bağlılık yemini istiyor

Bakanlar Kurulu'nda 8'e karşı 22 oyla kabul edilen yasa değişikliğinin, önümüzdeki günlerde Knesset'e (İsrail parlamentosu) getirilmesi bekleniyor.

Düzenlemeye İşçi Partisi'nden Savunma Bakanı Ehud Barak dahil toplantıya katılan diğer İşçi Partili bakanlar ile Netanyahu'nun partisi Likud'dan, daha önce de değişikliğe karşı olduğunu bildiren bakanlar Beni Begin, Dan Meridor ve Michael Eytan'ın karşı oy kullandıkları bildirildi.

Yeni düzenleme Yahudi olmayan, ancak İsrail vatandaşlığına geçmek isteyenlerin, "Yahudi ve demokratik İsrail devletine bağlılık yemini" etmelerini öngörüyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, geçen hafta sürpriz bir şekilde tasarıyı bazı yeni düzenlemelerle kabinenin gündemine getireceğini açıklamasından bu yana bağlılık yemini düzenlemesi, İsrail'in siyasi gündeminin de en önemli tartışmalarından biri oldu.
Siyasi yorumcular, bağlılık yemini edilse bile bunun uygulamada bir geçerliliği olmayacağını belirtiyor.

Yeni düzenleme, 26 Eylülde süresi dolan Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimleri inşaat yasağını ABD'nin de baskıları sonucu bir süre daha uzatma amacındaki Netanyahu'nun, koalisyon ortağı olan aşırı sağcı Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman'ı ikna etmek için bir sus payı olarak değerlendiriliyor.

Ortadoğu'nun tek demokrasisi

Başbakan Netanyahu, tartışmalı ve saatlerce süren kabine toplantısının açılışında, yasa değişikliğine verdiği desteği tekrarlayarak, "Ortadoğu'da kendilerinden başka demokratik bir ülke bulunmadığını", dünyada da başka Yahudi devleti olmadığını vurguladı.
Netanyahu, "Bu iki yüce değerin kombinasyonu, ulusal yaşamımızın temelini ifade ediyor. Bize katılmak isteyen herkesin de bunu kabul etmesi gerekir" diye konuştu.

Daha önce yasa değişikliğine olumlu oy vereceğini söyleyen, koalisyonun liberal kanadından İşçi Partisi Genel Başkanı ve Savunma Bakanı Ehud Barak, kendi partisinden bakanların yönelttiği ağır eleştiriler karşısında tavır değiştirdi. Barak, metne, İsrail'in bağımsızlık deklarasyonuna ilişkin ifadelerin yerleştirilmemesi halinde karşı oy kullanacağı ifade etti. Ancak metin, Başbakan Netanyahu'nun hazırlattığı şekliyle, kabinede üzerinde herhangi yeni bir düzeltme yapılmadan kabul edildi.

Tasarıya şiddetle karşı çıkanlardan İşçi Partili Devlet Bakanı Avişay Braverman, tasarıya önce "evet" diyen Barak'ın partinin temel değerlerini terk ettiğini belirterek, değişiklik tasarısını "İsrail hükümeti üzerinde bir leke" olarak tanımlamıştı.

Netanyahu'nun partisi Likud'dan yasa aleyhine oy kullanan Dan Meridor'sa, böyle bir düzenlemenin İsrail'in Arap toplumu ile ilişkilerine büyük zararları dokunacağını dile getirdi.
 

Böyle bir yasaya ihtiyacımız mı var?

Yasa değişikliğinin karşıtları arasındaki bir diğer isim, Likudlu Meclis (Knesset) Başkanı Reuven Rivlin oldu.

Rivlin, İsrail tarihinin önde gelen Siyonist liderlerinden Zeev Jabotinsky'ye atıfta bulunarak, "Jabotinsky'nin öğrencilerinin böyle bir yasaya ihtiyaçları yok. Ben sıkı bir Siyonistim, inançlarımı güçlendirmeyi de gereksiz buluyorum. İsrail yurdunda, dünyanın tanıdığı bir Yahudi devletinin kurulması etik bir hareketti. Biz ülkemizi Yahudi ve demokratik olarak tanımladığımızda büyük saygı gördük. Bu, bağımsızlık deklarasyonu ve seçim yasasında da tanımlandı. Artık, bu tip şeylerin ilavesi sadece zarar verir" dedi.

Meclis Başkanı Rivlin, söz konusu değişikliğin hem toplum hem de devlet olarak kendilerine bir yarar sağlamayacağının altını çizerken, tam tersine dünyada "İsrail'de ayırımcılık ve hatta ırkçılık eğilimi olduğunu gündeme getirme çabaları içindeki İsrail'in düşmanları ve karşıtlarının eline koz vereceğini" vurguladı. Rivlin, "Sabah akşam, 'Biz Yahudi ve demokratik bir devletiz' denmesine karşı değilim, ama bunun için niye bu yasaya ihtiyacımız olsun" diye sordu.

Söz konusu yasa değişikliği, İsrail Başbakanı Netanyahu'nun, Yisrael Beiteniu (İsrail Evimiz) partisi lideri Lieberman'a, koalisyon protokolünde verdiği taahhütlerden biri. İsrail Evimiz partisi, daha önce de mevcut vatandaşlık yasasında bağlılık yemini getirilmesini öngören bazı tasarı ve öneriler getirmişti.

Yasa düzenlemesinin kabulüyle ilgili memnuniyetini açıklayan Dışişleri Bakanı Lieberman, bunun bağlılık ve vatandaşlıkla ilgili düzenlemelerde başlangıç olduğunu belirtti, "Ama önemli bir adım" dedi.

Başbakan Yardımcısı ve koalisyonun aşırı dinci kanadı Şas Partisi lideri Eliyahu Yişai de "terör örgütleriyle bağlantılı tüm işbirlikçilerin vatandaşlıktan atılmasını öngören bir yasa tasarısı" getireceklerini söyledi.

Yişai, 31 Mayısta İsrail donanmasının baskın düzenlediği ve 9 Türk'ün öldüğü Mavi Marmara gemisinde yer alan İsrail parlamentosunun Arap milletvekillerinden Hanen Zuabi'yi örnek vererek, "Hanen Zuabi gibi, devlete ihanet edenlerin vatandaşlıklarının kaldırılması ve konumlarının yabancı bir işçi ile aynı olması gerektiğini" ifade etti.